SUMMARY: Een IVDD-operatie wordt vaak gezien als een laatste redmiddel voor honden met een tussenwervelschijfaandoening. Maar wanneer is een IVDD-operatie de beste optie? En waarom? In deel III van Dr. Julie Buzby’s serie over IVDD bij honden, gaat ze verder met het verhaal van Tango, een 4 jaar oude dwergteckel bij wie zijn eerste episode van IVDD werd vastgesteld. (Voor deel I en II, lees: IVDD bij honden: Waarom het gebeurt en IVDD: Kan een hond herstellen zonder operatie? ) Na een mislukte poging om IVDD thuis te behandelen met medicijnen en strikte rust, is Tango terug bij Dr. Buzby’s kantoor.
Ongelukkigerwijs, twee dagen later, zag ik Tango terug op mijn afspraakschema. Op de aantekeningen stond “niet lopen na van bed gevallen te zijn”. Ik zuchtte binnensmonds en liep naar de lobby. Daar zat Tango met zijn moeder. Ze hield hem stevig vast en huilde. Ik gebaarde haar me te volgen naar een onderzoekskamer, waar ze Tango voorzichtig op de tafel legde. Hij waggelde als een zeehond – zijn borst omhoog en zijn achterwerk onhandig achter zich aan slepend. Hij bewoog zijn achterpoten duidelijk niet.
Omdat ik Tango bij zijn eerste bezoek al aan een grondig lichamelijk en neurologisch onderzoek had onderworpen (zie deel 1 van deze serie), kwam ik meteen tot de kern van de zaak. Had hij nog steeds wat dierenartsen “diepe pijn” noemen?
Wat is diepe pijnperceptie en waarom is het relevant voor IVDD-chirurgie?
Het ruggenmerg is als een supersnelweg van zenuwvezels. Stelt u zich strengen touw, garen en draad voor die samengebundeld van uw hersenen, via elk van uw wervels, naar uw onderrug lopen. Dat is het ruggenmerg.
Enkele vezels dragen de impulsen die verband houden met bewuste proprioceptie (gevoel voor de positie van het lichaam). Andere dragen de signalen voor de motoriek (het vermogen om te lopen). De kleinste vezels dragen de impulsen voor diepe pijn.
Deze diepe pijnvezels worden het laatst geraakt door een drukkracht (d.w.z. een discushernia), juist omdat zij de kleinste vezels zijn. De vezels variëren in diameter, en daarom is er een voorspelbare progressie in welke reflexen/reacties een IVDD hond neurologisch verliest. Bewuste proprioceptie, gedragen door grote vezels – de “touwen” – gaat het eerst verloren, gevolgd door verlies van motorische functie – de “garen”. De laatste gewaarwording die verdwijnt, is de perceptie van diepe pijn, gedragen door de “draad.”
Het loopt van de hersenen via de wervels in de ruggengraat van de hond.
Onderscheid tussen graad 4 & 5 IVDD
Het behandelplan en de prognose (verwachte uitkomst) zijn beide gebaseerd op de symptomen, die in verband staan met de vezels die zijn aangetast. IVDD honden worden ingedeeld op een schaal van 1-5. Honden van graad 5 zijn de meest kritieke gevallen. Zij zijn verlamd en hebben geen diepe pijnperceptie meer. IVDD honden van graad 4 zijn ook verlamd maar behouden een diepe pijn perceptie.
Studies hebben aangetoond dat met een operatie voor graad 1-4 gevallen meer dan 90% van de honden met succes herstelt. (Voor een uitleg van IVDD gradaties, lees IVDD bij honden: Waarom het gebeurt). Echter, bij graad 5 IVDD, daalt het succes tot slechts 50-60% als de operatie binnen 24 uur na de symptomen plaatsvindt. Als de operatie na die eerste 24 uur wordt uitgevoerd, daalt het succespercentage dramatisch.
Hij had zijn motorische functie al verloren, Tango was een graad 4 of 5, maar ik moest zijn diepe pijnperceptie testen om te weten welke.
Ik pakte een hemostat uit de la en kneep in een van zijn achterste tenen, in de wanhopige hoop dat hij ze nog kon voelen. Zijn moeder keek angstig toe.
Tango liet een gil horen toen ik beide achterpoten testte. Zijn moeder en ik haalden opgelucht adem toen ik over Tango’s hoofd wreef om vergeving te vragen. Toen voelde ik zachtjes aan zijn buik. Zijn blaas was enorm – nog een teken van graad 4 of 5 IVDD.
Ik keek op en begon mijn gedachten aan Tango’s eigenaar uit te leggen. “Hij is nu van graad 2 naar graad 4 gegaan,” legde ik uit, “maar hij kan zijn voeten nog steeds voelen. Het is tijd voor een doorverwijzing naar een neuroloog voor een IVDD-operatie.”
