Heading

De laatste keer dat u met spierpijn van een training naar bed ging en weer wakker werd, hebt u toen glutamine in dank afgenomen?

En de laatste keer dat u een vervelende verkoudheid hebt overwonnen of wat eten hebt verteerd?

Nee? Nou, misschien zou u dat de volgende keer moeten doen. Glutamine is een aminozuur (een bouwsteen van eiwitten), en het is essentieel voor al het bovenstaande, om nog maar te zwijgen van allerlei andere functies. In feite bevat je lichaam meer glutamine dan enig ander aminozuur, vooral in je spieren. Het is een van de favoriete eiwitten van je hersenen, en het is brandstof voor alle cellen die zich zeer snel moeten delen, het meest relevant zijn immuuncellen en de cellen die de wand van de darm bekleden.

Glutamine krijgt niet veel aandacht, omdat het geen essentieel aminozuur is (een aminozuur dat we uit voedsel moeten halen). We kunnen het synthetiseren uit een ander aminozuur, glutaminezuur genaamd, dat we uit ons voedsel halen. Maar glutamine is voorwaardelijk essentieel, wat betekent dat het onder bepaalde omstandigheden essentieel wordt omdat ons lichaam niet aan de vraag kan voldoen. En die omstandigheden zijn onder andere:

• Zeer intensieve atletische training
• Ernstige verwonding of ziekte, vooral maag-darmproblemen.

Dat klinkt verdacht veel als de problemen die mensen in de eerste plaats naar Paleo drijven! Dus kijk eens naar het verhaal achter dit weinig bekende aminozuur: wat het voor je doet, en of je je gezondheid kunt verbeteren met een supplement.

Glutamine en sportprestaties

Een manier waarop je glutamine misschien bent tegengekomen is in een trainingssupplement. Anaërobe training (zoals sprinten) verhoogt de glutamineconcentratie in het bloed, maar langdurige aërobe training (meer dan een uur achter elkaar) verlaagt deze, waarschijnlijk door de toename van het stresshormoon cortisol. Dit soort oefening veroorzaakt ook een kleine vermindering van de immuunfunctie, en de immuunfunctie is een van de belangrijkste toepassingen van glutamine in het lichaam. Het is dus redelijk om te suggereren dat supplementatie met glutamine nuttig zou kunnen zijn voor duursporters die hard trainen. Maar in de praktijk blijkt dat niet zo te zijn:

• In dit overzicht wordt opgemerkt dat de enige studie die tot nu toe heeft aangetoond dat glutamine helpt, is uitgevoerd bij extreem goed getrainde atleten (marathon- en ultramarathonlopers) – dat is geweldig voor hen, maar niet van toepassing op de meesten van ons.

• In deze studie werd vastgesteld dat glutamine-supplementatie DOMS vertraagde, maar geen ander effect had bij mannen die op een beenpers trainden.

• In dit onderzoek werd geen significant effect gevonden van glutaminesupplementen op spiertoename, kracht of spiereiwitsamenstelling bij volwassenen die matig aan gewichttraining deden.

Het resultaat: tenzij u tot de top 0.1% van de atleten behoort, bespaar dan op glutaminesupplementen en zorg voor voldoende dierlijke eiwitten van hoge kwaliteit.

Glutamine en traumaherstel

Een minder gepromote, maar meer gebruikelijke rol voor glutamine is die in een ziekenhuisomgeving. Wanneer patiënten herstellen van een ernstige ziekte of operatie, kan glutamine de hersteltijd aanzienlijk verkorten.

Doctoren hebben dit vooral getest bij patiënten die enterale voeding nodig hebben (meestal bekend als een “voedingssonde”). Toevoeging van glutamine aan de sonde geeft traumaslachtoffers een betere kans op herstel en vermindert het aantal sterfgevallen. Het helpt ook bij het voorkomen van infecties als gevolg van operaties en helpt bij het herstel van brandwonden.

Opnieuw blijkt hieruit de status van glutamine als “voorwaardelijk essentieel:” onder zeer extreme omstandigheden, zoals massale brandwonden of systemisch trauma, is het zeer heilzaam, maar er is geen bewijs dat dit zich uitstrekt tot verbetering van de gezondheid bij mensen die het al goed doen.

