verdriet & verlies
Het is normaal om je kapot te voelen door gevoelens van verdriet en droefheid wanneer een geliefde hond, kat of ander huisdier overlijdt. Deze tips kunnen u helpen om hiermee om te gaan.
Waarom doet het verlies van een huisdier zo’n pijn?
Velen van ons delen een intense liefde voor en band met onze dierlijke metgezellen. Voor ons is een huisdier niet “zomaar een hond” of “zomaar een kat”, maar eerder een geliefd lid van ons gezin, dat gezelligheid, plezier en vreugde in ons leven brengt. Een huisdier kan structuur aanbrengen in uw dag, u actief en sociaal houden, u helpen tegenslagen en uitdagingen in het leven te overwinnen, en u zelfs een gevoel van zin of doel geven. Wanneer een geliefd huisdier sterft, is het dus normaal dat je je overvallen voelt door verdriet en verlies.
De pijn van het verlies kan vaak overweldigend aanvoelen en allerlei pijnlijke en moeilijke emoties oproepen. Hoewel sommige mensen misschien niet de diepte van het gevoel dat u had voor uw huisdier begrijpen, moet u zich nooit schuldig of beschaamd voelen over het rouwen om een dierlijke vriend.
Hoewel we allemaal verschillend reageren op verlies, zal het niveau van verdriet dat u ervaart vaak afhangen van factoren zoals uw leeftijd en persoonlijkheid, de leeftijd van uw huisdier, en de omstandigheden van hun dood. Over het algemeen geldt dat hoe belangrijker uw huisdier voor u was, hoe intenser de emotionele pijn zal zijn die u zult voelen.
De rol die het dier in uw leven speelde, kan ook van invloed zijn. Als uw huisdier bijvoorbeeld een werkhond, hulpdier of therapiedier was, zult u niet alleen rouwen om het verlies van een metgezel, maar ook om het verlies van een collega, het verlies van uw onafhankelijkheid, of het verlies van emotionele steun. Als u alleen woonde en het huisdier uw enige metgezel was, kan het nog moeilijker zijn om het verlies te verwerken. En als u zich geen dure diergeneeskundige behandeling kon veroorloven om het leven van uw huisdier te verlengen, kunt u zelfs een diep schuldgevoel hebben.
Hoewel het ervaren van verlies een onvermijdelijk onderdeel is van het bezitten van een huisdier, zijn er gezonde manieren om met de pijn om te gaan, uw verdriet te verwerken, en als de tijd rijp is, misschien zelfs uw hart te openen voor een andere dierenvriend.
Het rouwproces na het verlies van een huisdier
Rouwen is een zeer individuele ervaring. Sommige mensen ervaren rouw na het verlies van een huisdier in fasen, waarbij ze verschillende gevoelens ervaren zoals ontkenning, woede, schuldgevoel, depressie, en uiteindelijk acceptatie en oplossing. Anderen merken dat hun verdriet meer cyclisch is, in golven, of een reeks hoogte- en dieptepunten. De dieptepunten zullen in het begin waarschijnlijk dieper en langduriger zijn en na verloop van tijd geleidelijk korter en minder intens worden. Toch kan zelfs jaren na een verlies een aanblik, een geluid of een speciale verjaardag herinneringen oproepen die een sterk gevoel van rouw teweegbrengen.
Het rouwproces verloopt slechts geleidelijk. Het kan niet worden geforceerd of gehaast en er is geen “normaal” tijdschema voor rouwverwerking. Sommige mensen beginnen zich na weken of maanden beter te voelen. Bij anderen wordt het rouwproces in jaren gemeten. Wat uw rouwervaring ook is, het is belangrijk om geduldig met uzelf te zijn en het proces op een natuurlijke manier te laten verlopen.
Droevig, geschokt of eenzaam voelen is een normale reactie op het verlies van een geliefd huisdier. Dat je deze gevoelens hebt, betekent niet dat je zwak bent of dat je gevoelens misplaatst zijn. Het betekent alleen dat je rouwt om het verlies van een dier waar je van hield, dus je hoeft je er niet voor te schamen.
