Solon (ca. 650-561): Atheens staatsman, dichter en wetgever, een van de zeven wijzen.

Solon, mozaïek uit Suweydie bij Baalbek
Solon, mozaïek uit Suweydie bij Baalbek

In de loop van de late zevende en zesde eeuw, toen Griekenland snelle sociale en politieke veranderingen doormaakte, werden veel Griekse steden geregeerd door tirannen of alleenheersers. Vaak waren deze mannen aristocraten die zich extra macht hadden toegeëigend, soms steunend op een groep rijke nouveaux riches. Hoewel het woord ‘tiran’ voor ons zeer negatief klinkt, was dit in het oude Griekenland niet het geval.

Athene was hierop geen uitzondering. Een klasse van aristocraten, de Eupatriden, regeerde de stad en sloot de rijke nouveaux riches uit. Bovendien waren er sociale conflicten. Men zou de opkomst van een tiran hebben verwacht, maar in plaats daarvan benoemden de Atheners een wijs man genaamd Solon tot wetgever (594/593).

Hij is verantwoordelijk voor verschillende maatregelen: zo verordende hij dat geen Athener als slaaf zou worden verkocht, zelfs niet als hij een zware schuld had (een hectemoros), en dat de magistraturen openstonden voor alle rijke mensen (waardoor de macht van de aristocraten verminderde). Hij nam ook economische maatregelen en stichtte de Heliaia, de rechtbank van het volk. Het belangrijkste resultaat was dat de mensen zich voor het eerst als Atheners begonnen te definiëren.

Nadat Solon deze wetten had geschreven, verliet hij Athene voor enige tijd. Hij zou Egypte en koning Croesus van Lydië hebben bezocht. Later keerde hij naar huis terug, waar hij moest toezien hoe Athene aan zijn tiran kwam: Pisistratus.

Solon wordt gerekend tot de Zeven Wijzen.

Literatuur

Plutarch’s Leven van Solon is verkrijgbaar bij LacusCurtius. Een biografie is opgenomen in de Levens van Eminente Filosofen van Diogenes Laertius (hier).

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *