“Mijn baby geeft over, dokter, wat is er mis met hem?”
Deze vraag wordt vaak door bezorgde moeders, vaders of grootouders aan de dokter gesteld, of dat nu in het consultatiebureau, op de ziekenzaal, de crèche of op de spoedeisende hulp is.
Waarom moeten baby’s overgeven?
Wanneer moeten artsen alerter zijn op de mogelijkheid van een ernstiger probleem? En wanneer moeten ouders zich zorgen gaan maken als hun baby braakt?
Baby’s braken om vele redenen.
Daarom is een gedetailleerde anamnese nodig over de hoeveelheid en de kleur van het braaksel, hoe vaak het voorkomt, wanneer het voorkomt, en eventuele andere geassocieerde symptomen, zoals koorts, pijn of verandering in de stoelgang.
De oorzaken van braken bij een pasgeborene zijn talrijk.
Het kan te wijten zijn aan medische aandoeningen, bijvoorbeeld infectie, of aan meer sinistere chirurgische pro-blemen, zoals een darmobstructie die onmiddellijke chirurgische aandacht vereist.
Wanneer moeten ouders en artsen dus voorzichtiger zijn?
Een chirurgisch noodgeval
De kleur van de uitgebraakte inhoud is belangrijk.
Als het geen melk bevat, is de oorzaak van het probleem eerder een medische aandoening, zoals een infectie, die dringend medische aandacht vereist, of gastro-oesofageale reflux.
Als het braaksel groen is, kan dat wijzen op een chirurgisch noodgeval.
Groen braaksel, ook wel galachtig braaksel genoemd, bevat door de lever geproduceerde gal die in het begin van de dunne darm, dat wil zeggen de twaalfvingerige darm, terechtkomt.
Er zijn veel chirurgische oorzaken van groen braaksel. De ernstigste van deze aandoeningen is malrotatie met volvulus (verdraaiing), die onmiddellijke chirurgische aandacht vereist, omdat uitstel van diagnose en behandeling kan leiden tot de dood van de baby.
Tijdens de zwangerschap in de baarmoeder steekt de foetale darm uit buiten de buikholte.
Daarna ondergaat het een reeks draaiingen en verlengingen voordat het terugkeert in de buikholte.
Dit resulteert erin dat de dunne darm zich in het midden van de buikholte bevindt, terwijl de dikke darm zich aan de periferie bevindt. Zie het als een ingelijste foto, met de dikke darm als lijst en de dunne darm als foto.
Wanneer deze darmrotatie in de baarmoeder onjuist of onvolledig is, leidt dit tot “malrotatie” van de dunne darm.
Een complicatie van een dergelijke malrotatie is een verdraaiing van de gehele dunne darm (volvulus), waardoor deze niet of nauwelijks van bloed wordt voorzien.
Dit veroorzaakt op zijn beurt ischemie en necrose (afsterven) van de dunne darm in zijn geheel of een deel daarvan.
De meerderheid van de baby’s met malrotatie en volvulus presenteert zich met symptomen in de eerste levensmaand.
De baby braakt plotseling groen braaksel, is over het algemeen minder actief omdat hij of zij vreselijk ziek is, of huilt onophoudelijk vanwege de pijn in het buikje.
In het beginstadium van de verdraaide darm is krampende buikpijn gebruikelijk.
Naarmate het vordert en als de hele darm dood is, is de pijn minder hevig omdat er steeds minder zenuwen zijn – en uiteindelijk geen – om de pijnsensatie over te brengen.
De baby kan tijdens de ontlasting bloed en slijm uitscheiden als gevolg van de passage van dood darmslijmvlies.
De buik van de baby wordt ook steeds groter en meer gespannen.
Deze baby’s zijn erg ziek, inactief, en kunnen zelfs in een ingestorte toestand verkeren als de symptomen al een paar dagen aanhouden.
Reanimatie van de baby moet in dat geval onmiddellijk worden uitgevoerd.
Noodoperatie
Dokters moeten rekening houden met de mogelijkheid van malrotatie en volvulus bij dergelijke patiënten.
Imaging studies, d.w.z. onderzoek van het bovenste deel van het maagdarmkanaal (contrastmaaltijd en follow-up), zullen de diagnose bevestigen.
Als een röntgenfoto echter een geperforeerde darm laat zien, wordt de contraststudie niet gedaan en wordt de baby onmiddellijk naar de operatiekamer gebracht.
Als de diagnose eenmaal is bevestigd, wordt de baby onmiddellijk geopereerd, omdat uitstel meer bloedverlies in de dunne darm kan veroorzaken. Het is een echte chirurgische noodsituatie.
De dode darm wordt tijdens de operatie verwijderd.
De overlevingskans van de baby is afhankelijk van hoeveel dunne darm is aangetast en de duur van zijn of haar klachten. Als de hele dunne darm is aangetast, d.w.z. dood is, zal de baby het niet overleven.
De kinderchirurg zal zeer terughoudend zijn in het maken van een prognose als de baby laat bij hen komt, en als veel van de dunne darm is aangetast of dood is.
Dit is een van de meest frustrerende scena- rio’s die wij, als kinderchirurgen, tegenkomen.
In het geval dat de baby overleeft, is de resterende lengte van de dunne darm een cruciale factor voor zijn of haar algehele overleving en groei.
We hebben allemaal een minimale lengte van de dunne darm nodig om te overleven. Als de lengte van de resterende dunne darm korter is dan dat minimum, spreekt men van het short gut syndrome.
Vroeger zouden baby’s met dit syndroom sterven.
Met de komst van totale parenterale voeding en orgaantransplantatie, hebben deze baby’s hoop. (Totale parenterale voeding houdt in dat alle essentiële voedingsstoffen via een infuus aan de patiënt worden toegediend, terwijl enterale voeding orale inname impliceert.)
Andere mogelijke oorzaken
Er zijn nog veel meer chirurgische oorzaken van groen braaksel bij een baby.
Daaronder vallen atresie van de darm (geblokkeerde dunne of dikke darm), de ziekte van Hirschsprung (veroorzaakt door aganglionose, waarbij in wezen de “motor” in de darm is weggevallen, met als gevolg een gebrek aan spierbeweging), en necrotiserende enterocolitis (ernstige infectie van de darm bij pasgeborenen), om er maar een paar te noemen.
Dus, als uw baby groen braakt, breng hem of haar dan zo snel mogelijk naar een arts.
Dokters moeten ook malrotatie met of zonder volvulus als diagnose overwegen bij alle baby’s met groen braaksel.
Dit artikel is met dank aan de Malaysian Association of Paediatric Surgery. Voor verdere informatie, e-mail [email protected]. De verstrekte informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve en communicatiedoeleinden en mag niet worden opgevat als persoonlijk medisch advies. De in dit artikel gepubliceerde informatie is niet bedoeld ter vervanging of vergroting van een consult met een gezondheidsdeskundige over de eigen medische zorg van de lezer. The Star wijst alle verantwoordelijkheid af voor eventuele verliezen, schade aan eigendommen of persoonlijk letsel die direct of indirect voortvloeien uit het vertrouwen op dergelijke informatie.