Heading

James Naismith

Dane biograficzne

Urodzony

6 listopada, 1861
Almonte, Ontario, prowincja Kanada

Zmarł

28 listopada 1939 (w wieku 78 lat)
Lawrence, Kansas, U.S.

Alma mater

McGill University

Dochód trenerski

Overall

55-60

Wyniki i wyróżnienia

Nagrody

Basketball Hall of Fame
Wprowadzony w 1959 roku

College Basketball Hall of Fame
Wprowadzony w 2006 roku

James Naismith (6 listopada, 1861 – 28 listopada 1939) był kanadyjskim i amerykańskim trenerem sportowym i innowatorem. Naismith wynalazł koszykówkę w 1891 roku. Mówi się również, że to on wprowadził pierwszy kask piłkarski. Naismith napisał oryginalny podręcznik zasad gry w koszykówkę i założył program koszykarski na Uniwersytecie w Kansas. Dożył chwili, gdy koszykówka stała się olimpijskim sportem pokazowym w 1904 roku i oficjalnym wydarzeniem na Letnich Igrzyskach Olimpijskich w Berlinie w 1936 roku.

Uczył na Uniwersytecie Kansas (KU) i był trenerem koszykówki w niepełnym wymiarze godzin od 1898 do 1907 roku. Był również dyrektorem sportowym Kansas Jayhawks, drużyny sportowej na KU.

Naismith został członkiem Canadian Basketball Hall of Fame, Canadian Olympic Hall of Fame, Canadian Sports Hall of Fame, Ontario Sports Legends Hall of Fame, Ottawa Sports Hall of Fame, McGill University Sports Hall of Fame, Kansas State Sports Hall of Fame oraz FIBA Hall of Fame. Naismith Memorial Basketball Hall of Fame została nazwana jego imieniem.

Wczesne lata

Dr Naismith urodził się w 1861 roku w Ramsay Township (obecnie Almonte, Ontario). Jego rodzice pochodzili z obu Szkocji. Poznali się i pobrali w Lanark County w Kanadzie. Naismith nie był dobry w szkole, ale lubił pracę na farmie. Zazwyczaj spędzał dni na dworze grając w łapki, chowanego lub kaczkę na skale. Jest to stara gra, w której jedna osoba strzeże dużego kamienia przed innymi graczami, którzy próbują go strącić, rzucając w niego mniejszymi kamieniami. Naismith szybko odkrył, że miękki rzut lobbingowy był często znacznie lepszy niż prosty, twardy rzut w tej grze. Ta myśl okazała się później bardzo ważna, gdy wymyślił koszykówkę. Kiedy miał dziewięć lat, jego rodzice zmarli na tyfus brzuszny. Naismith przez wiele lat mieszkał z babcią i wujkiem. Chodził do szkoły podstawowej w Bennies Corners koło Almonte, następnie do Almonte High School, którą ukończył w 1883 roku.

McGill University

W tym samym roku Naismith wstąpił na McGill University w Montrealu. Opisywano go jako dość szczupłego, miał 5 stóp 10 ½ cala wzrostu i ważył 168 funtów. Był utalentowanym i szybko poruszającym się sportowcem, który grał dla McGill w kanadyjskim futbolu, piłce nożnej i gimnastyce. Grał także jako center w drużynie futbolowej, gdzie nosił pierwszy kask piłkarski. Naismith zdobył wiele medali Wicksteed za wybitne osiągnięcia w gimnastyce. Naismith uzyskał licencjat z wychowania fizycznego (1888) i dyplom w Presbyterian College w Montrealu (1890). Od 1891 roku Naismith uczył wychowania fizycznego i został pierwszym dyrektorem lekkoatletyki McGill. Opuścił Montreal, aby zostać nauczycielem wychowania fizycznego w YMCA International Training School w Springfield, Massachusetts. Naismith jest również członkiem bractwa Sigma Phi Epsilon.

Springfield College: Wynalezienie „piłki do koszykówki”

W Springfield YMCA, Naismith miał trudności z nauczaniem. Jego klasa była niespokojna i drażliwa, ponieważ zimą musiała pozostać w środku. Dr Luther Gulick, lider wychowania fizycznego w Springfield YMCA, powiedział Naismithowi, aby wymyślił grę, która mogłaby być rozgrywana w środku, która byłaby dobrym „sportowym rozproszeniem uwagi” w ciągu 14 dni. Gulick powiedział, że nie powinna ona wymagać zbyt wiele miejsca, pomagać sportowcom zachować zdrowie i być „sprawiedliwa dla wszystkich graczy i nie za ostra.”

Naismith kierował się trzema głównymi myślami. Po pierwsze, studiował najpopularniejsze gry tamtych czasów (rugby, lacrosse, piłkę nożną, futbol, hokej i baseball). Dostrzegł niebezpieczeństwo związane z małą, szybką piłką i uznał, że duża, miękka piłka nożna jest najbezpieczniejsza. Po drugie, zauważył, że większość kontaktów fizycznych ma miejsce podczas biegania z piłką, dryblingu lub uderzania jej. Zdecydował, że podawanie jest jedyną legalną opcją. Wreszcie, Naismith jeszcze bardziej ograniczył kontakt z ciałem, czyniąc bramkę nie do obrony, umieszczając ją wysoko nad głowami zawodników. Aby zdobywać gole, kazał graczom rzucać miękkim lobbującym strzałem, którego używał w swojej starej ulubionej grze „kaczka na kamieniu”. Naismith nazwał tę nową grę „Basket Ball” i zapisał 13 podstawowych zasad.

Pierwszy mecz „Basket Ball” został rozegrany w grudniu 1891 roku. Zespoły miały dziewięciu graczy, i używane piłkę nożną. Cele były parą koszyków brzoskwiniowych:

„Kiedy pan Stubbins brot up kosze brzoskwini do sali gimnastycznej zabezpieczyłem je na wewnętrznej stronie poręczy galerii. To było około 10 stóp od podłogi, po jednym na każdym końcu sali gimnastycznej. Następnie umieściłem 13 zasad na tablicy ogłoszeń tuż za podestem instruktora, zabezpieczyłem piłkę nożną i czekałem na przybycie klasy… Klasa nie wykazała zbytniego entuzjazmu, ale poszła za mną… I wtedy wyjaśnił, co musieli zrobić, aby cele, rzucił piłkę w górę między dwoma mężczyznami centrum & próbował utrzymać je nieco blisko zasad. Większość fauli została uznana za bieganie z piłką, choć atakowanie człowieka z piłką nie było rzadkością.”

Pierwsze zasady nie obejmowały tego, co obecnie nazywa się dryblingiem. Ponieważ piłka może być tylko przeniesiony w górę sądu z podaniem, wczesne gracze podrzucili piłkę nad głowami, jak biegli w górę sądu. Ponadto, po każdym „golu” piłka z wyskoku była wykonywana na środku boiska. Obie praktyki nie są już stosowane w zasadach nowoczesnej koszykówki.

Do 1892 roku koszykówka stała się tak popularna na kampusie, że Dennis Horkenbach (redaktor naczelny Trójkąta, gazety uczelnianej w Springfield) przedstawił ją w artykule zatytułowanym „Nowa gra”. Pojawiły się głosy, by nazwać nową grę „Naismith Ball”, ale Naismith odmówił. Do 1893 roku koszykówka została wprowadzona w innych krajach przez ruch YMCA. Ze Springfield Naismith udał się do Denver, gdzie studiował medycynę, a w 1898 roku dołączył do wydziału Uniwersytetu Kansas w Lawrence, w stanie Kansas.

Uniwersytet Kansas

Uniwersytet Kansas rozpoczął program koszykówki męskiej w 1898 roku, po przybyciu Naismitha. Było to zaledwie sześć lat po tym, jak Naismith wymyślił tę grę. Naismith był zatrudniony jako dyrektor kaplicy i instruktor wychowania fizycznego. W tych wczesnych dniach, większość meczów koszykówki była rozgrywana przeciwko pobliskim drużynom YMCA. YMCA w całym kraju odegrały bardzo ważną rolę w narodzinach koszykówki. Innymi popularnymi przeciwnikami były Haskell Indian Nations University i William Jewell College. Z Naismithem jako trenerem, drużyna grała tylko z trzema obecnymi szkołami Big 12: Nebraska (sześć razy), Missouri (dwa razy) i Kansas State (raz). Naismith był, jak na ironię, jedynym trenerem w historii programu, który miał przegrany rekord (55-60). Jednak Naismith trenował Forresta „Phog” Allena, który przejął funkcję trenera w Kansas. Allen został również dodany do Basketball Hall of Fame. Kiedy Allen sam został trenerem i powiedział mu, że zamierza trenować koszykówkę na Uniwersytecie Baker w 1904 roku, Naismith powiedział do niego: „Nie możesz trenować koszykówki; po prostu w nią graj”. Allen rozpoczął karierę trenerską, która doprowadziła go do bycia znanym jako „ojciec koszykówki”. W czasie swojej pracy w Kansas, Allen trenował Deana Smitha (1952 National Championship team) i Adolpha Ruppa (1922 Helms Foundation National Championship team). Kiedy Dean Smith odchodził na emeryturę jako główny trener koszykówki w Północnej Karolinie, miał najwięcej zwycięstw w historii koszykówki uniwersyteckiej, drugi był Adolph Rupp (Kentucky), a trzeci Allen. Ci trzej trenerzy dołączyli do Naismitha jako członkowie Basketball Hall of Fame.

Na przełomie wieków na wschodzie USA istniało wystarczająco dużo drużyn uniwersyteckich, aby można było rozgrywać pierwsze mecze pomiędzy różnymi uczelniami. Choć jego sport stale się rozwijał, Naismith długo traktował swoją grę jako ciekawostkę i wolał gimnastykę oraz zapasy jako lepsze formy wychowania fizycznego. Jednak koszykówka stała się sportem pokazowym na igrzyskach w 1904 roku w St. Louis, USA. Jak podaje Basketball Hall of Fame, Naismith nie był zainteresowany autopromocją ani chwałą sportu wyczynowego. Zamiast tego bardziej interesowała go kariera w dziedzinie wychowania fizycznego. W 1910 r. otrzymał honorowy tytuł magistra wychowania fizycznego, w 1916 r. przez cztery miesiące patrolował granicę meksykańską podczas I wojny światowej, odbył podróż do Francji, opublikował dwie książki („A Modern College” w 1911 r. i „Essence of a Healthy Life” w 1918 r.), a w 1925 r. został obywatelem amerykańskim.

W 1935 roku National Association of Basketball Coaches (utworzone przez ucznia Naismitha, Phoga Allena) zebrało pieniądze, aby 74-letni Naismith mógł być świadkiem wprowadzenia koszykówki do oficjalnego programu sportów olimpijskich na Letnich Igrzyskach Olimpijskich w 1936 roku. Tam Naismith wręczył medale trzem drużynom z Ameryki Północnej: Stanom Zjednoczonym za złoty medal, Kanadzie za srebrny i Meksykowi za brązowy. Podczas Olimpiady został mianowany honorowym prezydentem Międzynarodowej Federacji Koszykówki. Po powrocie Naismith stwierdził, że widok gry w koszykówkę w wykonaniu wielu narodów był największą rekompensatą, jaką mógł otrzymać za swój wynalazek. W 1937 roku Naismith odegrał rolę w tworzeniu Narodowego Stowarzyszenia Koszykówki Międzyuczelnianej, które później przekształciło się w Narodowe Stowarzyszenie Międzyuczelnianej Atletyki (NAIA).

W późniejszych latach Naismith został emerytowanym profesorem w Kansas i przeszedł na emeryturę w 1937 roku w wieku 76 lat. Wliczając lata pracy jako trener, Naismith służył jako dyrektor sportowy i wykładowca w szkole przez łącznie prawie 40 lat. Naismith zmarł w 1939 roku po śmiertelnym wylewie krwi do mózgu i został pochowany w Lawrence, w stanie Kansas. Pośmiertnie, w 1941 roku ukazało się jego dzieło „Basketball – its Origins and Development”. W Lawrence, w stanie Kansas, James Naismith ma drogę nazwaną na jego cześć, Naismith Drive, która biegnie przed Allen Fieldhouse (oficjalny adres Allen Fieldhouse to 1700 Naismith Drive), areną koszykówki Uniwersytetu Kansas. Jest to wydzielona, czteropasmowa droga, która biegnie na północ i południe od University Drive na południe do jej końca na 24 ulicy, tuż na południe od kampusu KU. Uniwersytet nazwał również kort w Allen Fieldhouse, James Naismith Court na jego cześć. Naismith Hall, akademik uczelniany, znajduje się na północno-wschodnim krańcu 19 ulicy i Naismith Drive.

Rekord trenerski

W 1898 roku Naismith został pierwszym trenerem drużyny koszykówki Uniwersytetu Kansas. Jego rekord 55 zwycięstw i 60 porażek oznacza, że stał się jedynym trenerem Kansas, który miał przegrany rekord. Mimo to Naismith ma jedną z największych spuścizn trenerskich w historii koszykówki, ponieważ trenował koszykarza Phoga Allena, który sam trenował trenerów sław Dean Smitha, Adolpha Ruppa i Ralpha Millera na Uniwersytecie Kansas.

Sezon	Drużyna	Zwycięstwa	Straty	Procent zwycięstw
1898-99	Kansas	7	4	.636
1899-1900	Kansas	3	4	.429
1900-01	Kansas	4	8	.333
1901-02	Kansas	5	7	.417
1902-03	Kansas	7	8	.467
1903-04	Kansas	5	8	.385
1904-05	Kansas	5	6	.676
1905-06	Kansas	12	7	.632
1906-07	Kansas	7	8	.467
Ogółem	Kansas	55	60	.478

Legacy

The Naismith Memorial Hall of Fame w Springfield, Massachusetts, jest nazwany na cześć Naismitha. Był on pierwszym członkiem w 1959 roku. National Collegiate Athletic Association nagradza najlepszych graczy i trenerów corocznie nagrodami Naismitha, wśród nich Naismith College Player of the Year, Naismith College Coach of the Year i Naismith Prep Player of the Year. Koszykówka kobiet stała się wydarzeniem olimpijskim w Montrealu podczas Letnich Igrzysk Olimpijskich w 1976 roku. Naismith został także włączony do Kanadyjskiej Galerii Sławy Koszykówki, Kanadyjskiej Galerii Sławy Olimpijskiej, Kanadyjskiej Galerii Sławy Sportu, Ontaryjskiej Galerii Sławy Legend Sportu, Ottawskiej Galerii Sławy Sportu, Sportowej Galerii Sławy Uniwersytetu McGill, Sportowej Galerii Sławy Stanu Kansas oraz Galerii Sław FIBA.

W koszykówkę gra dziś ponad 300 milionów ludzi na całym świecie, co czyni ją jednym z najpopularniejszych sportów zespołowych. W Ameryce Północnej koszykówka wydała na świat jednych z najbardziej podziwianych sportowców XX wieku. Sondaże przeprowadzone przez ESPN i Associated Press uznały koszykarza Michaela Jordana odpowiednio za pierwszego i drugiego największego północnoamerykańskiego sportowca XX wieku, a w obu sondażach koledzy koszykarze Wilt Chamberlain (z KU, jak Naismith) i Bill Russell znaleźli się w pierwszej dwudziestce.

Życie osobiste

20 czerwca 1894 roku Naismith poślubił Maude E. Sherman ze Springfield. Para miała pięcioro dzieci: Margaret Mason (1895), Helen Carolyn (1897), Johna Edwina (1900), Maude Ann (1904) i Jamesa Shermana (1913). Był członkiem bractw Pi Gamma Mu i Sigma Phi Epsilon, a jeśli chodzi o jego duchowe przekonania, Naismith jest pamiętany jako mason. Maude Naismith zmarła w 1937 roku, a 11 czerwca 1939 roku Naismith poślubił swoją drugą żonę Florence Kincaid. 19 listopada tego samego roku Naismith doznał poważnego wylewu krwi do mózgu i zmarł dziewięć dni później w swoim domu w Lawrence, w stanie Kansas. Naismith miał 78 lat. Naismith został pochowany na cmentarzu Memorial Park w Lawrence, KS.

Za życia Naismitha, jego wykształcenie i zajmowane stanowiska akademickie były następujące:

.

Lokalizacja	Stanowisko	Okres	Uwagi
Bennie’s Corner Grade School (Ontario)	Primary school	1867-1875
Almonte High School	Secondary school	1875-1877, 1881-83	Upuszczona i ponownie przyjęta
Uniwersytet McGill	Student uniwersytetu	1883-87
Uniwersytet McGill	Student uniwersytetu	1883-87
McGill University	Instruktor wychowania fizycznego	1887-1890	Złoty Medal Wicksteada (1887), Najlepszy sportowiec wszechstronny; Srebrny Puchar (1886), pierwsza nagroda za chód na jedną milę; Srebrny Medal Wicksteada (1885), Najlepszy Sportowiec Wszechstronny; nagrodzony jednym z pierwszych listów McGill
McGill: Thool Seminary	Edukacja w zakresie teologii	1887-1890	Srebrny medal (1890), druga najwyższa nagroda za regularną i specjalną pracę honorową w teologii
Springfield College	Instruktor w wychowaniu fizycznym	1890-1895	Wynalazł „piłkę do koszykówki” w grudniu 1891
YMCA of Denver	Instruktor w Wychowania Fizycznego	1895-1898
University of Kansas	Instruktor Wychowania Fizycznego i Dyrektor Dyrektor	1898-1909
University of Kansas	Trener koszykówki	1898-1907	Pierwszyw historii trener koszykówki na kampusie
University of Kansas	Profesor i lekarz uniwersytecki	1909-1917	Przerwa od 1914 roku z powodu I wojny światowej
First Kansas Infantry	Chaplain/Captain	1914-1917	Służba wojskowa z powodu I wojny światowej
First Kansas Infantry (Mexican Border)	Chaplain	1916
Wojskowy & Sekretarz YMCA we Francji	Wykładowca warunków moralnych i edukacji seksualnej	1917-1919	BARDZO SZANOWANY BY PEERS
University of Kansas	Athletic Director	1919-1937	Emeritus in 1937

Inne strony internetowe

• Profil Galerii Sław Koszykówki
• Fundacja Naismitha
• Oryginalne 13 zasad koszykówki autorstwa Dr. Jamesa Naismitha
• Profil Galerii Sław FIBA
• James Naismith w Find a Grave

.