Heading

Het volgende verhaal is een uittreksel van TIME’s speciale editie, The Science of Happiness, die verkrijgbaar is bij Amazon.

“Wie zei dat je met geld geen geluk kunt kopen, besteedt het niet goed.” Misschien herinnert u zich die Lexus-advertenties van jaren geleden, die deze bumpersticker-klare draai aan de conventionele wijsheid kaapten om een auto te verkopen die zo chique is dat niemand er ooit van zou dromen er een bumpersticker op te plakken.

Wat de advertenties zo intrigerend, maar ook zo woedend maakte, was dat ze een eenvoudige – zij het nogal dure – oplossing leken te bieden voor een veelgestelde vraag: Hoe kun je het geld dat je zo hard verdient omzetten in iets dat het goede leven benadert? Je weet dat er een verband moet zijn tussen geld en geluk. Als dat niet zo was, zou u minder lang op het werk blijven (of zelfs helemaal niet naar binnen gaan) of moeite doen om geld te sparen en het winstgevend te investeren. Maar waarom vrolijken je lucratieve promotie, je huis met vijf slaapkamers en je dikke 401(k) je dan niet op? De relatie tussen geld en geluk, zo lijkt het, is gecompliceerder dan je je kunt voorstellen.

Gelukkig hoef je dat niet zelf te ontwarren. In de afgelopen kwart eeuw hebben economen en psychologen de handen ineengeslagen om het hoe, waarom en waarom van geld en stemming uit te zoeken. Vooral de waarom-niet. Waarom is het dat hoe meer geld je hebt, hoe meer je wilt? Waarom brengt het kopen van de auto, het appartement of de mobiele telefoon van je dromen je niet meer dan kortstondige vreugde?

In een poging om deze schijnbaar deprimerende vragen te beantwoorden, zijn de nieuwe geleerden van het geluk tot een aantal inzichten gekomen die, nou ja, ronduit opbeurend zijn. Geld kan je helpen meer geluk te vinden, zolang je maar weet wat je er wel en niet van kunt verwachten. En nee, je hoeft geen Lexus te kopen om gelukkig te zijn. Veel van het onderzoek suggereert dat het zoeken naar het goede leven in een winkel een dure oefening in futiliteit is. Voordat je geluk op de juiste manier kunt nastreven, moet je eerst erkennen wat je verkeerd hebt gedaan.

Geldellende

De nieuwe wetenschap van geluk begint met een simpel inzicht: we zijn nooit tevreden. “We denken altijd dat als we maar een beetje meer geld hadden, we gelukkiger zouden zijn,” zegt Catherine Sanderson, een hoogleraar psychologie aan het Amherst College, “maar als we daar aankomen, zijn we dat niet.” Inderdaad, hoe meer je verdient, hoe meer je wilt. Hoe meer je hebt, hoe minder effectief het is om je vreugde te brengen, en die schijnbare paradox heeft economen lang dwarsgezeten. “Als je eenmaal in je menselijke basisbehoeften hebt voorzien, zorgt veel meer geld niet voor veel meer geluk,” merkt Dan Gilbert op, een hoogleraar psychologie aan Harvard University en de auteur van Stumbling on Happiness. Uit onderzoek blijkt dat als je van een inkomen van minder dan 20.000 dollar per jaar naar een inkomen van meer dan 50.000 dollar gaat, je twee keer zoveel kans hebt om gelukkig te zijn, maar dat de beloning voor een inkomen van meer dan 90.000 dollar gering is. En hoewel de rijken gelukkiger zijn dan de armen, heeft de enorme stijging van de levensstandaard in de afgelopen 50 jaar de Amerikanen niet gelukkiger gemaakt. Waarom niet? Drie redenen:

Je overschat hoeveel plezier je zult beleven aan meer hebben. Mensen zijn aanpasbare wezens, wat een voordeel is geweest tijdens ijstijden, plagen en oorlogen. Maar dat is ook de reden waarom je nooit lang tevreden bent als je geluk hebt. Hoewel meer verdienen je op korte termijn gelukkig maakt, raak je snel gewend aan je nieuwe rijkdom en alles wat je daarmee kunt kopen. Ja, in het begin word je blij van glimmende nieuwe auto’s en tv-schermen zo groot als Picasso’s Guernica. Maar je raakt er al snel aan gewend, een staat van op hol slaan die economen de “hedonische tredmolen” of “hedonische aanpassing” noemen.”

