Hallo, ik ben Shelley Duvall.
Het meisje met de piepstem en de bruine ogen, dat geboren was om Popeye’s Olive Oyl te spelen. Shelley Duvall was zeker een ster uit de jaren ’80, maar hoe kon de iconische Wendy Torrance uit The Shining in de vergetelheid raken? Dit is hoe één film een vrouw tot waanzin dreef.
Ongetwijfeld een icoon van het horrorgenre en (aantoonbaar) een van de beste films ooit gemaakt, betekent dit niet dat Stanley Kubricks bewerking van The Shining uit 1980 zonder kritieken was. De film werd genomineerd voor twee Golden Raspberry Awards – Worst Actress voor Shelley Duvall en Worst Director voor Stanley Kubrick, maar gelukkig won de film geen van beide. Het is echter de auteur van de roman, Stephen King, die vaak het meest kritisch is over de film – tot op de dag van vandaag is hij een van de weinigen die de versie uit 1980 nog haat. King haatte The Shining zo erg dat hij in 1997 zijn eigen miniserie van de film produceerde (die gemengde kritieken kreeg). Bij de promotie van zijn vervolg op The Shining, de roman Doctor Sleep, had King de BBC harde woorden te zeggen over Duvalls optreden:
Een van de meest misogynistische personages ooit verfilmd. Ze is er eigenlijk alleen maar om te schreeuwen en dom te zijn en dat is niet de vrouw waar ik over schreef.
Kijk hier naar de beste horrors uit de 20e eeuw die je moet zien.
King had zich altijd een cheerleader blondje voorgesteld, die de horror die op haar afkwam niet kon zien. De roman Wendy was stoer en gelijk aan haar man, waardoor afdaling in angst des te dramatischer. Het lijkt erop dat King en hoofdrolspeler Jack Nicholson op dezelfde golflengte zaten, en Nicholson wilde American Horror Story’s Jessica Lange in de rol van Wendy – hij stelde het zelfs voor aan Kubrick. Kubrick was echter onvermurwbaar, hij wilde Duvall als hoofdrolspeelster in The Shining, en zo begon haar horror!
Hoewel Stanley Kubrick haar voorstelde voor de rol, was hij ook Duvalls grootste criticus. In de documentaire Stanley Kubrick: A Life in Pictures, zegt Jack Nicholson dat Kubrick geweldig was om mee te werken, maar dat hij met Duvall een “andere regisseur” was. Kubrick had het script zo vaak veranderd dat Nicholson stopte met het lezen van de kladjes en zijn tekst leerde minuten voor de opnames. Maar waar de twee een soort bromance deelden, kon dat niet gezegd worden van Duvall en Kubrick. Hij zonderde haar vaak af, schrapte veel van Wendy’s tekst en dwong haar de iconische ‘baseball bat’ scène 127 keer uit te voeren. De scène kwam in het Guinness Book of Records als de meeste takes ooit voor een scène met gesproken dialoog en haar trillende handen en rode, gezwollen, ogen zijn het resultaat van echt huilen. Na afloop overhandigde ze de regisseur klontjes van haar eigen haar, om te laten zien hoe dicht ze bij de rand was.
In het boek The Complete Kubrick zegt Duvall:
Van mei tot oktober was ik echt in en uit gezondheidsproblemen omdat de stress van de rol zo groot was. Stanley heeft me meer gepusht en gepord dan ooit tevoren. Het is de moeilijkste rol die ik ooit heb moeten spelen.
Of de constante reshoots nog niet genoeg waren, onthult de documentaire Making ‘The Shining’ de ware omvang van Kubricks pesterijen. In het commentaar onthult Kubricks dochter, Vivian Kubrick, dat het de truc van haar vader was om ervoor te zorgen dat Duvall geen sympathie kreeg van wie dan ook op de set. Je hoort hem zelfs tegen haar zeggen:
Gelief niet met Shelley.
Hij gaat verder met Duvall te vertellen “Het helpt je niet” en zou haar regelmatig vertellen dat ze de tijd van iedereen op de set verspilde. Hij adviseerde de crewleden haar te negeren en weigerde haar werk te prijzen. Kubricks ongebruikelijke methode om het grootste deel van de film chronologisch te filmen, betekende dat het maken van de opnamen meer dan een jaar duurde en dat het filmen 500 dagen in beslag nam. Duvall huilde tot 12 uur per dag en had uiteindelijk geen tranen meer, zodat ze flessen water bij zich moest houden om zich te hydrateren.
De andere iconische ‘deurscène’ duurde drie dagen en er werden bijna 60 deuren gebruikt. Duvall was grotendeels geïmproviseerd (inclusief de regel ‘Here’s Johnny’) en wist niet wat haar te wachten stond. Haar paniekerige geschreeuw is dat van echte angst als Jack Nicholson de deur intrapt; het gerucht gaat zelfs dat haar wanhopige kreten van “alsjeblieft Jack” gericht zijn aan de acteur, in plaats van aan zijn personage. Jaren later gaf Nicholson aan Empire magazine toe dat Duvall:
de zwaarste klus had die een acteur ooit heeft gekend.
Sommigen zeggen dat Shelvalls tijd in The Shining haar van het acteren heeft afgehouden. Sinds 2000 heeft Duvall nog maar drie acteercredits op haar naam staan en is ze een beetje een kluizenaar geworden, die haar dagen slijt in het Texaanse stadje Blanco. Volgens de National Enquirer melden buren dat ze “door de stad zwerft… er slordig, vreemd en totaal gek uitziend”. Zelfs Duvall geeft toe dat er wel iets goeds uit haar ervaring is gekomen. Ze noemt haar tijd in The Shining een soort van oerschreeuwtherapie. In 1980, toen ze door Roger Ebert werd gevraagd naar haar tijd aan de film, zei ze dat het:
Bijna ondraaglijk…Maar vanuit andere gezichtspunten, eigenlijk heel fijn, denk ik…Nadat de dag voorbij was en ik 12 uur had gehuild, ging ik heel tevreden naar huis. It had a very calming effect.
We hebben allemaal gezien hoe Christian Bale en Heath Ledger method acting op zich namen, maar de psychologische marteling waaraan Duvall door Kubrick werd onderworpen is denk ik geen ervaring die een Hollywood-acteur zou verwachten te ondergaan. Hoewel het een schrijnend verhaal is, lijkt er toch een methode in zijn waanzin te hebben gezeten. Net zoals je je niemand anders kunt voorstellen als Olive Oyl, is het bijna onmogelijk om je iemand anders voor te stellen dan Duvall die de gekwelde Wendy Torrance speelt.