Glutamine en de darm

Elles lijkt altijd terug te komen op de darm, nietwaar? Glutamine is een essentiële voedingsstof voor het behoud van een gezonde darmwand (de barrière die ervoor zorgt dat je voedsel in je spijsverteringskanaal blijft en niet in je bloedbaan). Maar kun je er zelf genoeg van aanmaken? Of helpt het om supplementen te nemen, vooral voor mensen die worstelen met spijsverteringsstoornissen? Het antwoord lijkt af te hangen van hoe beschadigd je darmen in de eerste plaats zijn.

In deze studie hielp glutamine de darmfunctie en eiwitbalans te behouden bij buikoperatiepatiënten die parenterale voeding (sondevoeding) moesten krijgen: de glutaminegroep deed het significant beter dan de controlegroep. Het had ook goede resultaten bij patiënten die chemotherapie ondergingen, wat extreem zwaar is voor het spijsverteringsstelsel (om nog maar te zwijgen van al het andere).

Even dramatischer, glutamine kan letterlijk een redder in nood zijn voor patiënten met HIV/AIDS, die vaak zeer hoge doses nemen om de opname van voedingsstoffen te verhogen, waardoor spierafbraak en gevaarlijk gewichtsverlies wordt voorkomen.

Aan de andere kant, studies bij patiënten met IBD hebben geen verbetering van suppletie aangetoond. En er is niet genoeg bewijs om een uitspraak te doen over de ziekte van Crohn of andere gastro-intestinale aandoeningen. Dus in afwezigheid van zeer extreme ziektes, is er niet veel bewijs dat glutamine de darmfunctie zal verbeteren. Het feit dat iets een zeer ziek persoon helpt, betekent niet dat het iets zal doen voor een gezond persoon.

Glutamine en Sugar Cravings

Hier is het gedeelte waar je echt over wilde weten. In koolhydraatarme en Paleo kringen wordt hardnekkig beweerd dat L-glutamine een onmiddellijke stiller is van het verlangen naar suiker. Maar als je even rondleest, zie je iets verdacht afwezig: bronnen.

Hier is wat we weten uit onderzoek:

• Wanneer de bloedsuikerspiegel laag is, kan glutamine gemakkelijk worden omgezet in glucose. In dit onderzoek was glutamine zelfs beter dan pure glucose in het behandelen van hypoglykemie (hoewel in dit onderzoek het tegenovergestelde werd gevonden bij diabetici!).

• Glutamine kan helpen bij het verbeteren van de insulinegevoeligheid.

Daarnaast is er veel anekdotisch bewijs van mensen die glutamine hebben gebruikt tegen hunkeren naar koolhydraten – maar aangezien dit soort bewijs gevoelig is voor vertekende rapportage en het placebo-effect, telt het niet als harde wetenschap.

Het is mogelijk dat glutamine de plek is voor hunkeren naar koolhydraten, simpelweg omdat het zo snel wordt omgezet in glucose. Met andere woorden, je neemt in feite koolhydraten als je glutamine neemt. Eiwit in het algemeen helpt ook het verlangen naar suiker te verminderen, dus het is mogelijk dat glutamine gewoon werkt omdat het eiwit is. Het is ook heel goed mogelijk dat er echt iets speciaals is aan glutamine – maar er is nog geen bewijs dat dit ondersteunt.

De conclusie: als het je helpt, kan het geen kwaad – zelfs als het alleen maar het placebo-effect is, een effectief placebo doet soms zijn werk! Maar er is niet genoeg hard bewijs om de beweringen over het verlangen naar suiker en glutamine in positieve of negatieve zin te beoordelen.

Summing it Up

Om een lang verhaal kort te maken, de classificatie van glutamine als “voorwaardelijk essentieel” is zo’n beetje de juiste. Ja, het is belangrijk. Het is zelfs cruciaal. Maar gezonde mensen kunnen genoeg glutamine binnenkrijgen via volwaardige voeding en door het zelf te synthetiseren. Als je veel dierlijke eiwitten eet, krijg je gegarandeerd alle essentiële aminozuren binnen die je nodig hebt, en dat geeft je lichaam alles wat het nodig heeft om alle glutamine te maken die het kan gebruiken.

Er is geen bewijs dat mensen die niet worstelen met zeer ernstige ziekten of verwondingen enig voordeel zullen ondervinden van glutamine supplementen: je geld zou beter besteed kunnen worden aan dierlijke eiwitten van hoge kwaliteit uit volwaardige voeding. Aan de andere kant, als het nemen van een L-glutamine supplement u persoonlijk helpt bij het beheersen van suiker verlangens, is er geen reden om te stoppen met het nemen ervan, omdat het ook niet is aangetoond dat het enige schade veroorzaakt.