Ondanks dat spullen je zelden de bevrediging brengen die je verwacht, blijf je terugkeren naar het winkelcentrum en de autodealer op zoek naar meer. “Als je je voorstelt hoe leuk je een Porsche gaat vinden, stel je je de dag voor waarop je hem krijgt,” zegt Gilbert. Als je nieuwe auto je hart niet meer sneller laat kloppen, trek je volgens hem de verkeerde conclusies. In plaats van vraagtekens te zetten bij het idee dat je geluk kunt kopen op de parkeerplaats, begin je vraagtekens te zetten bij de keuze van je auto. Dus vestig je je hoop op een nieuwe BMW, om vervolgens weer teleurgesteld te worden.

Meer geld kan ook leiden tot meer stress. Met het hoge salaris van uw goedbetaalde baan kunt u misschien niet veel geluk kopen. Maar je kunt er wel een riant huis in de buitenwijken mee kopen. Het probleem is dat dat ook een lange reis van en naar het werk betekent, en studie na studie bevestigt wat u dagelijks voelt: zelfs als u van uw baan houdt, kan het stukje alledaagse hel dat u het woon-werkverkeer noemt, u uitputten. Je kunt je aan bijna alles aanpassen, maar een stop-and-go-rit of een overvolle metro maken je ongelukkig, of het nu je eerste of je laatste werkdag is.

Je vergelijkt jezelf eindeloos met het gezin naast je. H.L. Mencken zei ooit dat de gelukkige man iemand is die 100 dollar meer verdient dan de man van de zus van zijn vrouw. Hij had gelijk. Gelukswetenschappers hebben ontdekt dat hoe je ten opzichte van anderen staat een veel groter verschil maakt in je gevoel van welzijn dan hoeveel je in absolute zin verdient.

Je voelt misschien een vleugje afgunst als je leest over de glamoureuze levens van de absurd rijke, maar de groep waarmee je jezelf waarschijnlijk vergelijkt zijn mensen die Dartmouth-econoom Erzo Luttmer “soortgelijke anderen” noemt – de mensen met wie je werkt, mensen met wie je bent opgegroeid, oude vrienden en oud-klasgenoten. “

Matching census data on earnings with data on self-reported happiness from a national survey, Luttmer found that, sure enough, your happiness can depend a great deal on your neighbors’ paychecks. “Als je twee mensen met hetzelfde inkomen vergelijkt, maar de een woont in een rijker gebied dan de ander”, zegt Luttmer, “dan geeft de persoon in het rijkere gebied aan minder gelukkig te zijn.”

Je neiging om jezelf te vergelijken met de buurman, net als je neiging om je te vervelen met de dingen die je verwerft, lijkt een diepgewortelde menselijke eigenschap te zijn. Het onvermogen om tevreden te blijven is waarschijnlijk een van de belangrijkste redenen waarom de prehistorische mens uit zijn tochtige grot kwam en de beschaving begon op te bouwen die u nu bewoont. Maar u leeft niet in een grot, en u hoeft zich waarschijnlijk geen zorgen te maken over louter overleven. Je kunt het je veroorloven om uit de hedonische tredmolen te stappen. De vraag is, hoe doet u dat?

Geldgeluk

Als u wilt weten hoe u het geld dat u hebt kunt gebruiken om gelukkiger te worden, moet u eerst begrijpen wat het is dat u in de eerste plaats geluk brengt. En dat is waar het nieuwste geluksonderzoek om de hoek komt kijken.

