april 2017
Siobhan Foster, de Parliamentary Relations Manager van de British Council, bespreekt de zachte kracht van het Britse parlement.
Symbolen doen ertoe. Zoals premier Theresa May zei na de tragische recente terroristische aanslag in Westminster, waren de Houses of Parliament niet voor niets een doelwit. De waarden die ons Parlement vertegenwoordigt, dwingen de bewondering en het respect af van mensen over de hele wereld.
In feite kunnen mensen in het Verenigd Koninkrijk verrast zijn door het hoge niveau van vertrouwen dat het Britse politieke systeem in het buitenland geniet. Uit recent onderzoek van de British Council naar de mening van jongeren in de G20-landen blijkt dat het vertrouwen in de Britse regering, instellingen en waarden groot is. Het parlement is een belangrijk onderdeel hiervan, en we mogen niet vergeten dat de activiteiten van het parlement veel verder gaan dan de binnenlandse politiek. Vertrouwen in onze parlementariërs en vertrouwen in de instelling van het parlement schept vertrouwen in de besluiten die daar worden genomen en in het land namens hetwelk ze worden genomen. Deze zachte kracht kan het vertrouwen in het Verenigd Koninkrijk en zijn relaties overzee opbouwen of ondermijnen.
De moeder der parlementen
Het Palace of Westminster, vaak omschreven als de ‘moeder der parlementen’, staat internationaal bekend om zijn invloed op andere wetgevende machten over de hele wereld en om zijn historische rol in mondiale gebeurtenissen. Sinds de ondertekening van de Magna Carta, die voor altijd de relatie veranderde tussen degenen die regeren en degenen die geregeerd worden, tot de afschaffing van de Atlantische slavenhandel in 1807, tot debatten op sleutelmomenten in de Eerste en Tweede Wereldoorlog, tot de meer recente besluiten over de Britse betrokkenheid bij de conflicten in Irak en Syrië, hadden en hebben de acties van het Parlement verstrekkende gevolgen voor de hele wereld.
De praktijken en structuren van het Parlement zijn ook in veel andere politieke stelsels als model gebruikt, en de toewijding van het Verenigd Koninkrijk aan een robuust en open debat blijkt elke dag uit de live televisie-uitzendingen van het Lagerhuis, die door iedereen met een internetverbinding overal ter wereld kunnen worden bekeken – hoewel het rauwe karakter van die debatten buitenlandse waarnemers soms kan choqueren.
Het parlement staat ook nog steeds bekend om zijn vele tradities. Sommige van deze tradities zijn niet erg relevant voor de moderne wereld: sommige medewerkers dragen bijvoorbeeld nog steeds rouwkleding als gevolg van de dood van prins Albert in 1861. Andere blijven van cruciaal belang, zoals het beginsel van openheid voor het publiek. Ondanks de directe uitdagingen van de afgelopen jaren, van de moord op parlementslid Jo Cox tot de terroristische aanslag van de afgelopen dagen, houden de parlementsleden in het Verenigd Koninkrijk vast aan het beginsel dat hun kiezers hen rechtstreeks kunnen ontmoeten in hun kiesdistrict of in de Centrale Lobby in het hart van het Parlement. Dit beginsel is in de wereld niet gebruikelijk. Voor veel bezoekers van over de hele wereld is het idee dat iemand in een kamer kan zitten met een parlementslid en met hem of haar zaken kan bespreken, buitengewoon.
Kijken naar de toekomst
Het zou natuurlijk verkeerd zijn om aan te nemen dat het Verenigd Koninkrijk het altijd goed doet. Het paleis van Westminster kan soms te traditioneel en verouderd aanvoelen. Het ongekozen en zeer grote Hogerhuis wordt in het buitenland zelden geprezen als rolmodel. Tot in 1998 moesten parlementsleden die een motie van orde wilden indienen een hoed dragen wanneer zij het woord voerden, en het Parlement verstrekt nog steeds snuiftabak aan de leden en ambtenaren van het Parlement. Nog belangrijker is dat er ook nog steeds een gebrek aan diversiteit is. Er zijn momenteel meer mannelijke parlementsleden dan het totale aantal vrouwelijke parlementsleden dat ooit in het Parlement zitting heeft gehad, en de parlementsleden die tot een zwarte of etnische minderheid behoren, maken slechts 6% van het Parlement uit (terwijl ze 13% van de bevolking vertegenwoordigen). Het parlementslid Mhairi Black trok veel aandacht als de nieuwe baby van het Huis, die in 2015 op 20-jarige leeftijd werd verkozen. Maar zij is de uitzondering op de regel: 50 jaar was de gemiddelde leeftijd van de parlementsleden die dat jaar werden verkozen en slechts 49% van de 18- tot 24-jarigen bracht zijn stem uit bij de algemene verkiezingen van 2015.
Parlement lijkt dus niet altijd voor iedereen te werken, en het Verenigd Koninkrijk kan zeker lessen leren van tegenhangers in andere, modernere wetgevende machten over de hele wereld. Sommige van deze hebben interessante voorstellen geïmplementeerd om de besluitvorming representatiever te maken, ook op plaatsen waar het Verenigd Koninkrijk van oudsher misschien niet zou hebben overwogen om inzicht te krijgen in parlementaire processen. Marokko’s Nationale Geïntegreerde Jongerenstrategie bijvoorbeeld voorziet in een grotere deelname van jongeren aan de besluitvorming en werd opgesteld met de inbreng van Marokkaanse jongeren. De grondwet van Rwanda van 2003 introduceerde quota voor vrouwen, waaronder een quotum van 30% voor vrouwen in het parlement. Hierdoor is de deelname van vrouwen aan de politiek gestegen; in 2013 bedroeg de vertegenwoordiging van vrouwen 64%. In de Scandinavische landen is 41% van de parlementsleden vrouw. Ter vergelijking: het Verenigd Koninkrijk heeft nog een lange weg te gaan.
Het parlement is niet zomaar een gebouw vol politici, maar een enorm belangrijk internationaal symbool – en een invloedrijk onderdeel van de wereldwijde reputatie van het Verenigd Koninkrijk
Al vele jaren probeert het Verenigd Koninkrijk de zachte kracht en wereldwijde invloed van zijn parlement aan te wenden door andere landen te benaderen. Het belangrijke werk van instellingen als de Westminster Foundation for Democracy, de Commonwealth Parliamentary Association, de Interparlementaire Unie en de John Smith Trust, hebben allemaal een belangrijke bijdrage geleverd aan het delen van lessen uit het Britse parlementaire en politieke systeem. Zij helpen het VK ook te leren van andere internationale modellen, en creëren duurzame banden voor het VK met degenen die betrokken zijn bij politiek of bestuur in een reeks landen. De British Council heeft onlangs een nieuw Future Leaders Connect netwerk gelanceerd, dat deze programma’s wil aanvullen door een relatie op te bouwen tussen het Britse parlement en opkomende leiders overal ter wereld die in de toekomst het beleidslandschap van hun landen en de wereld zullen vormgeven. Dit zal toekomstige beleidsleiders helpen om hun beleidsinzicht en leiderschapsvaardigheden te ontwikkelen, en inzicht te krijgen in hoe beleidsvorming in verschillende nationale en mondiale contexten plaatsvindt. Het zal hen helpen contact te leggen met hun collega’s in het Verenigd Koninkrijk en wereldwijd en hen in staat stellen hun stem te laten horen.
Het is soms gemakkelijk om cynisch te zijn over het Parlement en degenen die er werken, of om hen als vanzelfsprekend te beschouwen. Maar, zoals de afgelopen dagen ons eraan zou moeten herinneren, het Parlement is niet zomaar een gebouw vol politici, maar een enorm belangrijk internationaal symbool – en een invloedrijk onderdeel van de wereldwijde reputatie van het Verenigd Koninkrijk.
Siobhan Foster, Parliamentary Relations Manager, British Council