Heading

Możesz mieć wysokie ciśnienie krwi, lub nadciśnienie, i nadal czuć się dobrze. Dzieje się tak, ponieważ wysokie ciśnienie krwi często nie powoduje objawów choroby, które można zobaczyć lub poczuć. Ale wysokie ciśnienie krwi, czasami nazywane „cichym zabójcą”, jest bardzo powszechne u osób starszych i stanowi bardzo poważny problem zdrowotny. Jeśli wysokie ciśnienie krwi nie jest kontrolowane poprzez zmianę stylu życia i leki, może prowadzić do udaru, chorób serca, problemów z oczami, niewydolności nerek i innych problemów zdrowotnych. Wysokie ciśnienie krwi może również powodować trudności w oddychaniu, kiedy dana osoba wykonuje czynności fizyczne lub lekkie ćwiczenia.

Co to jest ciśnienie krwi?

Ciśnienie krwi to siła, z jaką krew oddziałuje na ściany tętnic. Kiedy lekarz mierzy ciśnienie krwi, wynik jest zapisywany za pomocą dwóch liczb. Pierwsza liczba, zwana skurczowym ciśnieniem krwi, to ciśnienie spowodowane skurczem serca i wypychaniem krwi na zewnątrz. Druga liczba, zwana rozkurczowym ciśnieniem krwi, to ciśnienie, które występuje, gdy serce się rozluźnia i wypełnia krwią. Wynik pomiaru ciśnienia krwi jest zwykle wyrażany poprzez umieszczenie liczby ciśnienia skurczowego nad liczbą ciśnienia rozkurczowego, na przykład 138/72. Normalne ciśnienie krwi dla dorosłych jest definiowane jako ciśnienie skurczowe poniżej 120 i rozkurczowe poniżej 80. Jest to oznaczone jako 120/80.

Czy mam wysokie ciśnienie krwi?

Jednym z powodów, dla których należy regularnie odwiedzać lekarza jest sprawdzenie ciśnienia krwi. Rutynowe kontrole ciśnienia krwi pomogą wykryć wczesny wzrost ciśnienia, nawet jeśli czujesz się dobrze. Jeśli podczas dwóch lub więcej badań kontrolnych stwierdzono, że ciśnienie krwi jest wysokie, lekarz może poprosić o sprawdzenie ciśnienia w domu o różnych porach dnia. Jeśli ciśnienie pozostaje wysokie, nawet gdy jesteś zrelaksowany, lekarz może zasugerować ćwiczenia, zmiany w diecie i, najprawdopodobniej, leki.

Co jeśli tylko pierwszy numer ciśnienia krwi jest wysoki?

W przypadku osób starszych, często pierwsza liczba (skurczowa) wynosi 130 lub więcej, ale druga (rozkurczowa) jest mniejsza niż 80. Problem ten nazywany jest izolowanym nadciśnieniem skurczowym, które jest spowodowane związanym z wiekiem stwardnieniem głównych tętnic. Jest to najczęstsza forma nadciśnienia u osób starszych i może powodować poważne problemy zdrowotne (udar, choroby serca, problemy z oczami, niewydolność nerek), jak również trudności z oddychaniem podczas lekkiego wysiłku fizycznego, zawroty głowy przy zbyt szybkim wstawaniu i upadki. Izolowane nadciśnienie skurczowe jest leczone w taki sam sposób jak zwykłe wysokie ciśnienie krwi (130 lub więcej dla pierwszej cyfry lub 80 lub więcej dla drugiej cyfry), ale leczenie może wymagać więcej niż jednego rodzaju leków na ciśnienie krwi. Jeśli lekarz stwierdzi, że Twoje ciśnienie skurczowe jest powyżej normy dla Twojego wieku, zapytaj jak możesz je obniżyć.

Co jeśli mam niskie ciśnienie krwi?

Jeśli Twoje ciśnienie krwi jest niższe niż 90/60, masz niskie ciśnienie krwi, czyli niedociśnienie. Może wystąpić uczucie omdlenia, osłabienia, zawroty głowy lub nawet wrażenie, że zaraz zemdleje. Niskie ciśnienie krwi może być spowodowane nie piciem wystarczającej ilości płynów (odwodnienie), utratą krwi, niektórymi chorobami lub zbyt dużą ilością leków.

Niektóre z zagrożeń związanych z wysokim ciśnieniem krwi nie mogą być zmienione

Każdy może rozwinąć wysokie ciśnienie krwi. Jednak niektóre osoby są bardziej narażone na rozwój choroby z powodu czynników, których nie można zmienić. Czynniki te to:

• Wiek. Prawdopodobieństwo wystąpienia wysokiego ciśnienia krwi wzrasta wraz z wiekiem.
• Płeć. Mężczyźni są bardziej narażeni na wysokie ciśnienie krwi przed 55 rokiem życia. Kobiety są bardziej narażone na wysokie ciśnienie krwi po menopauzie.
• Historia rodzinna. Wysokie ciśnienie krwi ma tendencję do bycia wrodzonym w niektórych rodzinach.
• Rasa. Afroamerykanie mają większe ryzyko rozwoju wysokiego ciśnienia krwi.

