Vraag. Toen ik 35 jaar geleden mijn huis kocht, was een van de dingen die me het meest aantrokken de drie grote buxussen die aan de voorkant tot bollen waren gesnoeid. In die tijd waren ze ongeveer anderhalve meter hoog. In de loop der jaren heb ik genoten van deze aanzienlijke sierplanten, maar nu heb ik twee problemen. Ten eerste zijn sommige stengels van één van hen afgestorven, waardoor hij in een Wiffle-bal is veranderd. (https://www.wiffle.com) Het duurt lang voordat de gaten zijn opgevuld, en ik ben bang dat ik eerder zal verdwijnen dan een aantal van hen. Ten tweede zijn de struiken in de loop der tijd (en ondanks regelmatig en agressief snoeien) meer dan twee meter hoog geworden, ze staan nu op raamhoogte en beginnen er wild onevenredig uit te zien voor mijn kleine huis. Ik zou ze graag terugsnoeien tot een meter of twee en hun bolvorm behouden. Maar als ik ze zo drastisch terugsnoei, zullen alle bladeren verdwijnen. Zullen de heggen weer aangroeien als ik dat doe? Ik heb ook geen idee wanneer ik de stap het beste kan zetten. De struiken houden hun donkergroene bladeren als ze in de winter in slaap vallen, en beginnen dan in de lente lichtgroene bladeren uit te stoten. Gebaseerd op dit gedrag, denk ik dat ik ze in november moet snoeien.
- —-Greg in North Plainfield, NJJ
Antwoord. We hebben Greg ons eerste ‘nuttige advies’ meteen na ontvangst van zijn uitstekende vraag gestuurd: Raak ze – of vrijwel elke andere plant – nu of in de nabije toekomst niet aan; de nazomer tot de herfst is de slechtst mogelijke tijd om te snoeien.
De tijd om te snoeien, vooral het soort renovatie/verjongingssnoei waar we het hier over hebben, is over het algemeen ofwel wanneer de planten diep in slaap zijn tijdens hun rustperiode in de winter, of vlak voor of vlak na het ontwaken in de lente.
(De grote uitzondering is natuurlijk de voorjaarsbloei van bomen en struiken – forsythia, seringen, azalea’s, rododendrons en dergelijke. Hun bloemknoppen zijn al volledig gevormd voor volgend jaar, dus stel het snoeien van deze planten uit tot nadat hun bloemen volgend voorjaar zijn uitgebloeid.)
“Ja, de nazomer tot de herfst is de absoluut slechtste tijd van het jaar om praktisch alles te snoeien,” beaamt Lee Reich, Ph.D., auteur van het beruchte nuttige boekwerk, “The Pruning Book”, dat eerder dit jaar in een gloednieuwe editie is heruitgegeven door The Taunton Press.
“Snoeien stimuleert planten,” legt hij uit, “en het snoeien van een plant die in slaap begint te vallen kan vaak een weelderige nieuwe groei stimuleren. Zelfs als het geen echte nieuwe groei veroorzaakt, stimuleert het cellen; en beide reacties kunnen de plant vatbaarder maken voor winterschade wanneer de temperaturen dalen en de wind aanwakkert – en dit geldt vooral voor buxus.”
In de andere gevallen heb je geluk, zegt Lee. “Buxussen kunnen behoorlijk worden teruggesnoeid en groeien dan nog mooi door. Dat geldt niet voor alle groenblijvers. In het algemeen zullen sparren, dennen, sparren en andere groenblijvers met ‘grillige takken’ GEEN nieuwe groei vertonen op plekken die tot bladloos hout zijn teruggesnoeid. Maar de meeste groenblijvers met willekeurige vertakkingen, zoals buxus, arborvitae, jeneverbes en taxus, zullen nieuwe groei ontwikkelen op plaatsen die volledig zijn teruggesnoeid. Vooral taxus,” voegt Lee toe, “daar kun je vrijwel alles mee doen.”
LEES HET VOLLEDIGE ANTWOORD
“Maar omdat buxus erg vatbaar is voor winterschade, moet je het snoeien – vooral een harde snoeibeurt – zorgvuldig timen. De beste tijd is de periode tussen het einde van de winter en het begin van de lente, net voordat de nieuwe groei verschijnt. Net rond de tijd dat de krokussen in jouw gebied opkomen, zou ideaal zijn.
“Zoals gezegd zijn het snelle groeiers,” zegt Lee, “dus om planten van vier meter hoog te maken, snoei je ze terug tot ongeveer drie meter en dan snoei je ze een paar keer tijdens de groei gedurende het seizoen; dit zal een mooi dicht groeipatroon bevorderen. Hoe meer je een duidelijke vorm wilt, hoe vaker je moet ‘onderhoudssnoeien’ – maar wel lichtjes, zoals bij een knipbeurt.”
Het klinkt logisch, die prachtige topiaries van dieren en dergelijke vereisen dat iemand er vaak en voorzichtig met een handsnoeier overheen gaat om het ontwerp levensvatbaar te houden. Maar het is vaak de moeite waard. Een 20 voet lange groene ‘walvis’, gesneden uit een rij taxusbomen die in de nieuwe editie van Lee’s boek staat afgebeeld, laat de kunstvorm op briljante wijze zien – en met groot effect, want de leviathan onttrekt op slimme wijze de sintelstenen fundering van het huis aan het oog.
“Tenzij je streeft naar een formele, geometrische look, gebruik dan geen elektrische heggenscharen om je snoeiwerk te doen,” voegt Lee toe; “met een handheggenschaar (die grote schaarachtige dingen) krijg je een veel natuurlijker uiterlijk. En je kunt af en toe overschakelen op een handsnoeischaar voor je regelmatige snoeiwerk.
En hoe zit het met die Wiffle ball gaten?
“Het lijkt erop dat het een gebrek aan zon kan zijn,” zegt Lee. “Zelfs de meest agressieve kwekers krijgen kale plekken op plekken waar de zon niet bij kan. Er kunnen dus bomen in de buurt staan die te groot zijn geworden en deze winter zelf gesnoeid moeten worden om de buxus te helpen tot volle wasdom te komen. Controleer ook op tekenen van ongedierte of ziekten.
“En natuurlijk zijn de gezondste planten degenen die het beste tegen een harde snoeibeurt kunnen en het volst kunnen hergroeien. Je kunt een goede plantenverzorging niet verwaarlozen als je mooie gezonde exemplaren wilt om mee te pronken.”