Prezentacja przypadku: 66-letnia kobieta z pierwotną niedoczynnością tarczycy w wywiadzie zgłosiła się na oddział ratunkowy z epizodem zawrotów głowy. Pacjentka zgłaszała utrzymujące się od ponad 10 godzin uczucie wirowania, nudności, wymioty i szumy uszne w lewym uchu bez utraty słuchu. Przegląd systemów ujawnił nieprawidłowy chód i wyniki zgodne z niedoczynnością tarczycy (nietolerancja zimna, przyrost masy ciała, zmniejszenie apetytu, zaparcia, suchość skóry). Pacjentka zaprzeczyła, że od 5 miesięcy nie przyjmuje lewotyroksyny. Nie zgłaszała upadków, migren ani ostatnich chorób w wywiadzie. Przy przyjęciu ciśnienie tętnicze wynosiło 118/68, a częstość akcji serca 63. W badaniach laboratoryjnych TSH wynosiło 266 mcIU/mL, T4 było niewykrywalne, a CK 393 jednostki/L. Badanie fizykalne wykazało 4/5 mocy we wszystkich kończynach, opóźnione głębokie odruchy ścięgniste, chód ataksyjny, dodatni wynik testu Romberga oraz obustronny oczopląs poziomy w spoczynku, który nie był tłumiony przez fiksację wzroku. Manewr Dix-Hallpike wykazał nieatiguujący oczopląs lewostronny z 1-2 sekundową latencją, który trwał dłużej niż 1 minutę. Kierunek oczopląsu nie zmieniał się pomimo zmian pozycji głowy i kierunku patrzenia. CT i MRI mózgu z kontrastem i bez kontrastu nie wykazały żadnych nieprawidłowości. Leczenie lewotyroksyną przyniosło poprawę kliniczną w ciągu 2 dni. Pacjentka została wypisana z rozpoznaniem choroby Vestibular Ménière’a (Vestibular Ménière Disease – VMD).
Dyskusja: Etiologia zawrotów głowy w autoimmunologicznej niedoczynności tarczycy ma charakter obwodowy i obejmuje chorobę Ménière’a oraz łagodne napadowe zawroty głowy (benign paroxysmal positional vertigo – BPPV). Chociaż dokładne mechanizmy nie są znane, istnieje silny związek między autoimmunizacją a chorobą Ménière’a. Opisano przedsionkowy podtyp choroby Ménière’a w przebiegu niedoczynności tarczycy. Epizody są zazwyczaj łagodne, krótkotrwałe i pozbawione odbiorczego ubytku słuchu. Dodatkowe objawy to nudności, wymioty, szumy uszne i zmęczenie. Jak wykazano w tym przypadku, niedoczynność tarczycy może być związana z mieszanym obrazem zawrotów głowy obwodowych i ośrodkowych. Jednokierunkowy poziomy oczopląs, szumy uszne, nudności i wymioty były zgodne z obwodową zmianą. Jednak brak odbiorczego ubytku słuchu i pełności w jamie ustnej nie pasował do klasycznej choroby Ménière’a, a wyniki manewru Dix-Hallpike’a były niezgodne z BPPV. Cechy świadczące o zmianie centralnej obejmowały oczopląs nietłumiony przez fiksację wzroku, chód ataksyjny o szerokiej podstawie oraz uporczywe uczucie wirowania w spoczynku, niezależnie od pozycji. Jednak tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny pozwoliłyby na identyfikację przyczyn centralnych. Z tego powodu u pacjentki rozpoznano klinicznie VMD.
Wnioski: Autoimmunologiczna niedoczynność tarczycy jest silnie związana z przedsionkowymi przyczynami zawrotów głowy, w tym z chorobą Vestibular Ménière’a. Należy pamiętać, że u pacjentów z niedoczynnością tarczycy mogą występować mieszane cechy obwodowych i centralnych zawrotów głowy, na tyle nasilone, że wymagają one hospitalizacji. Wczesne rozpoznanie tych cech może być podstawą do postawienia właściwej diagnozy i postępowania.