Heading

Anale jeuk

Auteurs: Clara Fernández-Valdés Martín, Magda Silla Prósper. Afdeling Dermatologie, Hospital Universitario Virgen Macarena (Sevilla)

1.1. Wat is anale jeuk?

Anale jeuk of anale pruritus is een gevoel van jeuk en irritatie rond de anus. De huid rond de anus is gevoelig, en het jeukende gevoel is een teken dat iets de huid in dat gebied heeft geïrriteerd. Soms kan het zich ook uitbreiden naar de vulva of het scrotum. Het is een vaker voorkomend probleem bij mannen. De oorzaken zijn velerlei, maar de gemene deler is een slechte hygiëne (ontlasting/urine) en vocht in het gebied.

1.2. Wat zijn de meest voorkomende oorzaken?

In de meeste gevallen is er geen specifieke oorzaak voor de jeuk. Enkele van de meest voorkomende oorzaken zijn:

• Aandoeningen van de anus en het rectum: fissuren (zweren), fistels (openingen) en aambeien.
• Huidaandoeningen: psoriasis, eczeem en seborroïsch eczeem.
• Infecties van het gebied: met name schimmels (Candida of ringworm).
• Parasieten: wormen (bij kinderen), schurft en krabben kunnen intense jeuk in en rond de anus veroorzaken.
• Behandeling met antibiotica (zoals tetracyclines of erytromycine) werken tegen verschillende bacteriesoorten en tasten de spijsverteringsflora aan, wat soms gepaard gaat met anale jeuk.
• Diabetes mellitus.
• Hygiëne: zowel slechte hygiëne als overmatig reinigen van het gebied kunnen irritatie en jeuk veroorzaken (kleurstoffen en parfums van toiletpapier, medicinale poeders, geparfumeerde zepen).
• Dieet: bepaalde voedingsmiddelen, zoals citrusvruchten, specerijen, pikante gerechten, tomaten, chocolade, melk, cafeïnehoudende dranken (koffie of thee) en alcoholische dranken (bier) kunnen in verband worden gebracht met het optreden van dit symptoom.
• In sommige gevallen kunnen ook angst en andere psychologische oorzaken een rol spelen.

1.3. Hoe wordt de diagnose gesteld?

De diagnose van anale jeuk is eenvoudig. De huid van de anus is rood, oedemateus of geëxorceerd. Als anale jeuk chronisch is, zijn de aangetaste gebieden verdikt, wittig en verweekt. De jeuk is ’s nachts erger, kan de slaap verstoren en de verlichting die het krabben biedt, is slechts tijdelijk.

1.4. Hoe kan het worden behandeld?

In het algemeen is de behandeling van anale jeuk symptomatisch, met hygiënische maatregelen en een dieet (met minder voedsel en dranken die anale irritatie veroorzaken). Katoenen ondergoed dat niet te strak zit, moet worden gedragen. Als orale antibiotica worden genomen, wordt yoghurt aangeraden om de normale darmflora te helpen herstellen. Stop alle antibiotica en crèmes of zalven die op dat niveau worden aangebracht. Knip de vingernagels en vermijd krabben. Alle laxeermiddelen moeten worden gestaakt. In geval van constipatie is het raadzaam de consumptie van vezels in de voeding te verhogen (tarwezemelen, fruit, groenten). Na de ontlasting is het raadzaam een zitbad te nemen in warm water, met een kleine hoeveelheid neutrale zeep (pH 5,5). Droog het gebied daarna voorzichtig af met een schone, droge handdoek en breng vervolgens een beetje neutrale vaseline of olijfolie aan. In specifieke gevallen (schimmel, eczeem, psoriasis, dermatitis) zal de dermatoloog de meest geschikte behandeling aangeven.

GENITALE JEUR

2.1. Wat is genitale jeuk?

Het is een jeuk of irritatie van de huid van de uitwendige geslachtsorganen, die toeneemt bij warmte. Het is een ongemakkelijke aandoening die de patiënt ertoe brengt de aangetaste zone te krabben of te wrijven in een poging het symptoom te verlichten. Genitale jeuk komt vaker voor bij vrouwen en meestal in het gebied van het uitwendige primaire geslachtsorgaan (vulva).

2.2. Wat zijn de meest voorkomende oorzaken?

Gemeenschappelijke oorzaken van vaginale jeuk zijn:

• Chemische irriterende stoffen: wasmiddelen en wasverzachters, vrouwensprays, zalven, crèmes, douches en anticonceptieschuim of -gelei (kan worden veroorzaakt door slechte of overmatige hygiëne).
• Menopauze: verminderde oestrogeenspiegels veroorzaken vaginale droogheid.
• Phimosis of vernauwing van de huid van de voorhuid kan jeuk veroorzaken bij mannen.
• Psychosomatische factoren en stress: pruritus manifesteert zich zonder herkenbare oorzaak (idiopathische pruritus).
• Bacteriële, seksueel overdraagbare (schurft of krabben) of schimmelinfecties (vaginale candidiasis gaat ook gepaard met witachtige vaginale afscheiding).
• Vaginitis: komt vaak voor bij meisjes vóór de puberteit.
• Precancereuze huidziekten van de vulva.
• Oxiuren (parasitaire infectie die vooral bij kinderen voorkomt)
• Diabetes Mellitus
• Ijzertekort

2.3. Hoe kan het behandeld worden?

De behandeling van genitale jeuk is afhankelijk van de oorzaak van de jeuk. Bij een schimmelinfectie worden zalven met schimmelwerende stoffen gebruikt, bij een bacteriële infectie wordt u behandeld met antibiotica (soms is het ook nodig uw seksuele partner te behandelen om herinfectie te voorkomen). Als pruritus bij vrouwen wordt veroorzaakt door een tekort aan oestrogeen, kan 17β-estradiol of estriol plaatselijk op het slijmvlies van de vagina worden aangebracht. Als de ziekte wordt veroorzaakt door een andere specifieke ziekte, zal een specifieke behandeling van de onderliggende ziekte nodig zijn. Om vaginale jeuk te voorkomen en te behandelen wordt het volgende aanbevolen:

• Mijd geparfumeerd of gekleurd toiletpapier en bubbelbaden.
• Mijd douchen en vrouwelijke hygiënesprays.
• Verwissel natte kleding, vooral badkleding of sportkleding, zo snel mogelijk.
• Reinig of was het gebied van voor naar achter (van vagina tot anus) na het urineren of poepen.
• Mijd geparfumeerd of gekleurd toiletpapier en bubbelbaden.
• Houd de genitale zone schoon en droog (met natuurlijke, ongeparfumeerde zeep).
• Houd de bloedsuikerspiegel onder controle als u diabeet bent.
• Verlies gewicht, als u zwaarlijvig bent.
• Draag katoenen ondergoed of gesluierde kousen met een katoenen kruisje.
• Draag katoenen ondergoed of gesluierde kousen met een katoenen kruisje. Vermijd ondergoed van synthetische materialen. Baby’s en peuters moeten vaak een schone luier krijgen.
• Om de vaginale flora in het algemeen te verbeteren en infecties te voorkomen, kunt u preparaten met melkzuur of melkzuur genererende bacteriën gebruiken.
• Volgens de natuurgeneeskunde kunnen sitz-baden met kamille of eikenschors worden gebruikt.

Zie ook

• Systemische antibiotica
• Topische antibiotica
• Chlortetracycline
• Seborroïsche dermatitis
• Pruritus
• Poriasis