SIDE EFFECTS
Nephrotoxicity – Związana z dawką i skumulowana niewydolność nerek jest główną toksycznością ograniczającą dawkę cis-platyny. Toksyczność nerek odnotowano u 28% do 36% pacjentów leczonych pojedynczą dawką 50 mg/m2. Jest ona po raz pierwszy stwierdzana w drugim tygodniu po podaniu dawki i objawia się zwiększeniem stężenia BUN i kreatyniny, kwasu moczowego w surowicy i (lub) zmniejszeniem klirensu kreatyniny. Toksyczność nerkowa staje się bardziej długotrwała i ciężka po podaniu kolejnych dawek leku. Przed podaniem kolejnej dawki cisplatyny (wstrzyknięcie cisplatyny) czynność nerek musi powrócić do normy. Pacjenci w podeszłym wieku mogą być bardziej podatni na nefrotoksyczność (patrz PRZECIWWSKAZANIA: Stosowanie w pediatrii).
Zaostrzenie czynności nerek było związane z uszkodzeniem kanalików nerkowych. Podawanie cis-platyny w infuzji trwającej od 6 do 8 godzin z nawodnieniem dożylnym i mannitolem było stosowane w celu zmniejszenia nefrotoksyczności. Jednak po zastosowaniu tych procedur nadal może wystąpić toksyczność nerkowa.
Ototoksyczność -Ototoksyczność obserwowano u maksymalnie 31% pacjentów leczonych pojedynczą dawką cisplatyny (wstrzyknięcie cisplatyny) 50 mg/m2, objawiającą się szumem w uszach i (lub) utratą słuchu w zakresie wysokich częstotliwości (4000 do 8000 Hz). Sporadycznie może wystąpić zmniejszenie zdolności słyszenia normalnych tonów rozmów. Rzadko zgłaszano głuchotę po podaniu początkowej dawki cisplatyny (wstrzyknięcie cisplatyny). Działania ototoksyczne mogą być bardziej nasilone u dzieci otrzymujących cisplatynę (wstrzyknięcie cisplatyny). Utrata słuchu może być jednostronna lub obustronna i zwykle staje się częstsza i cięższa po podaniu kolejnych dawek. Ototoksyczność może być zwiększona w przypadku wcześniejszego lub jednoczesnego napromieniania czaszki. Nie wiadomo, czy ototoksyczność wywołana przez cisplatynę (wstrzyknięcie cisplatyny) jest odwracalna. Działanie ototoksyczne może być związane ze szczytowym stężeniem cisplatyny (wstrzyknięcie cisplatyny) w osoczu. Przed rozpoczęciem leczenia i przed podaniem kolejnych dawek cisplatyny (wstrzyknięcie cisplatyny) należy przeprowadzić staranne monitorowanie audiometrii.
Toksyczność może być bardziej nasilona u pacjentów leczonych innymi lekami o potencjale nefrotoksycznym.
Hematologiczne – Mielosupresja występuje u 25% do 30% pacjentów leczonych cisplatyną (wstrzyknięcie cisplatyny). Spadek liczby krążących płytek krwi i leukocytów występuje między 18. a 23. dniem (zakres od 7,5 do 45), a większość pacjentów powraca do zdrowia do 39. dnia (zakres od 13 do 62). Leukopenia i trombocytopenia są bardziej nasilone w przypadku stosowania większych dawek (> 50 mg/m2). Niedokrwistość (zmniejszenie stężenia hemoglobiny o 2 g/100 ml) występuje w przybliżeniu z taką samą częstością i w takim samym czasie jak leukopenia i małopłytkowość. U pacjentów z neutropenią zgłaszano również gorączkę i zakażenia. Pacjenci w podeszłym wieku mogą być bardziej podatni na mielosupresję (patrz PRZECIWWSKAZANIA: Stosowanie w pediatrii).
Oprócz niedokrwistości wtórnej do mielosupresji, zgłaszano występowanie dodatniej niedokrwistości hemolitycznej Coombsa. W przypadku wystąpienia niedokrwistości hemolitycznej wywołanej przez cisplatynę (wstrzyknięcie cisplatyny), dalszemu leczeniu może towarzyszyć nasilenie hemolizy i ryzyko to powinno być rozważone przez lekarza prowadzącego leczenie.
Rozwój ostrej białaczki w związku ze stosowaniem cisplatyny (wstrzyknięcie cisplatyny) był rzadko zgłaszany u ludzi. W tych doniesieniach cisplatyna (wstrzyknięcie cisplatyny) była zazwyczaj podawana w skojarzeniu z innymi leukemogennymi środkami.
