Heading

Buchenwald zyskał niesławę z wielu powodów. W obozie panowała surowa dyscyplina, a w latach 1939-1945 Ilse Koch – „czarownica z Buchenwaldu” i żona komendanta SS Karla Otto Kocha – była notoryczną sadystką. Więźniów kazano zabijać dla kaprysu, a Ilse Koch miała podobno zamiłowanie do obdartej skóry swoich ofiar, którą przerabiała na przedmioty domowego użytku, takie jak okładki na książki i abażury. Mimo że nie istniały komory gazowe, każdego miesiąca setki ludzi umierały z powodu chorób, niedożywienia, wycieńczenia, bicia i egzekucji. Większość więźniów była głodzona i pracowała do śmierci w pobliskich kamieniołomach. Z dokumentacji obozowej wynika, że w Buchenwaldzie przebywało około 240.000 więźniów z co najmniej 30 krajów. Co najmniej 10 000 zostało wysłanych do obozów zagłady, a około 43 000 osób zmarło w obozie.

Od 1942 r. w Buchenwaldzie istniał oficjalny wydział badań medycznych, Wydział Badań nad Tyfusem i Wirusami Instytutu Higieny Waffen-SS, którego lekarze (tacy jak Waldemar Hoven) i technicy testowali na więźniach skutki infekcji wirusowych i szczepionek. Hoven i inni zostali straceni w 1948 r. za popełnienie zbrodni przeciwko ludzkości.

24 sierpnia 1944 r. siły powietrzne armii amerykańskiej przeprowadziły atak na ogromny kompleks przemysłowy przylegający do Buchenwaldu. Fabryka produkowała komponenty do rakiet V-2, niemieckiej „broni zemsty”, która była używana do ataków na ludność cywilną w całej kontrolowanej przez aliantów Europie. Choć nalot bombowy był jednym z najbardziej precyzyjnych w czasie wojny, a sam obóz nie został trafiony, setki więźniów pracujących w fabryce zginęło, gdy strażnicy SS nie pozwolili im się ukryć.

6 kwietnia 1945 r. około 28 500 więźniów zostało ewakuowanych z Buchenwaldu w marszu śmierci, w którym zginął co czwarty z nich. Tuż przed przybyciem wojsk amerykańskich – patrolu z 6. Dywizji Pancernej USA – 11 kwietnia 1945 r. niemieccy strażnicy i oficerowie uciekli, a więźniowie przejęli władzę. Więźniowie byli na miejscu, aby powitać wyzwalające się oddziały amerykańskie tego samego dnia. Armia amerykańska przejęła kontrolę nad obozem, ale wkrótce potem został on przekazany Armii Czerwonej, ponieważ obóz znajdował się teraz w strefie Niemiec okupowanych przez Sowietów. Przemianowany na Obóz nr 2, Buchenwald przetrzymywał niemieckich jeńców wojennych w latach 1945-1950, z których 7000 zmarło.

Gdy obóz został zamknięty w 1950 roku, większość budynków została zniszczona, choć niektóre konstrukcje, takie jak betonowe wieże strażnicze, pozostały. Tymczasowy pomnik, wzniesiony tuż po wyzwoleniu, uzupełniono w 1958 r. pomnikiem kamiennym.