Proberen je pijn te negeren of te voorkomen dat het naar boven komt, maakt het op de lange termijn alleen maar erger. Voor echte genezing is het nodig om je verdriet onder ogen te zien en er actief mee om te gaan. Door je verdriet te uiten, zul je waarschijnlijk minder tijd nodig hebben om te genezen dan wanneer je je gevoelens achterhoudt of “opkropt”. Schrijf over uw gevoelens en praat erover met anderen die meeleven met uw verlies.
Het verwerken van het verdriet om het verlies van een huisdier
Lijden en rouwen zijn normale en natuurlijke reacties op de dood. Net als verdriet om onze vrienden en geliefden, kan verdriet om onze dierlijke metgezellen alleen na verloop van tijd worden verwerkt, maar er zijn gezonde manieren om met de pijn om te gaan. Hier zijn enkele suggesties:
Laat niemand je vertellen hoe je je moet voelen, en vertel jezelf ook niet hoe je je moet voelen. Je verdriet is van jezelf, en niemand anders kan je vertellen wanneer het tijd is om “verder te gaan” of “er overheen te komen”. Laat jezelf voelen wat je voelt zonder je te schamen of te veroordelen. Het is goed om boos te zijn, om te huilen of niet te huilen. Het is ook goed om te lachen, om momenten van vreugde te vinden, en om los te laten wanneer je er klaar voor bent.
Strek je uit naar anderen die huisdieren hebben verloren. Kijk op online prikborden, hotlines voor het verlies van huisdieren en steungroepen voor het verlies van huisdieren – zie het gedeelte Hulpbronnen hieronder voor meer informatie. Als uw eigen vrienden en familieleden niet meeleven met het verlies van een huisdier, zoek dan iemand die dat wel doet. Vaak begrijpt iemand anders, die ook het verlies van een geliefd huisdier heeft meegemaakt, beter wat u doormaakt.
Rituelen kunnen helpen bij genezing. Een begrafenis kan u en uw familieleden helpen om openlijk uiting te geven aan uw gevoelens. Negeer mensen die vinden dat het ongepast is om een begrafenis voor een huisdier te houden, en doe wat voor u goed voelt.
Creëer een erfenis. Het maken van een gedenkteken, het planten van een boom ter nagedachtenis aan uw huisdier, het samenstellen van een fotoalbum of plakboek, of het op een andere manier delen van de herinneringen aan uw huisdier, kan een nalatenschap creëren om het leven van uw dierlijke metgezel te vieren. De herinnering aan het plezier en de liefde die u met uw huisdier deelde, kan u helpen om uiteindelijk verder te gaan.
Zorg goed voor uzelf. De stress van het verlies van een huisdier kan uw energie en emotionele reserves snel uitputten. Als u voor uw lichamelijke en emotionele behoeften zorgt, helpt u deze moeilijke tijd door te komen. Breng tijd door met mensen die om u geven, eet gezond, slaap voldoende en doe regelmatig aan lichaamsbeweging om endorfine vrij te maken en uw stemming te verbeteren.
Als u andere huisdieren hebt, probeer dan uw normale routine aan te houden. Overlevende huisdieren kunnen ook verlies ervaren wanneer een huisdier overlijdt, of ze kunnen van streek raken door uw verdriet. Het handhaven van hun dagelijkse routine, of zelfs meer beweging en speeltijd, is niet alleen goed voor de overlevende huisdieren, maar kan ook helpen om uw stemming en vooruitzichten te verbeteren.
Zoek professionele hulp als u die nodig hebt. Als uw verdriet hardnekkig is en u belemmert in uw functioneren, kan uw arts of een geestelijke gezondheidswerker u beoordelen op depressie.
