Diverticulitis is een vorm van colitis, of een ontstekingsziekte die de binnenkant van de dikke darm aantast. (1) Diverticulitis ontstaat wanneer zich in het slijmvlies van het spijsverteringskanaal kleine, uitpuilende zakjes vormen, diverticula genaamd. (2)
De aanwezigheid van deze zakjes wordt diverticulose genoemd, een aandoening die op zichzelf geen reden tot ongerustheid is. Maar als de diverticula ontsteken, ontstaat diverticulitis, een mogelijk ernstige aandoening waarvoor een operatie nodig kan zijn als de aandoening niet op tijd wordt ontdekt en behandeld. (3)
“Je moet diverticulose hebben om diverticulitis te krijgen,” zegt Albert Kim, MD, MPH, een gastro-enteroloog en klinisch docent aan de University of Michigan Medical School in Ann Arbor. “Als je dan eenmaal deze zakjes op de wand van de dikke darm hebt, kunnen ze ontstoken raken, gevolgd door een kleine of grote perforatie die vervolgens tot infectie leidt. Het is allemaal onderdeel van hetzelfde proces – deze dingen kunnen tegelijkertijd gebeuren.”
Diverticulose komt vrij veel voor in de Verenigde Staten. Een studie suggereert dat ongeveer 35 procent van de Amerikaanse volwassenen van 50 jaar en jonger deze zakjes heeft, terwijl het cijfer voor mensen ouder dan 60 dichter bij 60 procent ligt. (4) Ongeveer 15 tot 25 procent van de mensen met diverticulose zal diverticulitis krijgen. (5)
Het meest voorkomende teken van diverticulitis is buikpijn, vooral in de linker onderbuik, waar het sigmoïd colon zich bevindt, zegt Dr. Kim. Hij merkt op dat er raciale en geografische verschillen zijn in waar de pijn zich manifesteert – terwijl pijn in de linkeronderbuik het meest voorkomt in westerse landen, komt de pijn in Aziatische landen meestal van de rechterkant van de buik, maar waarom dit het geval is, is niet bekend. De pijn kan gepaard gaan met misselijkheid en braken, voegt hij eraan toe. (6)
Ira Shafran, MD, directeur van het Shafran Gastroenterology Center in Winter Park, Florida, beschrijft diverticulitis eenvoudig: “Diverticulitis wordt veroorzaakt door overmatige druk in de dikke darm in de loop van de tijd, misschien ten dele te wijten aan een vezelarm dieet.” (6)
De relatie tussen vezels en diverticulitis
De reden dat vezels zo belangrijk zijn, is dat plantaardige vezels water en zout binden, wat resulteert in een grotere stoelgang. (7) Dit vergemakkelijkt de doorgang van de ontlasting door de dikke darm, waardoor de druk op de wand van de dikke darm afneemt, waardoor diverticula ontstoken en geïnfecteerd raken, aldus Dr. Shafran. (8) Hij raadt aan om vezelrijk voedsel te eten, zoals fruit en groenten, en uw dieet aan te vullen met toegevoegde vezelproducten zoals psyllium husk indien nodig, vooral als diverticulose al aanwezig is.
GeRELATEERD: 10 Good Foods to Help Relieve Constipation
Het was ooit een gangbare wijsheid dat een vezelrijk dieet de vorming van diverticula in de eerste plaats voorkwam. (9) Maar uit een onderzoek uit 2015 bleek dat vezels weliswaar symptomen en complicaties van diverticulitis kunnen voorkomen, maar slechts een beperkte invloed hebben op de ontwikkeling van diverticulose. (10)
Dat betekent niet dat je moet beknibbelen op vezels, want de kans is groot dat als je diverticulose hebt, je het niet weet. “Tachtig procent van de patiënten die ik zie met diverticula zijn asymptomatisch; ze weten niet dat ze diverticulose hebben totdat we het zien op een colonoscopie,” zegt Shafran, die het belang benadrukt van een goed dieet, ongeacht of je symptomen van diverticulitis vertoont.
Risicofactoren in verband met diverticulitis
Naast een vezelarm dieet, worden de volgende risicofactoren ook in verband gebracht met diverticulitis:
Te veel rood vlees consumeren: Dat is inclusief varkensvlees, merkt Kim op, ondanks de marketing van varkensvlees als wit vlees. (11)
Eten van een dieet met veel verzadigde vetten: Dit kan constipatie veroorzaken, waardoor voedsel- en afvaldeeltjes vast komen te zitten in de diverticula en deze ontsteken, zegt Shafran. (12)
Niet genoeg water drinken: Shafran merkt op dat uitdroging ook bijdraagt aan constipatie. (13)
Jouw genen: Hoewel genetica een bekende risicofactor is voor diverticulitis, is nog onduidelijk welke genen hierbij betrokken zijn en wie het meeste risico loopt. (7)
De aanwezigheid van polycysteuze nierziekte: De ontwikkeling van diverticula en diverticulitis komen vaker voor bij mensen met polycysteuze nierziekte, wat suggereert dat diverticulitis één manifestatie van de ziekte is. (7, 14)
Het hebben van overgewicht of obesitas: Zwaarlijvigheid wordt in verband gebracht met chronische darmontsteking, evenals de aanwezigheid van meer schadelijke darmbacteriën. (14, 15)
Het innemen van corticosteroïden of niet-steroïdale ontstekingsremmende geneesmiddelen (NSAID’s): (7) Van deze geneesmiddelen is vastgesteld dat ze het maagdarmkanaal beschadigen, en NSAID’s kunnen ook de vorming verhinderen van een verbinding die het darmweefsel in stand houdt. (16)
Kan het eten van noten en zaden een hoger risico op diverticulitis geven?
Kim merkt ook op dat in het verleden artsen patiënten adviseerden om het eten van zaden en noten te vermijden, omdat werd gedacht dat deze bijdragen aan diverticulitis, maar dit is niet langer het geval. Er werd gedacht dat kleine zaden, zoals die in tomaten, komkommers en aardbeien, of zelfs de sesamzaadjes op een broodje hamburger, in de diverticula konden blijven steken en ze ontsteken. (17) Maar er is geen wetenschappelijk bewijs gevonden om deze angst te ondersteunen, en met mate gegeten als onderdeel van een vezelrijk dieet, kan dergelijk voedsel juist diverticulitis helpen voorkomen. (18)
GERELATEERD: Serieus opgeblazen? Waarschuwingssignalen die u niet moet negeren