Heading

Joseph Masabni en Stephen King Assistent Professor en Extension Horticulturist, en voormalig Associate Professor, Texas A&M Department of Horticultural Sciences; The Texas A&M University System

Rosemarijn (Rosmarinus officinalis) is relatief gemakkelijk te kweken, waardoor het een goede keuze is voor elke kruidentuin thuis. Door zijn scherpe smaak en pinelike geur is rozemarijn een populair ingrediënt in voedsel. De rechtopstaande variëteiten zijn het best voor zowel vers als gedroogd gebruik.

Rosemarijn kan worden geteeld als eenjarige (voltooit zijn levenscyclus in 1 jaar) of als vaste plant (voltooit zijn levenscyclus in 3 of meer jaren). In kruidentuinen wordt het vaak samen met tijm, oregano, salie en lavendel geplant. Kies bij het planten een soort die geschikt is voor het klimaat, de bodem en het gewenste gebruik.

Variëteiten

Deze variëteiten zijn het best voor Texas:

• Arp
• Blue Boy
• Creeping
• Dancing Waters
• Golden Rai
• Pine Scented
• Pink
• Spice Islands
• Upright
• White Pine

Geurende rozemarijn is het beste om mee te koken vanwege de uitstekende smaak en de zachte bladeren. Blue Boy, Spice Islands, en White rozemarijn worden ook gebruikt in de keuken. Arp, Dancing Waters, Golden Rain, Pink, en White variëteiten worden vaker gebruikt als landschapsplanten.

Selectie van de standplaats

Rosemarijn kan in potten of in een kruidentuin worden geteeld (Fig. 1). De meeste variëteiten groeien het best in goed gedraineerde, leemachtige, lichtzure grond. De pH-waarde van de grond is bij voorkeur tussen 6,0 en 7,0.

Rosemarijn moet ten minste 6 uur zon per dag krijgen; het groeit het beste in de volle zon. Als u rozemarijn als meerjarige plant wilt gebruiken, kies dan een standplaats die niet wordt verstoord door grondbewerking.

Bodemvoorbereiding

Volg deze stappen om de grond voor te bereiden:

1. Verwijder alle stenen, struiken, onkruid plantenresten en boomwortels van het te beplanten gebied.
2. Verzamel een grondmonster en laat dit analyseren om de vruchtbaarheid van uw grond te bepalen. Voor informatie over het Texas A&M Soil, Water and Forage Testing Laboratory, bezoek http://soiltesting. tamu.edu/. 3. Bemest, indien nodig, volgens de resultaten van de bodemtest om de toegevoegde voeding van compost of organisch materiaal aan te vullen. Als de pH te laag is, voeg dan kalk toe om de grond meer alkalisch te maken.
3. Voeg ongeveer 4 inches organisch materiaal of compost toe aan de oppervlakte en verwerk het met een pikvork of een rototiller tot een diepte van 6 tot 8 inches. Verhoogde of licht opgestapelde bedden bieden de beste drainage voor het kruid.

Teelt

Zoals de meeste kruiden is rozemarijn redelijk droogtebestendig en kan het, als het gezond genoeg is, een lichte vorst verdragen. Het is het meest succesvol wanneer het wordt gekweekt van stekken of transplantaties. Hoewel zaad gemakkelijk verkrijgbaar en meestal goedkoop is, is het kiempercentage meestal slechts ongeveer 15 procent.

De beste manier om rozemarijn te vermeerderen is door het nemen van een stek van een reeds krachtige plant:

1. Knip een tak van 3 centimeter van de stam van de plant.
2. Knip het grootste deel van de onderste bladeren weg tot een halve centimeter van de stengel.
3. Plant een of twee stekken in een pot van 3 inch.
4. Geef de stekken water.
5. Zet de pot op een vensterbank met indirect zonlicht en een temperatuur tussen 60° en 70°F.
6. Na ongeveer 8 weken zijn de stekken geworteld en klaar om te worden uitgeplant op hun vaste plaats.

Bemesting

Rosemarijn heeft zelden bemesting nodig. Maar als de groei traag is, of de plant er stomp of bleekgeel uitziet, geef dan één keer mest in het vroege voorjaar voordat de nieuwe groei verschijnt. Alle meststoffen in droge of vloeibare vorm zijn geschikt, mits ze op de juiste manier worden gebruikt. Om bladverbranding te voorkomen, mag de meststof niet rechtstreeks op de plant worden aangebracht.

Wateren

Te veel water kan wortelrot veroorzaken. Soms is het moeilijk te bepalen wanneer een rozemarijnplant water nodig heeft, omdat de naalden van de plant niet verwelken zoals brede bladeren dat doen. Geef rozemarijn gemiddeld elke 1 tot 2 weken water, afhankelijk van de grootte van de plant en de klimaatomstandigheden. Laat de planten tussen elke watergift goed uitdrogen.

Ziekten

Hoewel rozemarijn bestand is tegen de meeste ziekten, zijn er toch enkele gevallen van echte meeldauw gemeld. Om te voorkomen dat de ziekte zich uitbreidt, moet u de planten regelmatig controleren en indien nodig de juiste fungiciden toedienen.

U kunt de incidentie van ziekten verminderen door overgroeide planten te snoeien om de luchtcirculatie binnen de planten te verbeteren. Snoeien stimuleert ze ook om nieuwe scheuten te produceren.

Insecten

Rosemarijn is redelijk resistent tegen ongedierte. Als er toch spint, wolluis of schubben opduiken, kan elk organisch of anorganisch insecticide worden gebruikt.

Als de plant schubben heeft, is het een eenvoudige oplossing om de aangetaste plantpunten af te knippen en weg te gooien; schubben zijn sedentaire insecten. Voor wolluizen kunt u de planten besproeien met water, pyrethrumzeep of een insecticide op zeepbasis.

Insecten die plantensap opzuigen, komen over het algemeen vaker voor in gebieden waar te veel stikstofmest is gebruikt. U kunt de meeste insectenproblemen voorkomen door goed te bemesten.

Oogsten

Als de plant eenmaal een geschikte grootte heeft bereikt, kunt u enkele kleine takken plukken zonder de plant te beschadigen. Kwekerijplanten kunnen eerder worden geoogst dan stekken of zaden (tabel 1).

Rosemarijnplanten kunnen meerdere malen in een seizoen worden geoogst, maar tussen de oogsten door moeten ze wel de gelegenheid krijgen om hun groei te vernieuwen. Sommige variëteiten worden gewaardeerd om hun kleine bloemen, die worden geoogst voor gebruik in salades.

De stekken kunnen vers worden gebruikt of gedroogd voor later gebruik (Fig. 2). Verse stekken behouden hun beste smaak gedurende 2 tot 7 dagen in de koelkast. Om rozemarijn langer te bewaren, hangt u het in bundels te drogen.