Susa, zwana też Shushan, greckie Susiane, współczesne Shush, stolica Elamu (Susiana) i administracyjna stolica króla Achemenii Dariusza I i jego następców od 522 r. p.n.e.. Znajdowała się u podnóża gór Zagros w pobliżu brzegu rzeki Karkheh Kūr (Choaspes) w regionie Khuzistan w Iranie.
Stanowisko archeologiczne, zidentyfikowane w 1850 roku przez W.K. Loftus, składa się z czterech kopców. Jeden z nich mieścił cytadelę i był wykopywany (1897-1908) przez Jacques’a de Morgana, który odkrył m.in. obelisk akadyjskiego króla Manishtusu, stelę jego następcy Naram-Sina oraz kodeks Hammurabiego z Babilonu. Drugi kopiec na wschód był miejscem, gdzie znajdował się pałac Dariusza I i został wykopany (ok. 1881) przez Marcela Dieulafoy. Trzeci kopiec na południu zawierał królewskie miasto Elamitów, podczas gdy czwarty kopiec składał się z biedniejszych domów.
© Photos.com/Jupiterimages
Najlepsza ceramika została znaleziona w najniższych warstwach i należała do dwóch różnych cywilizacji, obu neolitycznych. Powyżej wczesnych warstw znajdowały się pozostałości cywilizacji elamickiej i wczesnobabilońskiej. W górnych częściach kopców znaleziono szczątki Achemenii, Grecji, Elamitu, Parthian i Sāsānian. Do czasu po 14 wieku ce miasto było kwitnącym centrum dzielnicy znanej z jedwabiu, trzciny cukrowej i pomarańczy.