Vrienden en familie zijn een machtig elixer. Een geheim van geluk? Mensen. Ontelbare studies wijzen uit dat het hebben van vrienden van groot belang is. Uit grootschalige enquêtes van het National Opinion Research Center (NORC) van de Universiteit van Chicago is bijvoorbeeld gebleken dat mensen met vijf of meer goede vrienden 50% meer kans hebben om zichzelf als “zeer gelukkig” te omschrijven dan mensen met een kleinere sociale kring. Vergeleken met de geluksverhogende kracht van menselijke contacten, lijkt de kracht van geld inderdaad zwak. Dus organiseer een feestje, maak regelmatig lunchafspraakjes – wat er ook nodig is om in je vriendschappen te investeren.

Nog belangrijker voor je geluk is je relatie met je toepasselijke naam “significante andere”. Mensen met een gelukkige, stabiele en toegewijde relatie zijn over het algemeen veel gelukkiger dan mensen die dat niet zijn. Van de mensen die in de jaren 1970 tot 1990 door NORC werden ondervraagd, zei ongeveer 40% van de getrouwde stellen dat ze “zeer gelukkig” waren; onder de nooit gehuwden was slechts een kwart zo uitbundig. Maar er is een goede reden om verstandig te kiezen. Echtscheiding brengt ellende voor alle betrokkenen, maar degenen die het volhouden in een vreselijk huwelijk zijn het ongelukkigst van allemaal.

Terwijl een gezond huwelijk een duidelijke geluksbooster is, zijn de kinderen die meestal volgen meer een gemengde zegen. Onderzoek naar kinderen en geluk heeft niet veel meer opgeleverd dan een warboel van tegenstrijdige gegevens. “Als je per moment bekijkt hoe mensen zich voelen als ze voor de kinderen zorgen, zijn ze eigenlijk niet erg gelukkig,” merkt Cornell University psycholoog Tom Gilovich op. “Maar als je het ze vraagt, zeggen ze dat het krijgen van kinderen een van de leukste dingen is die ze met hun leven doen.”

Dingen doen kan ons meer vreugde brengen dan dingen hebben. Onze preoccupatie met spullen verdoezelt een belangrijke waarheid: de dingen die niet blijven, creëren het meest blijvende geluk. Dat ontdekten Gilovich en Leaf Van Boven van de Universiteit van Colorado toen ze studenten vroegen het plezier dat ze beleefden aan de meest recente dingen die ze kochten te vergelijken met de ervaringen (een avondje uit, een vakantie) waar ze geld aan hadden uitgegeven.

Een van de redenen kan zijn dat ervaringen de neiging hebben op te bloeien als je eraan terugdenkt, in plaats van af te nemen. “In je geheugen ben je vrij om te verfraaien en uit te weiden,” zegt Gilovich. Je reis naar Mexico kan een eindeloze parade van gedoe zijn geweest, onderbroken door een paar prachtige momenten. Maar als u erop terugkijkt, kan uw brein de norse taxichauffeurs weglaten en zich alleen de prachtige zonsondergangen herinneren. Dus de volgende keer dat je denkt dat het regelen van een vakantie meer moeite is dan het waard is – of een kostenpost die je liever niet op je schouders neemt – houd dan rekening met de uitgestelde impact.

Natuurlijk kan veel van waar je geld aan uitgeeft worden beschouwd als een ding, een ervaring of een beetje van beide. Een boek dat ongelezen op een boekenplank staat is een ding; een boek waar je je met volle overgave in stort, genietend van elke plotwending, is een ervaring. Gilovich zegt dat mensen verschillend definiëren wat wel en niet een ervaring is. Misschien is dat de sleutel. Hij vermoedt dat de mensen die het gelukkigst zijn, het best zijn in het uitpersen van ervaringen uit alles waar ze geld aan uitgeven, of het nu gaat om danslessen of wandelschoenen.

Jezelf inzetten voor iets moeilijks maakt je gelukkig. We zijn verslaafd aan uitdagingen, en we zijn vaak veel gelukkiger terwijl we naar een doel toewerken dan nadat we het hebben bereikt. Uitdagingen helpen je om te bereiken wat psycholoog Mihaly Csikszentmihalyi een toestand van “flow” noemt: totale absorptie in iets dat je uitdaagt tot de grenzen van je mogelijkheden, mentaal of fysiek. Koop de golfclubs van $1.000; betaal voor de muzieklessen van $50 per uur.

Flow vergt werk

U moet tenslotte toonladders leren spelen op een gitaar voordat u zich kunt verliezen in een Van Halen-esque solo – maar de voldoening die u uiteindelijk krijgt is groter dan wat u kunt krijgen uit meer passieve bezigheden. Als mensen gevraagd wordt wat hen gelukkig maakt op een moment-tot-moment basis, scoort TV kijken vrij hoog. Maar mensen die veel TV kijken zijn vaak minder gelukkig dan mensen die dat niet doen. Op de bank ploffen met de afstandsbediening kan je helpen om op te laden, maar om echt gelukkig te zijn, heb je meer in je leven nodig dan passieve genoegens.

Je moet activiteiten vinden die je helpen om in een staat van flow te komen. Je kunt flow vinden op je werk als je een baan hebt die je interesseert en uitdaagt en die je veel controle geeft over je dagelijkse opdrachten. Uit een onderzoek van twee onderzoekers van de University of British Columbia blijkt zelfs dat werknemers graag zouden afzien van 20% loonsverhoging als dat zou betekenen dat ze een baan met meer variatie zouden hebben.

Nog niet zo lang geleden dachten de meeste onderzoekers dat je een gelukssetpoint had waar je voor het grootste deel je hele leven aan vastzat. In een beroemd artikel stond dat “gelukkiger proberen te worden” net zo zinloos kan zijn als “groter proberen te worden”. De auteur van die woorden is sindsdien teruggekomen, en deskundigen gaan geluk steeds meer zien als een talent, niet als een aangeboren eigenschap. Uitzonderlijk gelukkige mensen lijken een aantal vaardigheden te bezitten die ook jij kunt leren.

Sonja Lyubomirsky, hoogleraar psychologie aan de University of California, Riverside, heeft ontdekt dat gelukkige mensen geen tijd verspillen aan het stilstaan bij onplezierige dingen. Ze hebben de neiging om dubbelzinnige gebeurtenissen op een positieve manier te interpreteren. En misschien het meest veelzeggend, ze worden niet gehinderd door de successen van anderen. Lyubomirsky zegt dat toen ze minder gelukkige mensen vroeg met wie ze zichzelf vergeleken, “ze maar doorgingen en doorgingen.” Ze voegt eraan toe: “De gelukkige mensen wisten niet waar we het over hadden.” Ze durfden niet te vergelijken, waardoor ze schadelijke sociale vergelijkingen kortsluiten.

Dat is niet de enige manier om jezelf zover te krijgen dat je minder uitgeeft en meer waardeert wat je hebt. Probeer je zegeningen te tellen. Letterlijk. In een reeks studies ontdekten de psychologen Robert Emmons van de University of California, Davis, en Michael McCullough van de University of Miami dat degenen die oefeningen deden om gevoelens van dankbaarheid te cultiveren, zoals het bijhouden van wekelijkse dagboeken, zich uiteindelijk gelukkiger, gezonder, energieker en optimistischer voelden dan degenen die dat niet deden.

En als je niet kunt veranderen hoe je denkt, kun je in ieder geval leren om weerstand te bieden. De daad van het winkelen ontketent primaire jager-verzamelaar driften. Als je in die staat van opwinding bent, kun je heel slecht inschatten wat je van een product zult vinden als je later bent afgekoeld. Geef jezelf een time-out voordat je toegeeft aan je lust. Houd de komende maand bij hoe vaak je tegen jezelf zegt: Ik wou dat ik een camera had! Als u in de loop van uw leven bijna nooit merkt dat u een camera wilt, vergeet het dan en ga gelukkig verder.

Contacteer ons op [email protected].