Omgaan met het verlies van een huisdier wanneer anderen uw verlies devalueren
Een aspect dat het rouwen om het verlies van een huisdier zo moeilijk kan maken, is dat het verlies van een huisdier niet door iedereen wordt gewaardeerd. Sommige vrienden en familie kunnen zeggen: “Wat is het probleem? Het is maar een huisdier!” Sommige mensen gaan ervan uit dat het verlies van een huisdier niet zoveel pijn zou moeten doen als het verlies van een mens, of dat het op de een of andere manier ongepast is om te rouwen om een dier. Misschien begrijpen ze het niet omdat ze zelf geen huisdier hebben of het gezelschap en de liefde die een huisdier kan bieden niet kunnen waarderen.
- Discussieer niet met anderen over of je verdriet gepast is of niet.
- Accepteer het feit dat de beste steun voor je verdriet misschien wel van buiten je gebruikelijke kring van vrienden en familieleden komt.
- Zoek anderen op die huisdieren hebben verloren; zij kunnen de omvang van uw verlies begrijpen, en kunnen u misschien manieren voorstellen om door het rouwproces heen te komen.
Tips voor senioren die rouwen om de dood van een huisdier
Naarmate we ouder worden, maken we steeds meer grote veranderingen in ons leven mee, waaronder het verlies van dierbare vrienden, familieleden en huisdieren. De dood van een huisdier kan gepensioneerde senioren nog harder treffen dan jongere volwassenen die misschien kunnen terugvallen op de troost van een naaste familie, of die zichzelf kunnen afleiden met de routine van het werk. Als je een oudere volwassene bent die alleen woont, was je huisdier waarschijnlijk je enige metgezel, en de zorg voor het dier gaf je een gevoel van doel en eigenwaarde.
Blijf in contact met vrienden. Huisdieren, vooral honden, kunnen senioren helpen nieuwe mensen te ontmoeten of regelmatig contact te leggen met vrienden en buren tijdens een wandeling of in het hondenpark. Nu u uw huisdier kwijt bent, is het belangrijk dat u niet dag in dag uit alleen bent. Probeer elke dag met minstens één persoon tijd door te brengen. Regelmatig face-to-face contact kan u helpen om depressies af te weren en positief te blijven. Bel een oude vriend of buurvrouw voor een lunchafspraak of sluit u aan bij een club.
Boost uw vitaliteit met lichaamsbeweging. Huisdieren helpen veel oudere volwassenen actief en speels te blijven, wat uw immuunsysteem kan stimuleren en uw energie kan verhogen. Het is belangrijk om uw activiteit op peil te houden na het verlies van uw huisdier. Overleg met uw arts voordat u met een bewegingsprogramma begint en zoek een activiteit die u leuk vindt. Bewegen in een groep – door het spelen van een sport als tennis of golf, of door het volgen van een fitness- of zwemles – kan u ook helpen contact te maken met anderen.
Probeer nieuwe betekenis en vreugde in het leven te vinden. De zorg voor een huisdier hield u vroeger bezig en gaf uw moreel en optimisme een boost. Probeer die tijd te vullen door vrijwilligerswerk te doen, een lang verwaarloosde hobby op te pakken, een cursus te volgen, vrienden, reddingsgroepen of daklozenopvangcentra te helpen met de verzorging van hun dieren, of zelfs door een ander huisdier te nemen als de tijd rijp is.
Het helpen van kinderen bij het rouwen om het verlies van een huisdier
Het verlies van een huisdier kan voor uw kind de eerste ervaring met de dood zijn – en uw eerste kans om hem of haar te leren omgaan met het verdriet en de pijn die onvermijdelijk gepaard gaan met de vreugde van het houden van een ander levend wezen. Het verlies van een huisdier kan voor elk kind een traumatische ervaring zijn. Veel kinderen houden erg veel van hun huisdier en sommigen kunnen zich misschien niet eens een tijd in hun leven herinneren waarin het huisdier er niet was. Een kind kan boos zijn en zichzelf of u de schuld geven van de dood van het huisdier. Een kind kan bang zijn dat andere mensen of dieren waar het van houdt hen ook zullen verlaten. Hoe u omgaat met het rouwproces kan bepalen of de ervaring een positief of negatief effect heeft op de persoonlijke ontwikkeling van uw kind.
