Heading

Duma Gejów, zwana także Dumą LGBT lub Dumą LGBTQ, po angielsku Pride, coroczne obchody, zwykle w czerwcu w Stanach Zjednoczonych i czasami w innym czasie w innych krajach, lesbijek, gejów, osób biseksualnych, transpłciowych i queer (LGBTQ). Gay Pride upamiętnia zamieszki w Stonewall, które rozpoczęły się we wczesnych godzinach 28 czerwca 1969 roku, po nalocie policji na bar Stonewall Inn w dzielnicy Greenwich Village w Nowym Jorku. Gay Pride zazwyczaj obejmuje serię wydarzeń i jest często zakończona paradą z udziałem maszerujących i kolorowych pływaków ze społeczności LGBTQ i jej zwolenników.

Przed zamieszkami w Stonewall, osoby LGBTQ zazwyczaj nie ujawniały swojej orientacji seksualnej lub tożsamości, ale wydarzenie to zdynamizowało społeczność gejowską i zapoczątkowało większy aktywizm polityczny (patrz ruch na rzecz praw gejów). W 1970 roku, w pierwszą rocznicę zamieszek, kilkuset demonstrantów przemaszerowało ulicą Christopher Street w Greenwich Village, która biegnie obok Stonewall, co wielu uważa za pierwszy marsz Gay Pride (choć w tym samym roku odbyły się również inne uroczystości upamiętniające). Wczesne obchody Gay Pride (często nazywane Dniem Wolności lub Dniem Wyzwolenia Gejów) były często rzadko uczęszczane i spotykały się z protestami, szczególnie z powodu dziwacznych kostiumów, które nosili niektórzy uczestnicy marszu. W 1978 roku na imprezie w San Francisco zadebiutował chyba najbardziej rozpoznawalny symbol Dumy Gejowskiej: tęczowa flaga. Flaga w ośmiu kolorach (seksualność symbolizuje gorący róż, życie – czerwień, uzdrowienie – pomarańcz, słońce – żółć, natura – zieleń, sztuka – błękit, harmonia – indygo, a duch – fiolet) została zaprojektowana przez artystę z San Francisco Gilberta Bakera i przyjęła się na całym świecie. W następnym roku pojawiła się sześciokolorowa flaga, która jest w powszechnym użyciu do dziś (z czerwienią, pomarańczą, żółcią, zielenią, błękitem i fioletem), częściowo z powodu niedostępności niektórych kolorów tkanin.

Wczesne demonstracje często skupiały się po prostu na dumie uczestników z bycia poza szafą, na wolności jednostki i na różnorodności społeczności LGBTQ. Jednak w latach 80. – szczególnie po rozprzestrzenieniu się AIDS – aktywizm polityczny i społeczny stał się centralnym punktem wydarzeń Pride, a wielu uczestników marszu niosło transparenty, które skupiały się na ówczesnych kwestiach społecznych. Wraz ze wzrostem akceptacji dla społeczności LGBTQ wśród heteroseksualnej społeczności, w marszach zaczęli uczestniczyć politycy przychylni poglądom społeczności LGBTQ oraz firmy i korporacje przyjazne gejom. Łączna liczba uczestników – zarówno gejów, jak i heteroseksualnych – rosła, a imprezy Pride odbywały się w wielu częściach świata, także w miastach, w których napotykały niekiedy na ostry opór (np. w Jerozolimie, Moskwie, Warszawie). W miastach takich jak Amsterdam, Chicago, Londyn, Mexico City, Nowy Jork, Paryż, San Francisco, São Paulo, imprezy Pride przyciągają zwykle od kilkuset tysięcy do ponad miliona uczestników rocznie; szacuje się, że w 2007 r. w Madrycie na Europride wzięło udział ponad dwa miliony osób.