Jak mogę kontrolować swoje ciśnienie krwi?

Wysokie ciśnienie krwi jest bardzo powszechne u osób starszych. Układ naczyniowy zmienia się wraz z wiekiem. Tętnice twardnieją, więc ciśnienie krwi wzrasta. Dotyczy to nawet osób, które mają nawyki korzystnie wpływające na zdrowie serca. Dobrą wiadomością jest to, że ciśnienie krwi można kontrolować u większości ludzi.

Istnieje wiele zmian w stylu życia, które możesz wprowadzić, aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia wysokiego ciśnienia krwi:

• Utrzymuj zdrową wagę. Nadwaga zwiększa ryzyko wystąpienia wysokiego ciśnienia krwi. Zapytaj swojego lekarza, jeśli musisz schudnąć.
• Ćwicz codziennie. Umiarkowane ćwiczenia fizyczne mogą obniżyć ryzyko wystąpienia wysokiego ciśnienia krwi. Wyznacz sobie bezpieczne cele ćwiczeń i stopniowo pracuj nad tym, by ćwiczyć przynajmniej 30 minut dziennie przez większość dni w tygodniu. Jeśli masz problemy zdrowotne, które nie są leczone, przed rozpoczęciem planu ćwiczeń skonsultuj się z lekarzem.
• Jedz zdrową dietę. Dieta bogata w owoce, warzywa, pełne ziarna i niskotłuszczowe produkty mleczne może pomóc obniżyć ciśnienie krwi.
• Zmniejsz spożycie soli. Z wiekiem organizm i ciśnienie krwi stają się bardziej wrażliwe na sól (sód), dlatego należy ustalić, ile soli znajduje się w naszej diecie. Większość soli pochodzi z przetworzonej żywności (np. zupy i pieczywo). Dieta o niskiej zawartości soli, taka jak dieta DASH, może pomóc w obniżeniu ciśnienia krwi. Porozmawiaj ze swoim lekarzem o tym, jak jeść mniej soli.
• Pij mniej alkoholu. Picie alkoholu może wpływać na ciśnienie krwi. Mężczyźni powinni wypijać nie więcej niż dwa drinki dziennie, a kobiety tylko jeden dziennie, aby zmniejszyć ryzyko rozwoju wysokiego ciśnienia krwi.
• Nie palić. Palenie zwiększa ryzyko wystąpienia wysokiego ciśnienia krwi, chorób serca, udaru i innych problemów zdrowotnych. Jeśli palisz papierosy, rzuć je. Nigdy nie jest za późno na rzucenie palenia, a korzyści zdrowotne wynikające z rzucenia palenia mogą być odczuwalne w każdym wieku.
• Zadbaj o dobry sen. Należy poinformować lekarza, jeśli pacjentowi powiedziano, że chrapie lub wydaje odgłos jakby przestawał oddychać podczas snu. Może to być oznaką problemu zwanego bezdechem sennym. Leczenie bezdechu sennego i dobry sen mogą pomóc obniżyć ciśnienie krwi.
• Zarządzaj stresem. Relaks i właściwe radzenie sobie z problemami mogą pomóc obniżyć ciśnienie krwi.

Jeśli te zmiany w stylu życia nie przyniosą obniżenia ciśnienia krwi do bezpiecznego poziomu, lekarz przepisze również leki. Możesz wypróbować kilka rodzajów lub kombinacji leków, zanim znajdziesz plan, który działa najlepiej dla Ciebie. Leki mogą kontrolować ciśnienie krwi, ale nie mogą go wyleczyć. Prawdopodobnie będziesz musiał przyjmować leki do końca życia. Zaplanuj ze swoim lekarzem jak zarządzać swoim ciśnieniem krwi.

