Heading

Waar is Tatami van gemaakt?

Tatami werd vroeger gemaakt van rijststro. Oorspronkelijk bestond zelfs de kern van de matten uit dit materiaal, terwijl tegenwoordig meestal houtspaanplaten of piepschuim in de vloerbedekking te vinden zijn.

De zachte bekleding van de vloermatten is geweven zacht biezenstro, of igusa stro, en precies het materiaal dat tatami zo karakteristiek comfortabel maakt om op te zitten, lopen en slapen. Vandaag de dag worden tatami’s door machines gemaakt, maar gedurende het grootste deel van de geschiedenis werd het igusa stro met de hand geweven.

De geschiedenis van Tatami

In de vroege geschiedenis van tatami was de vloerbedekking niet de harde mat die we vandaag de dag kennen. In plaats daarvan waren ze eerder dun en plooibaar, wat ook de oorsprong is van de naam van de stromatten – tatamu betekent vouwen, of stapelen. Lange tijd waren geweven matten voorbehouden aan de rijke Japanse adel en zelfs zij hadden geen hele kamers met tatami ingericht. Pas rond de 15e eeuw kwamen de zogenaamde zashiki, hele tatami kamers, in de mode, en daarmee ook een hele set van indelingen en etiquette. De Japanse gewone man kon pas eind 17de eeuw van een echte tatami genieten. Moderne Japanse huizen hebben meestal slechts één of zelfs helemaal geen tatami kamer, die washitsu wordt genoemd, letterlijk een kamer in Japanse stijl.

Tatami Maten en Opstellingen

Interessant genoeg varieert de grootte van tatami matten afhankelijk van waar je bent. In Tokyo vind je tatami matten die iets kleiner zijn dan die in Kyoto, bijvoorbeeld. Dus een kamer van 4 1⁄2 matten, wat de algemene grootte is van de meeste theesalons, kan in de oude hoofdstad iets groter zijn dan in de nieuwe.

Naast de grootte van een kamer is ook de opstelling van de individuele tatami matten van belang. In de eerder genoemde theesalons verandert deze indeling met de seizoenen, waarbij de haardmat in de winter in het midden ligt om de kamer gezellig en knus te houden. Van een “onheilspellende” opstelling wordt gezegd dat het ongeluk brengt.

Tatami Etiquette

De meeste mensen weten dat het een gewoonte is om je schoenen uit te doen als je een Japans huis binnengaat en in plaats daarvan comfortabele pantoffels aan te trekken als je binnen bent. Maar hoe zit het met tatami? Als het gaat om de traditionele stro-matten, de enige juiste manier om te lopen over hen is blootsvoets of met sokken – zelfs slippers zijn niet toegestaan. Dit wordt gedaan om de matten schoon te houden, want ze zijn gemakkelijk te stofzuigen of af te stoffen, maar uiterst moeilijk om echt te wassen.
Wanneer u tatami als vloerbedekking ziet, wees er dan op voorbereid uw schoenen uit te trekken!