Is Michael Pollan Amerika’s lievelingetje? Mensen praten graag over zijn pittige uitspraken over hoe we zouden moeten eten. Waar ik woon is hij in ieder geval het onderwerp van menig gesprek op feestjes, in cafés, in restaurants, in boekengroepen. Mensen noemen hem met eerbied. Hij is als een 21ste eeuwse E.F. Hutton. Als Michael Pollan spreekt… luisteren de mensen. Wanneer hij lezingen geeft, zijn er alleen maar staanplaatsen. Schrijvers van voedings- en dieetboeken citeren hem voortdurend, en sommigen geven zelfs toe dat ze verliefd op hem zijn.
Ik heb hem zien spreken, en hoewel hij welbespraakt en intelligent is, is hij geen George Clooney. Ik kreeg geen knikkende knieën of zo. Ik vermoed dat zijn grote aantrekkingskracht waarschijnlijk een indicatie is van hoe verward iedereen is over voedsel, en hoe leuk we het vinden als mensen ons heel duidelijk maken wat we wel en niet moeten eten.
Als dat waar is, waarom is het dan zo dat we, als we eenmaal weten hoe we moeten eten, het niet doen? Een van de beroemdste citaten van Michael Pollan is een eenvoudige, maar het vertelt je alles wat je ooit moet weten over eten. Het toepassen ervan zou gewichtsverlies diëten irrelevant maken, een positieve invloed hebben op het milieu, lokale voedselproducenten verdedigen, en de verwerkte voedselindustrie op de knieën dwingen. Je hebt het waarschijnlijk al eerder gehoord. Misschien heb je het zelfs al aan je vrienden geciteerd. Het is gewoon dit:
“Eet voedsel. Niet te veel. Voornamelijk plantaardig.”
Zo simpel, zo schoon, zo gedenkwaardig…en zo moeilijk om te doen! Maar waarom? Wat is er zo moeilijk aan het omarmen van deze drie ongecompliceerde concepten, terwijl ze zo’n positief effect kunnen hebben op de persoonlijke en mondiale gezondheid? Laten we het eens uit elkaar halen. Misschien vinden we wat antwoorden.
Eet voedsel.
Als Michael Pollan zegt: “Eet voedsel”, bedoelt hij daarmee: “Eet echt voedsel”, dat wil zeggen voedsel dat onbewerkt is en niet uit een fabriek komt. Het klinkt zo eenvoudig, en toch, als je naar de snack kijkt die je op het punt staat te eten, kan het moeilijk zijn om te beslissen of Michael Pollan (als hij plotseling in je keuken zou staan) het al dan niet als voedsel zou bestempelen.
Is Griekse yoghurt gemengd met zemelengranen en rozijnen voedsel? Hoewel de bestanddelen van deze snack in verpakkingen zitten en als verwerkt kunnen worden beschouwd, is het natuurlijk wel voedsel. Misschien zijn een biologische appel en een handvol rauwe walnoten wel “echt”. Maar in onze huidige, gecompliceerde wereld, bestaat “voedsel” op een spectrum, van “net uit de tuin” tot “is-dat-werkelijk-eetbaar?” Als je te streng bent voor jezelf over, laten we zeggen, verpakking of verwerking, zul je waarschijnlijk niet vasthouden aan je voornemen wanneer de honger toeslaat en je verse producten zijn verrot in je groentelade en alles wat je kunt vinden om te eten is iets dat in een verpakking komt.
Dus wat te doen? Eet het voedsel dat je wilt eten en dat in het algemeen het dichtst ligt bij de manier waarop je het bij de bron zou kunnen tegenkomen. In plaats van altijd de beste keuze te maken, maak je gewoon de betere keuze. Griekse yoghurt lijkt veel meer op melk dan fel oranje chips op een maiskolf. Ik denk dat Michael Pollan het daarmee eens zou zijn.
Niet te veel.