Przewód pokarmowy – Znaczne nudności i wymioty występują u prawie wszystkich pacjentów leczonych cisplatyną (wstrzyknięcie cisplatyny) i czasami są tak ciężkie, że konieczne jest przerwanie stosowania leku. Nudności i wymioty zwykle rozpoczynają się w ciągu 1 do 4 godzin po leczeniu i trwają do 24 godzin. Różne stopnie nasilenia wymiotów, nudności i (lub) brak łaknienia mogą utrzymywać się do 1 tygodnia po leczeniu.
Opóźnione nudności i wymioty (rozpoczynające się lub utrzymujące się 24 godziny lub dłużej po chemioterapii) występowały u pacjentów, u których uzyskano całkowitą kontrolę wymiotów w dniu rozpoczęcia leczenia cisplatyną (wstrzyknięcie cisplatyny).
Zgłaszano również biegunkę.
Inne działania toksyczne
Toksyczność naczyniowa związana ze stosowaniem cisplatyny (wstrzyknięcie cisplatyny) w skojarzeniu z innymi lekami przeciwnowotworowymi była zgłaszana rzadko. Zdarzenia te są klinicznie niejednorodne i mogą obejmować zawał mięśnia sercowego, incydenty naczyniowo-mózgowe, mikroangiopatię zakrzepową (HUS) lub zapalenie tętnic mózgowych. Proponuje się różne mechanizmy powstawania tych powikłań naczyniowych. Istnieją również doniesienia o wystąpieniu zjawiska Raynauda u pacjentów leczonych kombinacją bleomycyny, winblastyny z cisplatyną lub bez cisplatyny (wstrzyknięcie cisplatyny). Sugerowano, że hipomagnezemia rozwijająca się w czasie stosowania cisplatyny (wstrzyknięcie cisplatyny) może być dodatkowym, choć nie istotnym czynnikiem związanym z tym zdarzeniem. Obecnie nie wiadomo jednak, czy przyczyną wystąpienia objawu Raynauda w tych przypadkach jest sama choroba, leżący u jej podłoża problem naczyniowy, bleomycyna, winblastyna, hipomagnezemia, czy też kombinacja któregokolwiek z tych czynników.
Zaburzenia elektrolitowe w surowicy – zgłaszano występowanie hipomagnezemii, hipokalcemii, hiponatremii, hipokaliemii i hipofosfatemii u pacjentów leczonych cisplatyną (wstrzyknięcie cisplatyny) i są one prawdopodobnie związane z uszkodzeniem kanalików nerkowych. U pacjentów z hipokalcemią i hipomagnezemią sporadycznie zgłaszano występowanie tężyczki. Na ogół prawidłowe stężenie elektrolitów w surowicy przywracane jest przez podawanie dodatkowych elektrolitów i odstawienie cisplatyny (wstrzyknięcie cisplatyny) .
Zgłaszano również występowanie zespołu nieprawidłowego wydzielania hormonu antydiuretycznego.
Hiperurykemia – Zgłaszano występowanie hiperurykemii z mniej więcej taką samą częstością, jak zwiększenie stężenia BUN i kreatyniny w surowicy.
Jest ona bardziej wyraźna po dawkach większych niż 50 mg/m2, a szczytowe stężenia kwasu moczowego występują na ogół od 3 do 5 dni po podaniu dawki. Leczenie allopurinolem w przypadku hiperurykemii skutecznie zmniejsza stężenie kwasu moczowego.
Neurotoksyczność (patrz punkt OSTRZEŻENIA) – Zgłaszano neurotoksyczność, zwykle charakteryzującą się neuropatią obwodową. Neuropatie występują zwykle po długotrwałym leczeniu (4 do 7 miesięcy); jednakże zgłaszano występowanie objawów neurowegetatywnych po podaniu pojedynczej dawki. Chociaż objawy i oznaki neuropatii cisplatynowej zwykle rozwijają się podczas leczenia, objawy neuropatii mogą rozpocząć się 3 do 8 tygodni po podaniu ostatniej dawki cisplatyny (wstrzyknięcie cisplatyny), chociaż zdarza się to rzadko. Leczenie cisplatyną (wstrzyknięcie cisplatyny) należy przerwać w momencie pierwszego zaobserwowania objawów. Neuropatia może jednak postępować dalej nawet po zaprzestaniu leczenia. Wstępne dowody sugerują, że neuropatia obwodowa może być nieodwracalna u niektórych pacjentów. Pacjenci w podeszłym wieku mogą być bardziej podatni na wystąpienie neuropatii obwodowej (patrz PRZECIWWSKAZANIA: Stosowanie u pacjentów w podeszłym wieku).
