Het voorkomen
De nijlkrokodil varieert sterk in zijn verspreidingsgebied. Over het algemeen is het een grote krokodil, die gemiddeld 5 meter lang is, maar in zeldzame gevallen 6 meter zou kunnen bereiken. Er zijn dubieuze berichten over dieren van 7 m, maar deze zijn moeilijk te verifiëren.
Dieet
Hoewel de jonge dieren zich over het algemeen beperken tot het eten van kleine ongewervelde waterdieren en insecten, gaan ze al snel over op grotere gewervelde dieren zoals vissen, amfibieën en reptielen. Volwassen dieren kunnen echter een breed scala aan grote gewervelde dieren eten, waaronder antilopen, buffels, jonge nijlpaarden en grote katten.
Vissen en kleinere gewervelde dieren vormen vaak het grootste deel van hun dieet, maar ze hebben de reputatie menseneters te zijn, ze hebben waarschijnlijk meer mensen gedood dan alle andere krokodilachtigen samen.
Er zijn aanwijzingen dat nijlkrokodillen in koelere landen iets kleiner worden als volwassen dieren (4 m). Er zijn twee populaties van dwergnijlkrokodillen bekend die aan de uiterste grenzen van het verspreidingsgebied van de soort leven, in Mali en zelfs in de Sahara-woestijn!
Door de suboptimale omstandigheden zijn de volwassen dieren gemiddeld tussen de 2 en 3 meter lang. Jonge exemplaren zijn donker olijfbruin met zwarte strepen op de staart en het lichaam. Samen met nijlpaarden en leeuwen zijn krokodillen verantwoordelijk voor misschien wel een paar honderd doden en vermisten per jaar, hoewel exacte cijfers zeer moeilijk te verifiëren zijn. Nijlkrokodillen azen ook vaak op karkassen, samen met een aantal andere dieren, die elkaars aanwezigheid schijnen te tolereren.
Er zijn verscheidene prooidieren gevonden, vastgeklemd onder onder water liggende takken en stenen, wat leidt tot berichten dat de krokodillen ongewenste prooien hier opslaan tot een later tijdstip.
Sommigen beweren dat de prooi eerst moet ontbinden voordat de krokodillen delen van het vlees kunnen afscheuren, maar het is onwaarschijnlijk dat dit waar is. Het vlees kan zachter worden als de prooi na zijn dood in het water blijft, maar krokodillen zullen rottend vlees zeker vermijden. Tijdens het eten houden een aantal individuen zich met hun krachtige kaken vast aan een karkas, terwijl ze hun lichaam draaien. Door de verankering van de andere individuen kunnen grote stukken worden afgescheurd om het doorslikken te vergemakkelijken. Andere vormen van coöperatief eetgedrag zijn gemeld, zoals de actie van een groot aantal dieren om een watergebied af te zetten en er vis te concentreren. In dergelijke situaties wordt vaak een hiërarchie in de voedselvolgorde waargenomen, waarbij de meer dominante dieren het eerst eten.
Broedvogel
Deze soort graaft holennesten tot 50 cm diep in zandige oevers, enkele meters van het water. Deze kunnen zich in de nabijheid van andere nesten bevinden. De timing van het nestelen varieert naargelang de geografische locatie: in het noorden vindt het nestelen plaats tijdens het droge seizoen, maar in het zuiden aan het begin van het regenseizoen, meestal van november tot eind december.Groepen Krokodillen komen vaak aan land om te azen op prooien die tot op enkele honderden meters van het water worden gedood. Volwassen dieren zijn ook vissend waargenomen, waarbij ze hun lichaam en staart gebruikten om de vis naar de oever te drijven, waar ze werden geconcentreerd en met een zijdelingse ruk van de kaken werden opgeraapt.Vrouwtjes worden geslachtsrijp rond 2,6 m, mannetjes rond 3,1 m. Vrouwtjes leggen ongeveer 40 tot 60 eieren in het nest, hoewel dit aantal tussen de verschillende populaties nogal varieert. De vrouwtjes blijven steeds in de buurt van het nest. De broedtijd bedraagt gemiddeld 80 tot 90 dagen (varieert van 70 tot 100 dagen), waarna de vrouwtjes het nest openen en de jongen naar het water dragen. Zowel mannetjes als vrouwtjes helpen bij het uitkomen van de eieren door ze zachtjes open te kraken tussen hun tong en verhemelte. De jongen blijven tot twee jaar na het uitkomen dicht bij de jongen en vormen vaak een crèche met andere wijfjes. Ondanks de waakzaamheid van het vrouwtje tijdens de broedperiode, wordt een hoog percentage van de nesten geplunderd door allerlei dieren, van hyena’s en varanen tot mensen. Deze predatie vindt meestal plaats wanneer het vrouwtje gedwongen wordt het nest tijdelijk te verlaten om te thermoreguleren door af te koelen in het water.
Gedrag
Sociaal gedrag bij Nijlkrokodillen wordt vaak onderschat, hoewel er veel aspecten zijn die nog slecht worden begrepen. Er is waargenomen dat de sociale status van een individu van invloed kan zijn op het voedselsucces, waarbij minder dominante dieren de neiging hebben minder te eten in situaties waarin zij veelvuldig in sociaal contact komen met andere, dominantere individuen.
Waar worden ze gevonden
Zuid-Afrika, Botswana, Egypte, Ethiopië, Ivoorkust, Kenia, Madagaskar, Mozambique, Namibië, Somalië, Swaziland, Zambia, Zimbabwe.
Latijnse naam
Crocodylus niloticus.
Gezien het grote verspreidingsgebied zijn er een aantal populatieverschillen waargenomen, en zijn er verschillende ondersoorten voorgesteld. Deze worden in de literatuur echter zelden onderscheiden, en zijn niet officieel erkend.
C. n. africanus (Oost-Afrikaanse nijlkrokodil), C. n. chamses (West-Afrikaanse nijlkrokodil), C. n. corviei (Zuid-Afrikaanse nijlkrokodil), C. n. madagascariensis (Malagassische nijlkrokodil, Malagassische alligator, Croco Mada), C. n. niloticus (Ethiopische nijlkrokodil), C. n. pauciscutatus (Keniaanse nijlkrokodil, Keniaanse alligator, Keniaanse kaaiman), C. n. suchus (Centraal-Afrikaanse nijlkrokodil).