Sommige ouders vinden dat ze hun kinderen moeten beschermen tegen het verdriet van het verlies van een huisdier door niet over de dood van het huisdier te praten, of door niet eerlijk te zijn over wat er is gebeurd. Door bijvoorbeeld te doen alsof het dier is weggelopen of is “ingeslapen”, kan een kind zich nog verwarder, banger en bedrogen voelen als het uiteindelijk de waarheid te horen krijgt. Het is veel beter om eerlijk te zijn tegen kinderen en hen de kans te geven om op hun eigen manier te rouwen.
Laat uw kind zien hoe u uw eigen verdriet over het verlies van het huisdier uit. Als u niet hetzelfde gevoel van verlies ervaart als uw kind, respecteer dan hun verdriet en laat hen openlijk uiting geven aan hun gevoelens, zonder dat ze zich beschaamd of schuldig voelen. Kinderen moeten trots zijn dat ze zoveel medeleven hebben en veel om hun dierenvriendjes geven.
Stel je kind gerust dat het niet verantwoordelijk was voor de dood van het huisdier. De dood van een huisdier kan bij een kind veel vragen en angsten oproepen. Misschien moet u uw kind geruststellen dat u, hun ouders, niet ook verantwoordelijk bent voor de dood. Het is belangrijk om over al hun gevoelens en zorgen te praten.
Betrek uw kind bij het stervensproces. Als u hebt gekozen voor euthanasie voor uw huisdier, wees dan eerlijk tegen uw kind. Leg uit waarom de keuze noodzakelijk is en geef het kind de kans om wat speciale tijd met het huisdier door te brengen en op zijn eigen manier afscheid te nemen.
Indien mogelijk, geef het kind de kans om een aandenken aan het huisdier te maken. Dit kan bijvoorbeeld een speciale foto zijn, of een gipsafdruk van de pootafdruk van het dier.
Maak het mogelijk dat het kind betrokken wordt bij een herdenkingsdienst, als het dat wenst. Het houden van een begrafenis of het maken van een gedenkteken voor het huisdier kan uw kind helpen zijn gevoelens openlijk te uiten en het verlies te verwerken.
Haal niet te snel een “vervangend huisdier” voor het kind voordat het de kans heeft gehad om te rouwen om het verlies dat het voelt. Uw kind kan zich ontrouw voelen, of u zou de boodschap kunnen afgeven dat het verdriet en de droefheid die worden gevoeld wanneer iets sterft, eenvoudig kunnen worden overwonnen door een vervangend huisdier te kopen.
De beslissing nemen om een huisdier te laten inslapen
De beslissing om uw dierlijke metgezel te laten inslapen is een van de moeilijkste beslissingen die u ooit voor uw huisdier zult moeten nemen. Als liefhebbende huisdiereigenaar kan de tijd echter komen dat u uw huisdier moet helpen de overgang van leven naar dood te maken, met de hulp van uw dierenarts, op een zo pijnloos en vredig mogelijke manier.
Weten wanneer het tijd is om een huisdier te laten inslapen
Euthanasie voor een geliefd huisdier is een zeer persoonlijke beslissing en komt meestal na een diagnose van een terminale ziekte en met de wetenschap dat het dier ernstig lijdt. Uw keuzes voor uw huisdier moeten worden bepaald door de zorg en liefde die u voor het dier voelt. Belangrijke zaken om te overwegen zijn:
Activiteitsniveau. Geniet uw huisdier nog van activiteiten waar hij vroeger van hield of is hij überhaupt nog in staat om actief te zijn?
Respons op zorg en genegenheid. Reageert uw huisdier nog op de gebruikelijke manier op liefde en zorg?
Mate van pijn en lijden. Ondervindt uw huisdier pijn en lijden die zwaarder wegen dan plezier en genot in het leven?
Terminale ziekte of ernstig letsel. Heeft uw huisdier door ziekte of letsel geen plezier meer in het leven? Staat uw huisdier een zekere dood te wachten als gevolg van de verwonding of ziekte?
De gevoelens van uw familie. Is uw familie unaniem in de beslissing? Zo niet, en u denkt nog steeds dat het het beste is voor uw huisdier, kunt u dan leven met de beslissing die u moet nemen?
