Zespół Sanfilippo jest spowodowany defektem jednego genu. Jest to dziedziczna choroba metabolizmu, która oznacza, że organizm nie może prawidłowo rozkładać długich łańcuchów cząsteczek cukru zwanych mukopolisacharydami lub glikozaminoglikanami (aka GAG). Zespół Sanfilippo należy do grupy chorób zwanych mukopolisacharydozami (MPS). W szczególności, jest on znany jako MPS III. Zespół Sanfilippo występuje, gdy enzymy potrzebne organizmowi do rozkładu siarczanu heparanu (HS) są nieobecne lub uszkodzone. Kiedy HS nie jest rozkładany, organizm nie uwalnia go. Zamiast tego, jest on przechowywany wewnątrz lizosomów każdej komórki ciała.
Dlatego zespół Sanfilippo jest klasyfikowany jako choroba spichrzeniowa lizosomalna (LSD). W miarę gromadzenia się GAGs, uszkadzają one komórki, w których są przechowywane. Prowadzi to do postępującej degeneracji centralnego układu nerwowego.
Do tej pory wyróżniono cztery typy zespołu Sanfilippo. Wyróżnia się je na podstawie enzymu, który jest dotknięty chorobą.
- Typ A zespołu Sanfilippo: N-sulfataza heparanu. Szacowana częstość występowania wynosi 1 na 100 000 żywych urodzeń.
- Zespół Sanfilippo typu B: alfa-N-acetyloglukozaminidaza. Szacunkowa częstość występowania wynosi 1 na 200 000 żywych urodzeń.
- Sanfilippo typ C: acetylotransferaza acetylo-CoAlfa-glukozaminidowa. Szacowana częstość występowania wynosi 1 na 1 400 000.
- Typ D Sanfilippo: 6-sulfataza N-acetyloglukozaminy. Szacunkowa częstość występowania wynosi 1 na 1 100 000.
Połączone, cztery typy Sanfilippo występują u około 1 na 70 000 urodzeń.
Sanfilippo jest podstępną chorobą, która często pozostaje niewykryta przez lata. Większość dzieci rodzi się bez widocznych oznak, że coś jest nie tak. Dopiero w wieku przedszkolnym dzieci zaczynają wykazywać opóźnienia; nawet wtedy choroba jest często błędnie diagnozowana. Aby zdiagnozować Sanfilippo, należy przeprowadzić wysoce specjalistyczne i ukierunkowane badania.
Sanfilippo ma charakter postępujący i może być podzielone na etapy.
Pierwszy etap: Dotknięte dziecko będzie wyświetlać opóźnioną mowę, jak również łagodne nieprawidłowości twarzy i problemy behawioralne. Często są one błędnie diagnozowane jako autystyczne. Dotknięte dzieci są podatne na częste infekcje zatok, infekcje uszu i przewlekłe biegunki. Mogą mieć ubytki lub wyszczerbione zęby od słabego szkliwa i bóle głowy od nagromadzonego ciśnienia płynu na mózg. Dzieci mogą szukać wejścia demonstrowanego przez stymulację przedsionkową. Drobne deformacje kostne, takie jak podniesiony mostek i żebra są dość powszechne. Dzieci mają duże obwody głowy, ze względu na deformację czaszki, rozkwit płata czołowego.
Drugi etap: Dotknięte dziecko stanie się nadmiernie aktywne, często diagnozuje się u niego ADHD lub skrajnie opozycyjne zaburzenie defensywne. Są niespokojne, cierpią na bezsenność i wykazują trudne zachowania. Irracjonalne lęki są wspólne, lub wydają się nie mieć strachu, będą one uruchomić na ulicy, aby uniknąć chodzenia przez psa na chodniku. Wiele dzieci jest zmuszonych do żucia na rzeczy – lekarze mogą zdiagnozować to jako zaburzenie przetwarzania sensorycznego. Mogą wystąpić poważne temper tantrums towarzyszy inconsolable zachowanie i kompulsywne zachowanie; chwytając na ludzi lub przedmiotów, krzycząc bez wyraźnego powodu, śmiech pasuje. Niektóre dzieci mają napady drgawek, inne mają problemy ze wzrokiem i słuchem. Z czasem dochodzi do utraty mowy i spadku umiejętności komunikacyjnych wraz z regresem poznawczym i utratą zdolności motorycznych.
Trzeci etap: Choroba zbierze swoje ostateczne żniwo. Dziecko traci zdolność chodzenia, mówienia i samodzielnego jedzenia, a jego organizm wyłącza się. Śmierć może nastąpić już w wieku trzech lat. Częściej jednak zdarzają się dzieci, które dożywają wieku kilkunastu lat. Dzieci często ulegają zapaleniu płuc lub innym rodzajom infekcji. W kilku przypadkach osób z atenuowaną postacią Sanfilippo odnotowano, że dożywają 3 lub 4 dekady życia, ale z niską jakością życia.
Zobacz także:
Przyp. tłum.