Clara Wieck-Schumann – wprowadzenie biograficzne
Clara Schumann z domu Wieck (Lipsk 13 września 1819 – 20 maja 1896 Frankfurt/Main) jest jedną z najsłynniejszych pianistek XIX wieku. Swoją skandaliczną karierę rozpoczęła jako cudowne dziecko i przez sześć dekad występowała na najważniejszych scenach całej Europy: Była swoim własnym menedżerem, kompozytorem i żoną kompozytora Roberta Schumanna i urodziła ośmioro dzieci, z których siedmioro osiągnęło pełnoletność. Była też przyjaciółką, doradczynią i cenioną współpracowniczką wielu sławnych muzyków, jak Wilhelmine Schröder-Devrient, Pauline Viadrot-Garcia, Johannes Brahms i Joseph Joachim, ale także pedagogiem fortepianu i redaktorką dzieł swego zmarłego męża. Czy Klara Schuman była „wszechstronna”? Jak udawało jej się sprostać tak wielu rolom? Z jakimi trudnościami i kryzysami musiała się zmierzyć w swoim udanym życiu? Czy nadal jest wzorem do naśladowania dla kobiet w XXI wieku?
Prawidłowe badania nad życiem Klary Schumann rozpoczęły się dopiero w latach 80. ubiegłego wieku. Od tego czasu próbuje się ją zaszufladkować do więcej niż dwóch ról. Ponieważ obszerna trzyczęściowa biografia Bertholda Litzmanna ukazała się na początku XX wieku, musiało minąć kilkadziesiąt lat, zanim nową biografię Clary Schumann napisała angielska autorka Joan Chissel (opublikowana w 1983 roku). Jej śladem poszła amerykańska biografka Nancy B. Reich. Biografia Reicha została również przetłumaczona na język niemiecki.
Do tego czasu kompozytorka Clara Schumann popadła głównie w zapomnienie. Po śmierci Schumanna Clara przestała komponować. Do 1856 roku około dwóch tuzinów jej utworów było dostępnych w wersji drukowanej. Oprócz utworów na fortepian, drukowano i wydawano także pieśni, muzykę kameralną i koncert fortepianowy. Ostatnią kompozycję po kilkudziesięcioletniej przerwie Clara napisała z okazji złotego wesela Juliusa i Pauliny Hübnerów w 1879 roku. Ten czteroręczny marsz, niewydane również trzy chóry Geibela i jedyna sonata fortepianowa g-moll Clary zostały upublicznione przez Gerda Nauhausa według autografów w Domu Roberta Schumanna w Zwickau (1989-1996).
Dzięki muzykologicznej rozprawie Janiny Klassen o „Wirtuozie jako kompozytorze” („Die Virtuosin als Komponistin”) z 1990 roku oraz kompozytorskiemu nagraniu jej utworów fortepianowych przez antwerpskiego pianistę Jozefa de Beenhouwer (1990/1991), Clara Schumann jest znów obecna w dzisiejszych salach koncertowych, a jej charakterystyczny styl jest akceptowany. Poniższe strony mają na celu przekazanie informacji o Clarze Wieck-Schumann i jej skandalicznej osobowości, poza wszystkimi kliszami, które zostały ustalone już za jej życia.