Heading

Waarom zou een vrouw besluiten om de baby van een andere vrouw te dragen? Eén antwoord is dat er momenten in het leven zijn waarop een geliefde hulp nodig heeft. Dit gebeurt wanneer een zus, een neef of een goede vriendin herhaaldelijk miskramen heeft gehad, of een ziekte of operatie heeft ondergaan waardoor een zwangerschap onwaarschijnlijk is geworden. In dergelijke gevallen is het niet ongebruikelijk dat een familielid of vriend naar voren treedt en zegt: “Ik zal je baby dragen.” Maar hoe zit het met de vrouw die besluit dat zij voor vreemden wil dragen? Wat brengt haar ertoe om, meestal via een bureau, een individu of koppel te zoeken dat een draagmoeder nodig heeft?

Surrogaat of draagmoeder?

Eerst enkele definities. De woorden surrogaat en zwangerschapsdrager worden vaak door elkaar gebruikt. Men moet een beetje van de geschiedenis van de reproductieve geneeskunde kennen om te begrijpen waarom. Vóór de komst van IVF in 1978, was het onmogelijk voor een vrouw om een baby te baren die niet haar genetische nakomeling was. Vrouwen die in die tijd kozen voor draagmoederschap stemden ermee in om een kind te verwekken met hun eigen eicellen en het sperma van de beoogde vader. Dit was het soort draagmoederschap dat opgeblazen werd en nationale krantenkoppen haalde in wat bekend werd als de zaak Baby M. (Korte samenvatting van een zeer pijnlijk verhaal: de draagmoeder veranderde van gedachten, probeerde de baby te verwekken die haar genetisch kind was, en belandde in een langdurige juridische strijd met de biologische vader en zijn vrouw.)

IVF luidde een nieuwe vorm van draagmoederschap in, een waarbij een vrouw een baby kon dragen en ter wereld brengen waarmee zij geen genetische band had. Draagmoederschap bood nieuwe hoop voor vrouwen zonder baarmoeder, vrouwen met medische aandoeningen die zwangerschap afraadden, en homoseksuele mannen. Binnen korte tijd verving het de vroegere vorm van draagmoederschap bijna volledig. Velen beschouwden het als ethischer en emotioneel veiliger dan het traditionele draagmoederschap dat in de zaak Baby M de harten deed sneller slaan.

Wie wordt zwangerschapsdrager?

Dus terug naar mijn eerdere vraag: wie kiest ervoor om zwangerschapsdrager, of GC, te worden? En waarom maakt ze deze keuze?

In My American Surrogate, een op-doc van de New York Times, leren we over Chinese stellen die naar de VS komen voor draagmoederschap. Sommigen komen vanwege medische noodzaak, maar anderen zoeken baby’s met de Amerikaanse nationaliteit of vinden het een prettig idee dat iemand anders voor hen zwanger is, of allebei. Bij het lezen van het artikel of het bekijken van de begeleidende video is het gemakkelijk te concluderen dat het de financiële beloning is die vrouwen overhaalt om draagmoeder te worden. Hoewel advertenties waarin meer dan 50.000 dollar wordt geboden sommige vrouwen over de streep trekken, is betaling niet de belangrijkste motivatie voor de vrouwen die ik heb geïnterviewd. Ten eerste, financiële nood diskwalificeert een vrouw over het algemeen van draagmoederschap. Ten tweede moet een vrouw heel wat doorstaan alvorens betaling te ontvangen. De vergoeding, heb ik gemerkt, is voor de meesten een zeer leuke bonus, maar niet wat velen trekt tot wat zij noemen “mijn surrogaat reis.”

Door de jaren heen, ben ik getroffen door hoe vergelijkbaar GC’s zijn met elkaar. Ik heb gemerkt dat ze vrouwen zijn die ervan houden moeder te zijn en die familie zien als hun grootste zegen. De meesten vinden het ook leuk om zwanger te zijn, hoewel dat niet altijd het geval is. Of ze zwanger zijn nu leuk vinden of niet, ze hebben vertrouwen in hun vermogen om “zwangerschap goed te doen”. In triest contrast met veel van hun wensouders, vinden ze dat hun lichaam gemaakt is om zwanger te zijn. En ze voegen eraan toe dat ze hun grenzen als ouders kennen: de meesten voelen zich toegerust om twee, misschien drie kinderen op te voeden.

Een andere kijk op draagmoederschap

Hoewel draagmoederschap de laatste jaren meer aanvaard en begrepen wordt, blijft het onderhevig aan enige kritiek. Naast de bezorgdheid over de betalingen, wijzen de critici op de ongereguleerde aard van het draagmoederschap, waarbij zij opmerken dat het vrouwen open laat voor uitbuiting. Het zou toch naïef zijn om te ontkennen dat dit soms het geval is. Twee documentaires die online beschikbaar zijn, Made in Boise en Breeders: A Subclass of Women?, spreken over vele uitdagende en hartverwarmende kwesties rond draagmoederschap.

Hoewel, mijn ervaringen met draagmoederschap hebben mijn begrip en waardering voor GC’s vergroot. De vrouwen die ik heb ontmoet, kozen ervoor een baby te dragen voor anderen omdat ze een unieke kans zagen om iets belangrijks te doen in de wereld. Zij zien draagmoederschap als een kans om een echt verschil te maken in het leven van een ander gezin. Velen worden geïnspireerd door het feit dat het kind dat zij dragen niet alleen een zo gewenste zoon of dochter zal zijn, maar ook een broer of zus, een neef, een nicht of een neef of een kleinkind waarnaar wordt verlangd. Het is dit rimpeleffect – en de wetenschap dat hun daden het leven van een familie voor een generatie kunnen veranderen – dat velen ertoe aanzet te beginnen aan wat anderen misschien zien als een vreemde en onverklaarbare reis.