Wordt het niet grappig als iedereen besluit deze drie woorden in de praktijk te brengen en gewoon stopt met te veel eten? De dieetindustrie zou instorten! (Wacht, dat zou niet grappig zijn. Ik schrijf dieetboeken voor de kost, dus ik zou geen werk meer hebben!) Helaas is “niet te veel” eten een stuk moeilijker dan het klinkt.
We zijn biochemisch voorbestemd om te eten, en om ervan te genieten. Hoewel deze biochemie ons ongetwijfeld tot een evenwichtiger dieet heeft gebracht toen we nog jagers en verzamelaars waren, leidt het ons niet noodzakelijkerwijs tot geweldig eten in de wereld van vandaag. Wanneer we te veel eenvoudige koolhydraten eten, krijgen we een bloedsuiker piek, en vervolgens een insuline piek en een bloedsuiker crash, en het resultaat is dat we weer honger hebben, ook al hebben we net gegeten. Veel bewerkte voedingsmiddelen starten deze reactie, waardoor gematigdheid en portiecontrole onoverkomelijk lijken. Dus wat moet een aspirant Pollan fan doen?
Twee dingen. Ten eerste, eet wat eiwitten bij elke maaltijd en snack, vooral als je ook zetmeelrijk of suikerrijk voedsel eet, zoals brood, pasta, of fruit. Dit weerhoudt je er niet per se van om ooit nog te veel te eten, maar het helpt wel om de bloedsuikerachtbaan te vertragen, waardoor dat hectische “ik moet nog meer eten”-gevoel minder snel optreedt. Voeg bij het ontbijt een ei, tofu, yoghurt of proteïnepoeder toe (in een smoothie of je havermout). Voeg noten, kaas of een beetje vlees toe aan je tussendoortjes. Hetzelfde geldt voor lunch en avondeten. Bonen, linzen, erwten, mager vlees, magere zuivelproducten… je hoeft het niet te overdrijven (maar zorg ervoor dat het er altijd is).
Ten tweede, schakel het grootste deel van of al je graanproducten over op volle granen. Volkoren brood, pasta’s, ontbijtgranen en snacks bevatten meer vezels en voedingsstoffen, dus je zult tevreden zijn met minder. Eiwit + volkoren = “niet te veel” eten, zonder een berooid gevoel. Dat kunnen we wel, toch?
Voornamelijk planten.
Maak je geen zorgen. Michael Pollan wil niet dat je alleen van sla leeft. Hij weet hoeveel je van hem houdt, en hij wil dat je gelukkig bent. Alles wat hij zegt met zijn “vooral planten” advies is dat we kunnen profiteren van het eten van meer plantaardig voedsel, aka groenten en fruit en volle granen-je weet wel, voedsel (zie item # 1).
Terwijl sommige mensen dit helemaal nemen en alleen planten eten, (en dat is ook geweldig), Michael Pollan zegt alleen dat een plantaardig dieet het beste dieet is. Plantaardig voedsel is de rijkste, meest overvloedige bron van vitaminen en mineralen, evenals vezels. Ze bevatten honderdduizenden fytochemicaliën, en veel van deze bevatten ziekte bestrijdende eigenschappen die een laboratorium niet kan dupliceren. Bijna iedereen kan meer planten op zijn bord krijgen. Voeg een stuk fruit toe aan het ontbijt, een bladgroente en een andere groente aan de lunch, en een bladgroente en drie andere groenten aan het avondeten. Plus wat je verder nog wilt eten, want het is jouw avondeten, en daar moet je van genieten.
Dus waarom zou je niet meedoen? Doe het gewoon een beetje beter dan je gisteren deed. Het is niet zo moeilijk als je inziet dat je niet perfect hoeft te zijn. Michael Pollan verwacht niet dat je perfect bent, en hij veroordeelt je niet. Hij kan je niet eens zien. Ik beloof het. Probeer gewoon zoveel mogelijk echt voedsel te eten als je kunt, en probeer er niet te veel van te eten, en probeer vooral planten te eten. Het is makkelijker dan je denkt en hoe vaker je het doet, hoe makkelijker het wordt.