Heb je op school wel eens een meisje gezien dat er iets te ‘mannelijk’ uitziet of een verrassend diepe stem heeft met brede schouders? Of iemand een jongen horen omschrijven als ‘heel mooi’, ook al draagt hij geen make-up? Heb je ooit iemand gezien waarvan je niet zeker wist welk geslacht hij of zij had? Dit kan worden omschreven als gender ambiguïteit, chomas, en het betekent simpelweg dat een persoon er zowel mannelijk als vrouwelijk uit kan zien of kan klinken, waarbij je niet echt kunt zeggen welk geslacht hij of zij heeft. Gender ambiguïteit wordt ook wel androgynie genoemd.
De betekenis van androgynie
Het woord ‘androgynie’ komt van het Griekse woord ‘andro’ dat man betekent en ‘gyny’ dat vrouw betekent. Androgynie is dus de betekenis van het hebben van zowel mannelijke als vrouwelijke kenmerken. Androgynie is van toepassing op mensen die niet gezien/geïdentificeerd willen worden aan de hand van hun geslacht. Maar wat is genderidentiteit en is er een verband tussen genderidentiteit en androgynie?
Genderidentiteit gaat niet over je fysieke lichaam, het is wanneer iemand zichzelf identificeert als man of vrouw. Het kan ook gezien worden als iemand die zichzelf ziet als zowel mannelijk als vrouwelijk of als geen van beide seksen, wat ook bekend staat als ‘genderqueer’.
Het idee van genderidentiteit is nauw verbonden met de rol die een bepaald geslacht volgens de maatschappij ‘speelt’. Velen van ons zijn bijvoorbeeld opgegroeid met de gedachte dat het de rol van een vrouw is om voor haar gezin te koken terwijl de man voor het eten zorgt.
Voorbeeld, velen van ons zijn opgegroeid met de gedachte dat het de rol van een vrouw is om voor haar gezin te koken terwijl de man voor het eten zorgt.
Maar, hoevelen van ons zijn opgegroeid met een alleenstaande moeder? De rol van de vrouw is de laatste jaren veranderd: steeds meer moeders zorgen voor het gezin. In sommige huishoudens gaan beide ouders werken en zorgen voor het gezin. Dus hebben omgevingsfactoren (een afwezige vader of de economie, respectievelijk) in de samenleving een verandering in de rolverdeling tussen mannen en vrouwen veroorzaakt.
De rolverdeling tussen mannen en vrouwen wordt grotendeels beïnvloed door de samenleving – er zijn bijvoorbeeld culturen die bepalen hoe elk geslacht zich dient te gedragen. Van vrouwen wordt verwacht dat zij gevoelig en passief zijn, terwijl van mannen wordt verwacht dat zij assertief en beschermend zijn. Maar deze verwachtingen beginnen langzaam te veranderen.
Er lijken geen vaste genderrollen te bestaan voor androgyne mensen, waardoor het idee van genderidentiteit enigszins onduidelijk wordt als we het over androgynie hebben.
Lichamelijke Verschijning
Er zijn androgyne mensen die zich comfortabel voelen met hoe ze er al uitzien, maar er zijn anderen die zich niet zo comfortabel of gelukkig voelen met hoe ze eruit zien omdat, volgens hen, hoe ze er aan de buitenkant uitzien niet is wat ze werkelijk voelen dat ze van binnen zijn. Met andere woorden, ze hebben het gevoel dat het geslacht niet overeenkomt met het lichaam. Dit wordt genderdysforie genoemd, waarbij de persoon een zekere ontkoppeling ervaart met het geslacht dat hij/zij momenteel is. Dit is de reden waarom sommige androgyne mensen een sterk verlangen hebben om van geslacht te veranderen om beter overeen te stemmen met de genderidentiteit die zij vinden dat zij zouden moeten zijn. Dit proces noemen we transgender zijn.
Kunnen androgyne mensen een combinatie zijn van zowel mannelijk als vrouwelijk?
Er zijn mensen die een combinatie gebruiken van zowel mannelijke als vrouwelijke kenmerken. Bijvoorbeeld in de mode, waar ze de ene dag een matric dance dress dragen naar hun Matric Farewell en dan mannenkleding dragen als ze met vrienden uitgaan. Dit heeft niet noodzakelijkerwijs iets te maken met hun seksualiteit, maar kan alles te maken hebben met hoe zij zich willen uitdrukken; dat zij zowel mannelijke als vrouwelijke kenmerken hebben en dat wij hen niet moeten indelen in een van beide seksen. Er is geen ‘juiste’ manier om een androgyn persoon te zijn.
We moeten voorzichtig zijn met het in hokjes stoppen van mensen. Alleen omdat we niet begrijpen waarom ze zich anders kleden dan wij of niet ‘spreken’ zoals een man of een vrouw zou moeten spreken, betekent niet dat er iets mis met ze is. We zijn vrij om te zijn wie we willen zijn, ook als het gaat om hoe we ons willen kleden, met wie we willen uitgaan en hoe we ons aan de wereld willen presenteren. Niemand heeft het recht jou te vertellen hoe je eruit moet zien, en niemand heeft het recht mensen te vertellen hoe zij er ook uit moeten zien.