(Dec. 23, 2013) 5 grudnia 2013 roku Sąd Konstytucyjny Republiki Mołdawii orzekł, że język rumuński jest językiem urzędowym tego kraju. (Komunikat prasowy, Sąd Konstytucyjny Mołdawii, The Text of the Declaration of Independence Prevails over the Text of the Constitution (Dec. 5, 2013).) Sprawę w tej sprawie zainicjował Mihai Ghimpu, lider mołdawskiej Partii Liberalnej, oraz niektórzy członkowie krajowej legislatury; zwrócili się oni do Trybunału o wyjaśnienie sprzeczności między Deklaracją Niepodległości z 1991 roku a Konstytucją Mołdawii z 1994 roku. (Id.)

Deklaracja Niepodległości przyjęta przez Parlament Mołdawii w dniu 27 sierpnia 1991 r. potwierdziła ważność ustawodawstwa z 1989 r., które ponownie wprowadziło w Mołdawii język rumuński i alfabet łaciński. (Deklaracja Niepodległości (27 sierpnia 1991 r.), strona internetowa Prezydencji Republiki Mołdawii). Konstytucja Mołdawii przyjęta 29 lipca 1994 roku stanowi jednak, że „językiem państwowym w Republice Mołdawii jest język mołdawski, a jego pismo oparte jest na alfabecie łacińskim.” (Konstytucja Republiki Mołdawii, art. 13 ust. 1, strona internetowa Prezydencji Republiki Mołdawii (ostatnia wizyta 18 grudnia 2013 r.).)

Opierając swoje wnioski na fakcie, że „naród rumuński jest zorganizowany jako dwa państwa rumuńskie – Rumunia i Mołdawia”, Sąd Konstytucyjny zdecydował, że „Deklaracja Niepodległości jest integralną częścią Konstytucji”, a gdy pojawiają się różnice między tekstem Deklaracji Niepodległości a tekstem Konstytucji, „pierwotny tekst konstytucyjny Deklaracji Niepodległości ma pierwszeństwo”. Trybunał potwierdził, że językiem urzędowym Republiki Mołdawii jest język rumuński, a nie mołdawski. (Komunikat prasowy, supra.)

Prezydent Rumunii Traian Basescu pochwalił decyzję Sądu Konstytucyjnego, mówiąc, że „poprzez tę decyzję dokonuje się akt sprawiedliwości w odniesieniu do Deklaracji Niepodległości Republiki Mołdawii, akt sprawiedliwości dla Mołdawian, dla tych, którzy czują się Rumunami.” Dodał, że orzeczenie „kładzie kres mistyfikacjom kulturowym i językowym w Republice Mołdawii.” (Adriana Vaida, Romanian – Official Language of R. Moldova, Chisinau CC Rules, NINEOCLOCK.RO (Dec. 5, 2013).)

Te „mistyfikacje” zaczęły się po włączeniu obecnego terytorium Mołdawii do Związku Radzieckiego w 1940 roku. Pomimo faktu, że terytorium to było historycznie zamieszkane przez etnicznych Rumunów, którzy mówili tym samym językiem rumuńskim, władze sowieckie starały się zerwać wszelkie więzi między Mołdawią a sąsiednim Królestwem Rumunii, narzucając politykę „dwóch państw, dwóch ludzi”, mającą na celu zminimalizowanie zachodnich, rumuńskich wpływów. Polityka ta obejmowała narzucenie oficjalnej ideologii, która głosiła, że mołdawski i rumuński to dwa różne języki, pomimo faktu, że obecnie przyjmuje się, iż „ludzie w Mołdawii mówią tym samym językiem, co obywatele Rumunii, a jedynie specyficznym dialektem.” (Court Ruled Romanian as Moldova’s Official Language, MOLDOVA.ORG (Dec. 5, 2013).)

Dodaj komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *