Klinicysta okrzyknął jego śmierć „najsłynniejszym przypadkiem pseudothanatos, czyli fałszywej diagnozy śmierci, jaki kiedykolwiek odnotowano”.
To, w jaki sposób Aleksander Wielki zmarł, może w końcu zostać rozwiązane prawie dwa tysiąclecia później.
Śmierć Aleksandra Wielkiego wprawiała historyków w zakłopotanie przez tysiąclecia. Starożytni Grecy podziwiali, jak sześć dni po tym, jak ogłoszono jego śmierć, ciało starożytnego króla nie uległo rozkładowi. Jego współcześni uznali go za bóstwo, ale nowa teoria sugeruje, że w rzeczywistości Aleksander po prostu nie był jeszcze martwy.
Dr Katherine Hall, starszy wykładowca w Dunedin School of Medicine na Uniwersytecie Otago w Nowej Zelandii, uważa, że choć władca nie był na początku naprawdę martwy, to z pewnością sprawiał takie wrażenie.
Hall zasugerowała, że Aleksander, który zmarł w Babilonie w 323 r. p.n.e., cierpiał na rzadkie schorzenie autoimmunologiczne znane jako zespół Guillaina-Barrégo (GBS). Zdobywca wykazywał dziwne objawy, w tym gorączkę, bóle brzucha i postępujący paraliż, który pozostawił go nieruchomym, ale nadal całkowicie zdrowym psychicznie zaledwie osiem dni po zachorowaniu.
„Pracowałem przez pięć lat w medycynie krytycznej i widziałem prawdopodobnie około 10 przypadków. Połączenie paraliżu wstępującego z normalną sprawnością umysłową jest bardzo rzadkie i widziałem je tylko w przypadku GBS” – relacjonuje Hall.
Hall przypuszcza, że Aleksander zaraził się tą chorobą na skutek zakażenia Campylobacter pylori, która była powszechną bakterią w jego czasach, a którą dziś można leczyć antybiotykami.
Inni historycy uważali tyfus, malarię, zamach lub zatrucie alkoholem za przyczyny dziwnej choroby zdobywcy przed jego śmiercią.
Ale artykuł Halla w Ancient History Bulletin zapewnia, że rzadkie zaburzenie autoimmunologiczne najlepiej wyjaśnia, dlaczego Aleksander nie rozłożył się, gdy rzekomo był martwy, ponieważ wciąż był kompetentny umysłowo.
Alexander Wielki i jego lekarz Filip, autorstwa Domenico Induno, 1839.
Ponieważ lekarze w IV wieku mieli niewiele metod określania, czy dana osoba jest żywa czy martwa – poza fizycznym ruchem i obecnością lub brakiem oddechu – Hall jest przekonany, że śmierć Aleksandra Wielkiego mogła zostać fałszywie ogłoszona prawie cały tydzień przed jego faktyczną śmiercią, po prostu dlatego, że choroba go sparaliżowała.
„Chciałem pobudzić nową debatę i dyskusję i być może napisać na nowo podręczniki historii, twierdząc, że prawdziwa śmierć Aleksandra była sześć dni później niż wcześniej przyjęto”, powiedział Hall w oświadczeniu z Uniwersytetu Otago.
To zjawisko „fałszywej diagnozy śmierci” znane jest jako pseudothanatos, a według Halla, śmierć Aleksandra Wielkiego może być najbardziej znanym przypadkiem tego zjawiska „kiedykolwiek zarejestrowanym.”
„The Death of Alexander”, Karl von Piloty (1886).
Dla Halla, wszystkie inne dominujące teorie dotyczące śmierci Aleksandra Wielkiego mogą wykonywać wystarczająco dobrą robotę zajmując się niektórymi symptomami, ale mimo to ignorują inne. Ale teoria GBS, jak twierdzi Hall, dostarcza nam wszechstronnych podstaw dla stanu Aleksandra Wielkiego przed i po śmierci.
„Nieustająca tajemnica przyczyny śmierci Aleksandra Wielkiego nadal przyciąga zarówno opinię publiczną, jak i naukowców”, powiedziała. „Elegancja diagnozy GBS jako przyczyny jego śmierci polega na tym, że wyjaśnia ona tak wiele, skądinąd różnorodnych elementów i łączy je w spójną całość.”
Niestety dla Aleksandra, jeśli teoria Halla jest poprawna, oznacza to, że geniusz wojskowy był nadal w stanie świadomości, podczas gdy jego żołnierze przygotowywali go do pochówku. Ale kto nie chciałby być świadkiem własnego pogrzebu, prawda?
Po przeczytaniu o nowej teorii na temat śmierci Aleksandra Wielkiego, spójrz na odtajnione zdjęcia satelitarne pokazujące zaginione miasto Aleksandra Wielkiego we współczesnym Iraku-Kurdystanie. Następnie przeczytaj o matce Aleksandra Wielkiego, Olimpias.