Tophus (łac. „kamień”, liczba mnoga tophi) jest depozytem kryształów moczanu jednosodowego, u osób z długotrwałym wysokim poziomem kwasu moczowego we krwi, stan znany jako hiperurykemia. Tophi są patognomoniczne dla choroby podagry. Większość osób z tophi miały wcześniejsze ataki ostrego zapalenia stawów, co ostatecznie doprowadziło do powstania tophi. Przewlekła podagra tophi znana jest jako zespół Harrisona.
Tophus na łokciu mężczyzny w średnim wieku z przewlekłą podagrą
Tophi tworzą się w stawach, chrząstkach, kościach i innych miejscach w całym organizmie. Czasami przebijają się przez skórę i pojawiają się jako białe lub żółtawo-białe, kredowe guzki. Bez leczenia, tophi może rozwijać się średnio około dziesięciu lat od początku podagry, chociaż ich pierwsze pojawienie się może wahać się od trzech do czterdziestu dwóch lat. Rozwój guzków podagry może również ograniczać funkcje stawów i powodować destrukcję kości, prowadząc do znacznego upośledzenia sprawności, zwłaszcza gdy podagra nie może być skutecznie leczona. Kiedy poziom kwasu moczowego i objawy podagry nie mogą być kontrolowane za pomocą standardowych leków na podagrę, które zmniejszają produkcję kwasu moczowego (np. allopurinol, febuksostat) lub zwiększają eliminację kwasu moczowego z organizmu przez nerki (np. probenecid), można to określić jako przewlekłą oporną na leczenie podagrę (RCG). Częściej pojawiają się one we wczesnym okresie choroby u osób starszych.
Ale rzadziej, tophi mogą również tworzyć się w nerkach i chrząstce nosa.