Nubië was de thuisbasis van enkele van de vroegste koninkrijken van Afrika.
Gekend om de rijke goudvoorraden, was Nubië ook de poort waarlangs luxeproducten als wierook, ivoor en ebbenhout van hun bron in Afrika ten zuiden van de Sahara naar de beschavingen van Egypte en het Middellandse Zeegebied reisden.
Archers van uitzonderlijke vaardigheid leverden de militaire kracht voor Nubische heersers. Koningen van Nubië veroverden uiteindelijk Egypte en heersten daar ongeveer een eeuw over.
Op de plaatsen waar Nubische heersers steden, tempels en koninklijke piramiden bouwden, staan nu nog monumenten in het moderne Egypte en Soedan.
Nubiërs leefden in de centrale Nijlvallei
Afrikaanse volken uit wat nu de Sahara is, begonnen rond 5000 v.Chr. naar de Nijl in Nubië te trekken. Zij brachten de kunst van het pottenbakken met zich mee. Oorspronkelijk waren het herders en jagers op grote dieren, maar uiteindelijk werden het vissers en boeren. Na verloop van tijd trokken nieuwe mensen vanuit het zuiden naar de regio, zodat de bevolking van Nubië vaak een bonte mengeling van Afrikaanse volkeren was.
De rivier was een levensader
Veel Nubiërs woonden langs de Nijl, die zich noordwaarts door de woestijn kronkelde. De boeren verbouwden granen, erwten, linzen, dadels en mogelijk meloenen. Maar vooral belangrijk waren hun kuddes runderen, een maatstaf voor rijkdom en sociale status. In de woestijn delfden de Nubiërs carneool en goud, en ook andere bodemschatten. De Nubiërs ruilden vee, goud, carneool, ivoor, dierenhuiden, hardhout, wierook en dadels met de Egyptenaren, hun noorderburen, voor graan, plantaardige oliën, wijn, bier, linnen en andere industrieproducten.
Archeologie en geschiedenis onthullen Nubië
De meeste informatie over het oude Nubië is afkomstig van archeologische opgravingen en van de bestudering van monumenten en rotskunst die daar zijn gevonden. Maar ook de kunst en het schrift van de Nubiërs en van volkeren uit hun tijd leveren belangrijk bewijsmateriaal. De archieven van het oude Egypte vertellen veel over de geschiedenis van Nubië en documenteren een lange en complexe relatie tussen de twee landen. Monumenten en teksten in de Egyptische taal die werden achtergelaten door de Nubische koningen, die rond 750 v. Chr. farao’s werden van de 25e dynastie van Egypte, bieden ook een uitgebreid overzicht. De Nubiërs ontwikkelden alfabetische schrijfsystemen rond 200 v. Chr. tijdens de Meroïtische periode. De Meroïtische taal wordt nog steeds niet goed genoeg begrepen om meer dan woorden en zinnen te kunnen lezen, maar veel documentatie over het Meroïtische Nubië is te vinden in de kunst en literatuur van Griekenland en Rome, wier rijken na 330 v.Chr. de grenzen van Nubië raakten.
De namen van Nubië
Nubië is een naam die in gebruik kwam in de Romeinse periode
De oorsprong van de naam Nubië is onduidelijk. Sommigen hebben het in verband gebracht met nwb, het oud-Egyptische woord voor goud. Anderen brengen het in verband met de term Noubades, de Griekse naam voor mensen die ergens in de 4e eeuw na Christus naar het noorden van Nubië trokken.
Nubië stond 2000 jaar lang bekend als Koesj
Voor een groot deel van de oudheid werd de regio ten zuiden van het 1e cataract van de Nijl Koesj genoemd. De naam is bekend uit oude Egyptische, klassieke en bijbelse teksten. Of het een inheemse term is, is niet bekend. De Kushieten ontwikkelden machtige koninkrijken. Het eerste was gecentreerd in Kerma (2000-1650 v. Chr.). Het latere koninkrijk had hoofdsteden te Napata (800-270 v. Chr.) en Meroe (270 v. Chr.-370 n. Chr.).
Sommige Nubische culturen zijn bekend onder archeologische namen
A-groep, C-groep, X-groep, en Kerma (de naam van een moderne stad in de buurt van de archeologische vindplaats van het vroege Koesjitische koninkrijk) zijn namen die archeologen hebben gegeven aan culturen die zij in Nubië hebben opgegraven.
