Deze gracieuze vrouwenfiguren vervangen zuilen – hoe verhielden menselijke vorm en architectuur zich tot elkaar in het oude Griekenland?
De kariatide
Het Erechtheion is misschien wel het meest complexe gebouw op de Akropolis. Het herbergt heiligdommen voor verschillende godheden, waaronder Athena, Zeus en Poseidon. Het is genoemd naar de mythische koning Erechtheus die de wedstrijd tussen Athena en Poseidon beoordeelde wie de beschermgod van Athene zou worden.
Deze kariatide is een van de zes elegante vrouwenfiguren die het dak van het zuidportaal van het Erechtheion ondersteunden (figuren die het werk van zuilen doen – een dak dragen – worden kariatiden genoemd). De figuur draagt een gewaad dat op de schouders wordt gespeld (dit is een peplos – een soort gewaad dat door vrouwen in het oude Griekenland werd gedragen). De draperie loopt op in de taille en loopt over de ceintuur. Zij staat in contrapposto met haar linkerknie gebogen en drukkend tegen de draperie. De plooien van de draperie aan de rechterzijde lijken op de cannelures (verticale groeven) van een zuil. Ze ziet er nobel en kalm uit ondanks het feit dat ze het gewicht van een dak op haar hoofd draagt.
De zuil
Het Erechtheion is een zeer versierde en elegante Ionische tempel. De krulvormen aan de top van de zuil (het kapiteel) en het hoge slanke profiel geven aan dat het hier om de Ionische orde gaat. De zuil bestaat uit vier delen (“trommels” genoemd) en is gecanneleerd (versierd met verticale groeven). Net onder de rolvormen (ook wel voluten genoemd) zie je decoratief lijstwerk, waaronder een die “ei en pijl” wordt genoemd (eivormen afgewisseld met V-vormen), en daaronder een ring van plantachtige vormen – een afwisselend palmetten- en lotuspatroon.
Deze decoratieve patronen komen ook voor op het hoofdgestel van het Erechtheion (het hoofdgestel is het horizontale gedeelte dat door de zuilen wordt gedragen).
Entablatuur van het Erechtheion, Akropolis, Athene, marmer, 421-407 v.C.E. (British Museum, Londen)