Wat de koning deed – of liever, niet deed – voor haar graftombe, doet ‘ja’ vermoeden.
“Erfelijke edelvrouw; groot van gunsten; bezitster van charme, lieflijkheid en liefde …” – van de deurpost van de ingang van de graftombe van koningin Nefertari.
We weten heel weinig over koningin Nefertari, de eerste vrouw van Ramesses II. Koninklijke huwelijken in het oude Egypte waren vaak bedoeld om de banden tussen machtige families aan te halen, met een mooie bruid als bezegeling. Was het huwelijk van Ramesses II met Nefertari slechts een politieke regeling, of hield de grote koning werkelijk van zijn vrouw?
Voor aanwijzingen keken we naar de fabelachtig versierde graftombe die zij liet bouwen in de Vallei der Koninginnen in West-Thebe.
De koning spaarde kosten noch moeite. Haar graftombe is versierd met schitterend gekleurde afbeeldingen en teksten die Nefertari begeleiden en beschermen op haar reis naar de Onderwereld.
Ramesses II liet meestal geen gelegenheid voorbij gaan om zichzelf te verheerlijken. Zelfs de ‘kleine tempel’ in Abu Simbel, gewijd aan de godin Hathor van Ibshek en de vergoddelijkte Nefertari, was versierd met twee grote beelden van Nefertari, en vier van Ramesses II.
Hoe dan ook, in haar graftombe wordt Ramesses niet afgebeeld of zelfs maar genoemd. Niet één keer. Ramesses maakte zijn laatste daad van toewijding aan zijn koningin helemaal voor haar.
Op de afbeelding zien we een scène uit Nefertari’s graftombe. Hier zien we de koningin terwijl ze wordt geleid door de god met het valkhoofd Harsiese (“Horus, zoon van Isis”) (buiten beeld). De god houdt Nefertari bij de hand om haar voor te stellen aan Re-Horakhty en de Westerse Godin (Hathor).
De koningin draagt een doorschijnend linnen gewaad met een lange rode sjerp om haar middel. Het tafereel is afkomstig van de zuidelijke muur van kamer E, een van de kleurige nissen die van de ingang van de tombe naar een zijkamer leiden.
Heden ten dage is Nefertari’s levendig beschilderde, maar ongelooflijk fragiele tombe meestal gesloten voor haar eigen bescherming. Ik zeg ‘meestal’, omdat af en toe speciale toestemming wordt verleend voor korte bezoeken door reisgroepen die graag de hoge prijs betalen voor het zeldzame toegangskaartje. Ik kan me voorstellen dat het het geld waard is!
Photo: Araldo de Luca.