Als u besluit dat het beëindigen van het lijden van uw huisdier het beste is, neem dan de tijd om een proces op te zetten dat zo vredig mogelijk is voor u, uw huisdier en uw familie. Misschien wilt u een laatste dag thuis met het huisdier doorbrengen om afscheid te nemen, of het huisdier in het dierenziekenhuis bezoeken. U kunt er ook voor kiezen om bij de euthanasie van uw huisdier aanwezig te zijn, of om van tevoren afscheid te nemen en in de wachtkamer van de dierenarts of thuis te blijven. Dit is een individuele beslissing voor elk gezinslid.
Wat kunt u verwachten bij het laten inslapen van uw huisdier
Volgens de American Veterinary Medical Association wordt euthanasie voor een huisdier meestal bereikt door injectie van een doodsveroorzakend medicijn. De dierenarts kan eerst een kalmeermiddel toedienen om uw huisdier te ontspannen. Na de injectie van het euthanasiemiddel zal uw huisdier onmiddellijk bewusteloos raken. De dood is snel en pijnloos. Uw huisdier kan zijn poten bewegen of een paar keer diep ademhalen nadat het medicijn is toegediend, maar dit zijn reflexen en betekenen niet dat uw huisdier pijn heeft of lijdt.
Hoe leg je euthanasie aan een kind uit
Ben eerlijk. Begin met uit te leggen dat uw huisdier ziek is, ernstig lijdt, en dat u de mogelijkheid hebt om dat lijden op een zeer humane en zachte manier te beëindigen. De injectie is een zeer vredig en pijnloos proces voor uw huisdier. Soms, als je echt van een huisdier houdt, moet je dit soort moeilijke beslissingen nemen om het dier meer pijn en lijden te besparen.
- Kinderen hebben de neiging zich te voeden met hoe hun ouders reageren. Als jij hysterisch bent of vindt dat het de verkeerde beslissing is, zal je kind waarschijnlijk op dezelfde manier reageren. Als jij verdrietig bent en op een gezonde manier met dat verdriet omgaat, zal je kind jouw voorbeeld volgen.
- Zolang je je geliefde huisdier om de juiste redenen laat inslapen, vertel je kinderen dat het OK is om je verdrietig te voelen, maar dat het niet nodig is om je schuldig te voelen. Je moet je verdrietig voelen, en je kinderen mogen dat voelen, maar meng schuldgevoel niet met verdriet. De ene emotie is gezond, de andere vreselijk belastend.
Een andere hond of kat nemen na het verlies van een huisdier
Er zijn veel prachtige redenen om je leven weer te delen met een gezelschapsdier, maar de beslissing wanneer je dat doet is een zeer persoonlijke. Het kan verleidelijk zijn om de leegte die na de dood van uw huisdier is ontstaan, snel op te vullen door onmiddellijk een ander huisdier aan te schaffen. In de meeste gevallen is het beter om eerst te rouwen om je oude huisdier en te wachten tot je er emotioneel klaar voor bent om je hart en je huis open te stellen voor een nieuw dier. Je kunt beginnen met vrijwilligerswerk bij een opvangcentrum of reddingsgroep. Tijd doorbrengen met het verzorgen van huisdieren in nood is niet alleen goed voor de dieren, maar kan u helpen beslissen of u klaar bent om een nieuw huisdier te bezitten.
Sommige gepensioneerde senioren die alleen wonen, kunnen het moeilijk vinden om zich aan te passen aan het leven zonder een huisdier. Als het verzorgen van een dier u een gevoel van doel en eigenwaarde gaf, evenals gezelschap, kunt u overwegen om in een eerder stadium een ander huisdier te nemen. Natuurlijk moeten senioren ook hun eigen gezondheid en levensverwachting in overweging nemen wanneer ze beslissen over een nieuw huisdier. Nogmaals, vrijwilligerswerk om huisdieren in nood te helpen kan een goede manier zijn om te beslissen of u er klaar voor bent om weer een eigenaar van een huisdier te worden.