Podstawowe informacje o wysokim ciśnieniu krwi

Wysokie ciśnienie krwi jest poważnym stanem, ponieważ może powodować poważne problemy zdrowotne. Upewnij się, że wiesz jakie powinno być Twoje ciśnienie krwi i pamiętaj:

• Wysokie ciśnienie krwi może nie sprawiać, że czujesz się chory, ale jest to poważny stan. Należy udać się do lekarza, aby to wyleczyć.
• Można obniżyć ciśnienie krwi poprzez zmianę codziennych nawyków i, jeśli to konieczne, przyjmowanie leków.
• Jeśli przyjmujesz leki na wysokie ciśnienie krwi, wprowadzenie pewnych zmian w stylu życia może pomóc obniżyć dawkę, której potrzebujesz.
• Jeśli przyjmujesz leki na wysokie ciśnienie krwi i twoje ciśnienie krwi spada, oznacza to, że leki i zmiany w stylu życia działają. Jeśli inny lekarz zapyta, czy masz wysokie ciśnienie krwi, odpowiedź brzmi: „Tak, ale jest ono leczone.”
• Powiedz swojemu lekarzowi o wszystkich lekach, które przyjmujesz. Pamiętaj, aby wspomnieć o lekach bez recepty, witaminach i suplementach diety. Mogą one wpływać na ciśnienie krwi. Mogą one również zmienić skuteczność leków na ciśnienie krwi.
• Pigułki na ciśnienie krwi powinny być przyjmowane o tej samej porze każdego dnia. Na przykład, należy przyjmować lek rano przy śniadaniu lub wieczorem po umyciu zębów. Jeśli zapomnisz wziąć dawkę leku, nie należy podwajać dawki następnego dnia.
• Nie należy brać więcej leku na ciśnienie krwi niż przepisał lekarz. Nie należy przerywać stosowania leku, chyba że lekarz zaleci przerwanie jego stosowania. Nie należy pomijać żadnego dnia ani przyjmować tylko połowy tabletki. Pamiętaj o uzupełnianiu leku, zanim skończą się tabletki. Jeśli nie masz wystarczająco dużo pieniędzy, aby zapłacić za swoje leki, porozmawiaj z lekarzem lub farmaceutą.
• Przed zabiegiem chirurgicznym zapytaj lekarza, czy powinieneś wziąć leki na ciśnienie krwi tego dnia.
• Powoli wstań z łóżka, jeśli siedziałeś lub leżałeś i stój przez kilka chwil, zanim zaczniesz chodzić. Pozwala to na dostosowanie ciśnienia krwi zanim zaczniesz chodzić, aby zapobiec zawrotom głowy, omdleniom lub upadkom.
• W miarę starzenia się, wysokie ciśnienie krwi, zwłaszcza izolowane nadciśnienie skurczowe, jest bardziej powszechne i może zwiększyć ryzyko poważnych problemów zdrowotnych. Leczenie, szczególnie jeśli masz inne schorzenia, wymaga ciągłej oceny i dyskusji z lekarzem, aby osiągnąć najlepszą równowagę pomiędzy zmniejszeniem ryzyka i utrzymaniem dobrej jakości życia.

Jeśli lekarz poprosi Cię o sprawdzenie ciśnienia krwi w domu, rozważ następujące kwestie:

• Wiele urządzeń do monitorowania ciśnienia krwi w domu jest dostępnych w sprzedaży. Należy zapytać lekarza, pielęgniarkę lub farmaceutę, który monitor jest potrzebny i jak go używać. Zabierz monitor do gabinetu lekarskiego, aby sprawdzić, czy działa prawidłowo.
• Unikaj palenia, ćwiczeń i kofeiny na 30 minut przed pomiarem ciśnienia krwi.
• Upewnij się, że siedzisz ze stopami płasko na podłodze i nie skrzyżowanymi, a plecy są oparte o coś.
• Przed pomiarem ciśnienia krwi należy się zrelaksować przez 5 minut.
• Przechowuj listę liczb uzyskanych podczas pomiaru ciśnienia krwi, czas pomiaru ciśnienia krwi oraz czas zażycia leków na ciśnienie krwi (jeśli zażywasz leki). Podziel się tymi informacjami ze swoim lekarzem, asystentem lekarza lub pielęgniarką.

Przeczytaj na ten temat w języku angielskim. Przeczytaj o tym temacie w języku angielskim.

Dla więcej informacji

American Heart Association
(Amerykańskie Stowarzyszenie Serca)
800-242-8721 (bezpłatnie)
888-474-8483 (bezpłatnie; hiszpański)
[email protected]
www.heart.org

National Heart, Lung, and Blood Institute
301-592-8573
[email protected]
www.nhlbi.nih.gov

MedlinePlus
National Library of Medicine
(MedlinePlus w języku angielskim National Library of Medicine)
www.medlineplus.gov (w języku angielskim)
https://medlineplus.gov/spanish/ (w języku hiszpańskim)

Smokefree60+
(Smokefree 60+)
877-448-7848 (toll-free)
[email protected]
www.60plus.smokefree.gov
www.espanol.smokefree.gov

Narodowy Instytut Starzenia się (NIA), część Narodowego Instytutu Zdrowia (National Institutes of Health), dostarcza informacje zawarte w tym dokumencie, które zostały zweryfikowane przez jego naukowców i innych ekspertów, aby zapewnić, że są dokładne i aktualne.

Tekst zrewidowany dnia: 31 maja 2018