Inleiding
Dandroos is een veel voorkomend probleem, dat wordt gekenmerkt door jeuk en schilfering van de huid in de hoofdhuidstreek.
Hoewel roos niet besmettelijk of ernstig is, kan de aanwezigheid ervan oncomfortabel zijn en soms moeilijk te behandelen. Het is ook belangrijk om te zeggen dat roos niet noodzakelijk een teken is van een slechte hygiëne van de persoon.
Wat is roos?
Dandroos is een zachte vorm van seborroïsche dermatitis die de hoofdhuid aantast. De huid van de hoofdhuid vernieuwt zich voortdurend, er worden steeds nieuwe cellen aangemaakt en afgestorven weefsel afgestoten. Terwijl de bovenste huidlaag zich vernieuwt, worden oudere cellen naar buiten geduwd, waar ze uiteindelijk afsterven en afslijten.
Dit proces gebeurt elke dag en wordt bij de meeste mensen niet opgemerkt. Bij patiënten met roos wordt dit huidveranderingsproces echter versneld, waardoor grote hoeveelheden dode huid van de huid loskomen en dode weefselplakkaten op de hoofdhuid worden gevormd. Deze dode huid heeft de neiging af te schilferen, waarbij witte schilfers worden gevormd die typisch zijn voor roos en goed zichtbaar zijn door hun contrast met de kleur van het haar.
Dandruff treedt meestal op in de adolescentie en heeft de neiging een chronisch, terugkerend probleem te zijn, waarbij perioden van verbetering worden afgewisseld met perioden van verergering.
Oorzaken
Dandruff heeft een genetische component, aangezien het meestal meer dan één lid van dezelfde familie treft. We weten niet precies wat roos veroorzaakt of waarom sommige mensen er meer kans op hebben. Er zijn echter verschillende risicofactoren vastgesteld, waaronder:
- Aanwezigheid van seborrheïsch eczeem op andere plaatsen van het lichaam.
- Excessieve vettigheid van de hoofdhuid.
- Droogheid van de hoofdhuid.
- Leven op plaatsen waar veel koude en droge of warme en vochtige dagen zijn.
- Slechte hoofdhuidhygiëne.
- Overmatig gebruik van shampoo.
- Vaak gebruik van gel of mousse op het haar.
- Emotionele stress.
- Allergie voor sommige shampoos of cosmetica die op het haar worden gebruikt.
- Psoriasis.
- Rashes op andere delen van het lichaam.
Patiënten met sommige ziekten hebben een hogere incidentie van roos dan normaal. Meer dan 80% van de patiënten met HIV heeft roos of seborrheïsch eczeem, terwijl dit percentage bij de gezonde bevolking slechts 30% bedraagt (Lees: SYMPTOMEN VAN HIV – AIDS). Naast HIV kunnen ook andere situaties die het immuunsysteem aantasten, zoals chemotherapie of het gebruik van immunosuppressieve medicijnen, roos in de hand werken.
Een andere aandoening waarbij roos ook veel voorkomt is de ziekte van Parkinson.
De aanwezigheid van een schimmel genaamd Malassezia lijkt het risico op roos te verhogen, maar dit is nog niet volledig bewezen.
Symptomen
Dandroos wordt gekenmerkt door de verschijning van kleine, fijne schilfertjes dode huid, die als witte puntjes over het hele haar verschijnen. Bij onderzoek van de hoofdhuid kunnen er zich op de hoofdhuid plakkaten van dode huid vastzetten. In ernstiger gevallen kan de schilfering te hevig zijn, waardoor het haar van de roos uitvalt en zich ophoopt op de schouders en op het hemd van de patiënt.
Er zijn meestal geen tekenen van ontsteking rond deze plaques, maar omdat veel roospatiënten last hebben van een jeukende hoofdhuid, kan het krabben aan het hoofd vaak irritatie en zweren op verschillende plaatsen veroorzaken.
Hoe kom je van roos af
Dandruff is geen aandoening die per se te genezen is. Er zijn verschillende effectieve behandelingen voor, maar het is heel gebruikelijk dat de patiënt in de loop der jaren nieuwe episodes krijgt.
In de eenvoudigste gevallen is het voldoende het haar dagelijks met een normale shampoo te wassen. In het geval van roos zijn er verschillende shampoos op de markt die doeltreffend zijn. Voor roos bevatten shampoos doorgaans een van de volgende stoffen:
- Zinkpyrithion.
- Teer.
- Seleniumsulfaat.
- Salicylzuur.
Er is over het algemeen niet één anti-roosshampoo die als het meest efficiënt kan worden beschouwd. Elk individu is het best geschikt voor één merk. Dus als je roos niet verbetert na een week behandeling, zoek dan naar een merk met een andere antiroosstof totdat je er een vindt die voor jou het beste werkt.
Als je roos ernstiger is, vooral als er sprake is van seborrheic dermatitis die gepaard gaat met een hoofdhuidontsteking, zijn antischimmelshampoos over het algemeen aangewezen. U kunt op zoek gaan naar shampoos die ketoconazol of ciclopirox bevatten. Als het niet verbetert, moet de patiënt de hulp van een dermatoloog inroepen.
Mythes en waarheden
- Haar schrapen helpt niet bij de behandeling, want het probleem zit in de huid van de hoofdhuid en niet in de grootte of de hoeveelheid haar.
- Wroos kan, als het niet behandeld wordt, leiden tot haaruitval, vooral in de ernstigste gevallen, als er sprake is van een ontsteking van de hoofdhuid.
- Periodes van verhoogde stress of vermoeidheid kunnen de verschijning van roos doen toenemen.
- Dandruff is niet besmettelijk en wordt niet overgedragen via kammen of haarborstels.
- Dandruff kan ontstaan als de patiënt zijn haar niet vaak wast, maar het heeft niet noodzakelijk te maken met een gebrek aan hygiëne. In feite kunnen mensen die hun haar overmatig wassen of zich wassen met zeep in plaats van shampoos ook roos krijgen.
- Dandruff komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen.
Referenties
- Seborrheic dermatitis bij adolescenten en volwassenen – UpToDate.
- Overzicht van dermatitis (eczeem) – UpToDate.
- Seborrheic Dermatitis and Dandruff: A Comprehensive Review – Journal of clinical and investigative dermatology.
- Adult Seborrheic Dermatitis A Status Report on Practical Topical Management – The Journal of Clinical and Aesthetic Dermatology.
- Kang S, et al, eds. Cosmeceuticals en huidverzorging in de dermatologie. In: Fitzpatrick’s Dermatology. 9th ed. McGraw-Hill Education; 2019.
.