Zgłaszano również objaw Hermitte’a, mielopatię grzbietową i neuropatię autonomiczną.
Zgłaszano również utratę smaku i napady drgawkowe.
Zgłaszano skurcze mięśni, definiowane jako zlokalizowane, bolesne, mimowolne skurcze mięśni szkieletowych o nagłym początku i krótkim czasie trwania, które zazwyczaj występowały u pacjentów otrzymujących stosunkowo dużą dawkę kumulacyjną cisplatyny (wstrzyknięcie cisplatyny) i ze stosunkowo zaawansowanym objawowym stadium neuropatii obwodowej.
Toksyczność oczna – Zapalenie nerwu wzrokowego, obrzęk powiek i ślepota mózgowa były rzadko zgłaszane u pacjentów otrzymujących standardowe zalecane dawki cisplatyny (wstrzyknięcie cisplatyny). Poprawa i (lub) całkowity powrót do zdrowia następuje zwykle po odstawieniu cisplatyny (wstrzyknięcie cisplatyny). Stosowano steroidy z mannitolem lub bez mannitolu, jednak skuteczność nie została ustalona.
Zgłaszano niewyraźne widzenie i zmienione postrzeganie kolorów po zastosowaniu schematów z większymi dawkami cisplatyny (wstrzyknięcie cisplatyny) lub większymi częstotliwościami dawek niż zalecane w ulotce dołączonej do opakowania. Zmienione postrzeganie kolorów objawia się utratą zdolności rozróżniania kolorów, szczególnie w osi niebiesko-żółtej. Jedynym objawem w badaniu dna oka jest nieregularna pigmentacja siatkówki w obszarze plamki żółtej.
Reakcje anafilaktyczne – Reakcje anafilaktyczne były sporadycznie zgłaszane u pacjentów wcześniej narażonych na cisplatynę (wstrzyknięcie cisplatyny). Reakcje te obejmują obrzęk twarzy, świszczący oddech, tachykardię i niedociśnienie tętnicze w ciągu kilku minut od podania leku. Reakcje mogą być kontrolowane za pomocą dożylnej epinefryny z kortykosteroidami i (lub) lekami przeciwhistaminowymi, zgodnie ze wskazaniami. Pacjenci otrzymujący cisplatynę (wstrzyknięcie cisplatyny) powinni być uważnie obserwowani pod kątem możliwych reakcji anafilaktycznych, a sprzęt pomocniczy i leki powinny być dostępne w celu leczenia takiego powikłania.
Hepatotoksyczność – Zgłaszano przemijające zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych, zwłaszcza SGOT, jak również bilirubiny, związane z podawaniem cisplatyny (wstrzyknięcie cisplatyny) w zalecanych dawkach.
Inne zdarzenia – Inne działania toksyczne zgłaszane jako występujące rzadko to zaburzenia czynności serca, czkawka, zwiększenie aktywności amylazy w surowicy i wysypka. Łysienie, złe samopoczucie i osłabienie były zgłaszane w ramach nadzoru po wprowadzeniu produktu do obrotu.
Ogólna toksyczność tkanek miękkich była rzadko zgłaszana po wynaczynieniu cisplatyny (wstrzyknięcie cisplatyny). Ciężkość miejscowej toksyczności tkankowej wydaje się być związana ze stężeniem roztworu cisplatyny (wstrzyknięcie cisplatyny). Infuzja roztworów o stężeniu cisplatyny (wstrzyknięcie cisplatyny) większym niż 0,5 mg/ml może powodować zapalenie tkanki łącznej, zwłóknienie i martwicę tkanek.
Interakcje z lekami
Podczas leczenia cisplatyną (wstrzyknięcie cisplatyny) stężenia leków przeciwdrgawkowych w osoczu mogą być subterapeutyczne.
W randomizowanym badaniu w zaawansowanym raku jajnika, czas trwania odpowiedzi był niekorzystnie zmieniony, gdy pirydoksyna była stosowana w skojarzeniu z altretaminą (heksametylomelaminą) i cisplatyną (wstrzyknięcie cisplatyny) .