Waarom wordt een IVDD-operatie aanbevolen
IVDD-operatie is de aanbeveling voor honden die hun motorische functie hebben verloren als gevolg van een tussenwervelschijfaandoening. In feite is een operatie de gouden standaard behandeling voor elke hond die meer dan alleen pijnklachten heeft (graad 1 IVDD). De prognose met operatie voor deze honden is aanzienlijk beter dan zonder operatie.
Maar ik begrijp ook dat niet iedere klant zich een IVDD operatie kan veroorloven. Dierenartsen oordelen niet als cliënten geen duizenden dollars kunnen uitgeven om hun hond naar een doorverwijzend ziekenhuis te laten gaan voor een rugoperatie. En in die gevallen doen we ons uiterste best met medisch management en thuiszorg.
Hoeveel kost een IVDD-operatie?
De kosten van een IVDD-operatie variëren op basis van voor de hand liggende factoren, zoals hoe lang de hond in het ziekenhuis blijft en hoe uitgebreid/gecompliceerd de operatie is, maar de geografische locatie is een van de belangrijkste factoren die van invloed zijn op de kosten. Het prijskaartje van een IVDD operatie varieert van $3000 tot $8000, afhankelijk van de stad, staat of geografisch gebied in de Verenigde Staten waar de operatie wordt uitgevoerd.
Tijdens Tango’s allereerste puppybezoek, toen hij net negen weken oud was, had ik met zijn moeder gesproken over tussenwervelschijfaandoeningen. Dat klinkt misschien deprimerend, maar we hadden het over veel andere gezondheids- en welzijnszaken gehad, zoals voeding, tanden poetsen, nagelverzorging, en omdat hij een hoog-risico ras was, voelde ik me verplicht om ook de basisprincipes van IVDD te bespreken. Ik stelde voor dat ze een huisdierenverzekering voor Tango zou overwegen. ango’s moeder had geen huisdierenverzekering afgesloten, maar in plaats daarvan wat zij “Het Tangofonds” noemde, opgericht. Elke maand had ze geld opzij gezet voor het geval Tango ooit een IVDD operatie nodig zou hebben. Helaas was die dag gekomen, maar haar vooruitziende blik maakte de beslissing om “ja” te zeggen tegen mijn aanbeveling veel gemakkelijker.
Voorbereiding op IVDD-operatie
Ik pleegde een telefoontje naar onze lokale neuroloog om een afspraak te maken voor een consult. Binnen 30 minuten nadat ik mijn onderzoekskamer was binnengelopen, was Tango al op weg naar het ziekenhuis voor een geavanceerde diagnose.
Vóór de operatie moet de plaats van de hernia(s) worden bepaald. Dit kan worden gedaan met verschillende modaliteiten, waaronder een CT-scan, een MRI, of een myelogram. MRI is de beste manier om de weke delen van de wervelkolom te bekijken, maar deze is niet altijd beschikbaar. CT is ook een goede methode, maar ook die is niet altijd beschikbaar. Een myelogram is een contrastonderzoek waarbij gebruik wordt gemaakt van röntgenfoto’s. Er wordt een kleurstof in het hersenvocht (CSF) rond het ruggenmerg geïnjecteerd en vervolgens worden opeenvolgende röntgenfoto’s gemaakt. Zo wordt duidelijk waar een schijf (of schijven) uitpuilt (puilen) en kan de chirurg zijn aanpak plannen. Elk van deze drie technieken kan worden gebruikt, afhankelijk van de mogelijkheden van de plaatselijke neurochirurg.
Typen IVDD-chirurgie
Tot nu toe hebben we het over “IVDD-chirurgie” gehad als een algemeen concept, maar er zijn verschillende typen IVDD-chirurgie, allemaal met mooie, lange, Latijnse namen:
- Hemilaminectomie
- Pediculectomie
- Dorsale Laminectomie
- Ventrale Slot
- Fenestratie
De meest voorkomende operatie voor een hernia in de thoracolumbale wervelkolom is de hemilaminectomie. Bij deze ingreep worden de gewrichtsfacetten (de gewrichtsvlakken tussen de wervels) verwijderd en wordt uitpuilend discusmateriaal weggenomen van het ruggenmerg. Als een tussenwervelschijf in de nek is afgegleden, kan de ventrale slot-procedure worden uitgevoerd. Dit zijn geavanceerde operaties die altijd door een neurochirurg worden uitgevoerd. Ze vereisen gespecialiseerde apparatuur en een uitstekende techniek voor een goed resultaat. (Voor meer gedetailleerde informatie over IVDD operaties, lees Disc Disease door het Veterinary Medical Teaching Hospital (VMTH) van UC Davis.)
