Deze Cochrane Review is opgesteld om de effecten van antibiotica op de pijn en zwelling ervaren door volwassenen te beoordelen bij twee aandoeningen die vaak verantwoordelijk zijn voor het veroorzaken van tandpijn. Het doel van de review was het beoordelen van de effecten van het nemen van antibiotica in combinatie met of zonder tandheelkundige behandeling.
Achtergrond
Tandpijn is een veelvoorkomend probleem en kan ontstaan wanneer de zenuw in een tand afsterft als gevolg van voortschrijdend tandbederf of letsel. Zonder behandeling kunnen bacteriën de afgestorven tand infecteren en een tandabces veroorzaken, wat kan leiden tot zwelling en zich uitbreidende infectie, die soms levensbedreigend kan zijn.
De aanbevolen behandeling voor deze vormen van kiespijn is verwijdering van de afgestorven zenuw en de bijbehorende bacteriën. Dit wordt meestal gedaan door extractie van de tand of wortelkanaalbehandeling (een procedure waarbij de zenuw en pulpa worden verwijderd en de binnenkant van de tand wordt schoongemaakt en verzegeld). Antibiotica worden alleen aanbevolen wanneer er sprake is van een ernstige infectie die zich vanuit de tand naar de omliggende weefsels heeft verspreid. Sommige tandartsen schrijven echter nog steeds routinematig orale antibiotica voor aan patiënten met acute tandaandoeningen die geen tekenen van uitzaaiing van de infectie vertonen, of zonder tandheelkundige behandeling om het geïnfecteerde materiaal te verwijderen.
Het gebruik van antibiotica draagt bij tot de ontwikkeling van antibioticaresistente bacteriën. Daarom is het belangrijk dat antibiotica alleen worden gebruikt wanneer het waarschijnlijk is dat de patiënt er baat bij heeft. Tandartsen schrijven ongeveer 8% tot 10% van alle eerstelijns antibiotica voor in hoge-inkomenslanden, en daarom is het belangrijk om ervoor te zorgen dat tandartsen goede informatie hebben over wanneer antibiotica waarschijnlijk gunstig zijn voor patiënten.
Studiekarakteristieken
Het bewijs waarop deze review is gebaseerd, was up-to-date op 26 februari 2018. We doorzochten wetenschappelijke databases en vonden twee trials, met 62 deelnemers opgenomen in de analyse. Beide trials werden uitgevoerd aan tandheelkundige scholen in de VS en evalueerden het gebruik van orale antibiotica in de vermindering van pijn en zwelling gerapporteerd door volwassenen na het ondergaan van de eerste fase van een wortelkanaalbehandeling onder lokale verdoving. Het antibioticum dat in beide onderzoeken werd gebruikt, was penicilline VK en alle deelnemers kregen ook pijnstillers.
Key results
De twee onderzoeken die in de review werden opgenomen, meldden dat er geen duidelijke verschillen waren in de pijn of zwelling die werd gerapporteerd door deelnemers die orale antibiotica kregen in vergelijking met een placebo (een dummy-behandeling) wanneer die samen met de eerste fase van de wortelkanaalbehandeling en pijnstillers werd gegeven. De studies waren echter klein en leverden bewijs van slechte kwaliteit, en daarom kunnen we niet met zekerheid zeggen of de resultaten juist zijn. Geen van beide studies onderzocht het effect van antibiotica op zichzelf, zonder chirurgische tandheelkundige behandeling.
Eén studie meldde bijwerkingen bij de deelnemers: één persoon die de placebo-medicatie kreeg, had diarree en één persoon die antibiotica kreeg, ervoer vermoeidheid en verminderde energie na hun behandeling.
Kwaliteit van het bewijs
We beoordeelden de kwaliteit van het bewijs als zeer laag. Er is momenteel onvoldoende bewijs om de effecten van antibiotica bij deze aandoeningen te kunnen vaststellen.