Po raz pierwszy opublikowany w marcu 1930 roku, Motion Picture Production Code (popularnie zwany Kodeksem Haysa od nazwiska jego twórcy Willa H.Haysa) był pierwszą próbą wprowadzenia cenzury filmowej w USA poprzez ustanowienie serii wytycznych dla producentów filmowych.
Kodeks został założony zgodnie z koncepcją: „jeśli filmy przedstawiają historie, które wpłyną na życie na lepsze, mogą stać się najpotężniejszą siłą na rzecz poprawy ludzkości” – z czego jasno wynikało, że filmy zdecydowanie nie osiągały tych wzniosłych celów.
Kodeks opierał się na trzech ogólnych zasadach:
– Nie należy produkować obrazów, które obniżą standardy moralne tych, którzy je oglądają. Stąd sympatia widzów nigdy nie powinna być przerzucana na stronę zbrodni, występku, zła czy grzechu.
– Należy przedstawiać prawidłowe wzorce życia, podporządkowane jedynie wymogom dramatu i rozrywki.
– Nie wolno ośmieszać prawa, naturalnego czy ludzkiego, ani wzbudzać sympatii dla jego łamania.
Zostały one rozwinięte w szeregu zasad zgrupowanych pod zrozumiałymi nagłówkami Przestępstwa przeciwko prawu, Seks, Wulgarność, Obsceniczność, Profanacja, Kostium, Tańce (tj. sugestywne ruchy), Religia, Miejsca (tj. sypialnia), Uczucia narodowe, Tytuły i „Odrażające tematy” (ekstremalnie graficzna przemoc).
Chociaż wytyczne te były technicznie rzecz biorąc dobrowolne, w praktyce główne studia hollywoodzkie wykorzystały wytyczne Kodeksu Haysa jako dogodny sposób na powstrzymanie grup nacisku (zalecenia Brytyjskiej Rady Cenzorów Filmowych zostały przyjęte przez brytyjskich producentów i dystrybutorów filmowych z podobnych powodów).
W rezultacie, Kodeks Haysa (i podobne obostrzenia ustanowione przez ogromnie wpływowy katolicki Legion Przyzwoitości) bezpośrednio wpłynęły na treść prawie każdego amerykańskiego filmu nakręconego między 1930 a 1966 rokiem, kiedy to Motion Picture Association of America wprowadziło system ratingowy na wzór certyfikatów klasyfikacyjnych BBFC.
Michael Brooke