Tango had een MRI die een uitpuiling van de tussenwervelschijf tussen zijn 11e en 12e borstwervel vaststelde. Hij werd geopereerd en een hemilaminectomie werd uitgevoerd. De chirurg was bezorgd over de schijf voor en achter de hernia T11-12, dus “fenestreerde” hij die als preventieve maatregel. Bij deze procedure wordt een klein venster in de “gelei-donut” (beschreven in deel I van onze serie), de annulus fibrosus, gesneden en de “gelei”, de nucleus pulposus, wordt verwijderd. Dit voorkomt, in theorie, schade aan het ruggenmerg door toekomstige hernia’s van deze tussenwervelschijven.
Wat kunt u verwachten na een IVDD-operatie
Na de operatie lag Tango drie dagen in het ziekenhuis om bij te komen. Hij had een urinekatheter om zijn blaas leeg te houden, omdat hij nog niet zelfstandig kon plassen of lopen.
Dit is een gebruikelijk scenario na een operatie. Er zijn enkele dagen tot weken nodig om de zwelling in het ruggenmerg te laten afnemen. Als alles volgens plan verloopt, zal de beweging in de benen in die tijd geleidelijk terugkomen. Hetzelfde geldt voor de controle over de blaas. In sommige gevallen kan het een tot drie weken duren voordat dit gebeurt, en een hond kan zelfs naar huis gaan met een urinekatheter op zijn plaats. Meestal blijven honden drie tot tien dagen in het ziekenhuis en gaan ze naar huis als ze zelfstandig kunnen plassen.
De verzorging van de kraamvrouwtjes omvat vier tot zes weken beperkte activiteit (benchrust), toediening van pijnstillers en soms lichte fysiotherapie. Fysiotherapie voor huisdieren is een van de snelst groeiende aspecten van de diergeneeskunde en veel dierenartsen schrijven fysiotherapie routinematig voor als onderdeel van hun post-operatieve plan voor hun patiënten, omdat revalidatie dramatische voordelen kan opleveren. Daarnaast kunnen revalidatieartsen eigenaren leren om eenvoudige technieken, zoals massage en passieve bewegingsoefeningen, toe te passen als onderdeel van een therapieprogramma voor thuis. lternatieve behandelingen die naar mijn mening zeer nuttig zijn, zijn acupunctuur en lasertherapie. Supplementen kunnen ook worden toegevoegd aan conventionele medicijnen voor mogelijke ontstekingsremmende voordelen. Mijn persoonlijke favoriet is de combinatie van hertenfluweel en groenlipmossel. Ik heb zulke goede resultaten gehad met Nieuw-Zeelands hertenfluweel bij mijn IVDD-patiënten en bij oudere honden, dat we het nu via onze website aanbieden.
Ik ontving onlangs zelfs dit bericht van een hondeneigenaar die Nieuw-Zeelands hertenfluweel voor haar teckel heeft uitgeprobeerd:
Ik heb 2 kortharige teckels: een is 11 jaar oud en een is 5 jaar oud. Eind oktober heeft de jongste zijn rug verrekt door van de bank af te springen en heeft een aantal weken veel pijn gehad. Hij werd langzaam beter na strikte rust in de bench, Neurontin, en een spierverslapper. Absoluut geen lange wandelingen/trainingen gedurende deze tijd. Begin december ging ik naar buiten om naar de kerstverlichting te kijken, en Oscar lanceerde weer vanaf de bank. Ik vergat hem in de bench te doen en hij blesseerde zich opnieuw. De cyclus van meerdere dierenartsbezoeken, strikte rust in de bench, Neurontin en een spierverslapper begon opnieuw. Oscar werd erg verdrietig en was het zat om pijn te hebben.
Toen werd mij aangeraden Dr. Julie Buzby te bellen. Haar advies was levensveranderend voor Oscar. Ik probeerde de New Zealand Deer Velvet terwijl hij herstelde met zijn dagelijkse benchrust. DE RESULTATEN WAREN ABSOLUUT ONGELOOFLIJK. Na 3 dagen op het Deer Velvet, veranderde Oscars droefheid in blijdschap en begon hij zijn normale activiteitsniveau terug te krijgen. Hij is nu volledig pijnvrij. Geen medicijnen op recept voor zijn gespannen rug (gedeeltelijk hernia) en hij heeft zijn 30 minuten durende wandelingen per dag hervat. Mijn man en ik zullen doorgaan met de New Zealand Deer Velvet als een dagelijkse kuur voor Oscar. Hij heeft een aandoening aan de tussenwervelschijven (zoals veel teckels hebben), dus we zijn erg dankbaar voor dit product om hem pijnvrij en actief te houden voor de komende jaren!” ~Jennifer Chastain
Hoe snel herstelt een hond na een IVDD-operatie?
De snelheid van het herstel en het succes van de operatie zijn afhankelijk van de omvang van het letsel aan het ruggenmerg van de hond, de tijdsduur tussen het letsel en de operatie, en de post-operatieve zorg. De voor-en-na-video hieronder toont het voorspoedige herstel van een teckel na de operatie. Een speciaal woord van dank aan het briljante team van Southeast Veterinary Neurology voor het delen van dit verhaal.
Zoals u zich wellicht kunt voorstellen, is de prognose (verwachte uitkomst) slechter naarmate de hond ernstiger door IVDD was aangetast op onze beoordelingsschaal en naarmate er meer tijd verstreek tussen het letsel en de chirurgische decompressie. Gelukkig hebben de meeste honden baat bij de operatie en kunnen ze snel weer normaal functioneren, maar ernstig aangetaste honden kunnen blijven zitten met verschillende gradaties van blijvende schade.
Na de operatie is strikte rust ongelooflijk belangrijk, omdat te veel activiteit kan leiden tot pijn, trauma en heropstapeling. Deze keer was Tango’s baasje voorbereid. Ze had zijn gabapentin, trazodon (besproken in deel II), en een comfortabele kooi klaar met zijn favoriete knuffels. Ook had ze vetarm hondenvoer gekocht, met mij overlegd hoeveel calorieën hij per dag nodig had om af te vallen, en besloten geen spekresten meer te eten.
Twee weken na zijn operatie, liep Tango weer goed. Hij was in staat zijn blaas onder controle te houden, en zijn moeder was begonnen met zijn afslankkuur. Tango’s verhaal heeft een happy end.
Zal IVDD weer toeslaan?
Het goede nieuws is dat bij de meeste honden die een IVDD-operatie ondergaan, geen nieuwe hernia optreedt. Sommigen echter wel. (Van teckels is bewezen dat ze een hoger risico op herhaling hebben dan andere rassen). Zoals uitgelegd in deel I van deze serie blogposts over IVDD, is de belangrijkste reden dat Type IVDD bij honden voorkomt genetische factoren die chondrodystrofe rassen beïnvloeden. Maar ik ben een groot voorstander van pro-actief zijn en een positieve invloed hebben op wat we kunnen.
Het huis en de levensstijl aanpassen
IVDD-overlevenden kunnen baat hebben bij het aanpassen van hun levensstijl en ik raad mijn cliënten het volgende aan:
- het toevoegen van hellingen of trappen voor veranda’s, bedden en ander meubilair om het springen van de hond te verminderen
- de hond op een gezond gewicht houden
- alleen deelnemen aan gecontroleerde activiteiten/oefeningen met weinig impact
- het veranderen van een halsband in een harnas voor honden met cervicale IVDD (IVDD in de nek)
- het dragen van Dr. Buzby’s ToeGrips® hondennagel handgrepen om uitglijden en vallen te voorkomen en tegelijkertijd de stabiliteit te vergroten, vooral voor honden die moeite hebben met uitglijden op harde vloeren. Ik heb onlangs dit bericht ontvangen van een hondenmoeder wiens teckel een ToeGrips® hondennagelgrip drager is:
Onze 13 jaar oude teckel is jarenlang beschermd tegen de gladde hardhouten vloeren met behulp van teen grips op zijn achterpoten. Dit jaar nog moest hij een rugoperatie ondergaan en zijn herstel verliep voorspoedig, niet in de laatste plaats doordat de teengrepen hem beschermden tegen uitglijden en glijden. Een geweldig product!”
~ Francesca
Conclusie
Ten slotte, als uw hond behandeld wordt voor IVDD, of dit nu medisch of chirurgisch gebeurt, is het belangrijkste: RUST, RUST, RUST, EN MEER RUST. Ik kan niet genoeg benadrukken hoe belangrijk het is om uw hond vanaf zijn puppytijd in een bench te trainen. Het is van onschatbare waarde in het geval dat strikte rust in de bench ooit wordt voorgeschreven voor een medische aandoening.
Het allerbelangrijkste is misschien wel dat u oplettend en alert bent; bij het eerste teken van rugpijn en zwakte moet u de dierenarts raadplegen. En als uw hond inderdaad IVDD heeft, onthoud dan: er zijn vele behandelingsmogelijkheden! Een goede communicatie met uw dierenarts is belangrijk.
In het laatste hoofdstuk van onze serie over IVDD bij honden, zal ik het hebben over IVDD bij honden van grote rassen-Type II IVDD. Mis het niet! Meld je aan voor Dr. Buzby’s Barkworthy, mijn wekelijkse honden gezondheid email, zodat je zeker weet dat je “de rest van het verhaal” in je inbox krijgt. En als u zich nu aanmeldt, ontvangt u mijn gratis e-boek, Zeven manieren om van uw oudere hond te houden.