Over de retorische situatie
De retorische situatie is een van de meest fundamentele en nuttige concepten die we onze studenten in ENGL 015 of ENGL 202 bieden. De term werd voor het eerst gebruikt door Lloyd Bitzer (1968) in “The Rhetorical Situation,” om te verwijzen naar alle kenmerken van publiek, doel, en noodzaak die dienen om een moment te creëren dat geschikt is voor een retorische respons. Het concept zelf is echter al heel oud en komt in een of andere vorm voor in veel eerdere verhandelingen, waaronder Aristoteles’ Retorica en Cicero’s De Oratore.
In het algemeen kan de retorische situatie worden opgevat als de omstandigheden waaronder de retor schrijft of spreekt, waaronder:
- De aard en gezindheid van het publiek,
- De noodzaak die de schrijver ertoe aanzet het gesprek aan te gaan,
- Het doel of oogmerk van de schrijver,
- Wat er verder al over het onderwerp is gezegd, en
- De algemene toestand van de wereld buiten de meer specifieke context van de kwestie die aan de orde is.
Al deze elementen werken samen om te bepalen welke argumenten effectief zullen zijn (of, in Aristoteles’ bewoordingen, om “de beschikbare overtuigingsmiddelen” te definiëren) in het gegeven geval.
De retorische situatie en de retorische cursus
De begrippen publiek en doel staan centraal bij het meeste schrijven dat studenten in ENGL 015 en ENGL 202 doen, en dat in de meeste gevallen het doelgerichte, op het publiek gebaseerde schrijven zal zijn dat van burgers en professionals wordt verlangd. Voor sommige opdrachten specificeren we het publiek en het doel en laten we de studenten een passend antwoord ontwikkelen (bijvoorbeeld “Overtuig je baas in een verslag dat het ene merk personal computer een betere koop is dan het andere”). In andere gevallen wijzen we een bepaald genre of type argument toe (bijvoorbeeld een aanbevelingsrapport) en laten we het aan de leerlingen over om een geschikte situatie te ontwikkelen door te investeren in potentieel publiek, de noodzaak, het doel van de schrijver, en de huidige stand van zaken in de discussie in het veld.
Als de echte of fictieve context voor het project eenmaal is vastgesteld, dient de retorische situatie als een leidraad of heuristiek voor het uitvinden. Het gevoel dat de student ontwikkelt over de retorische situatie dient als basis voor het beslissen over een breed scala aan vragen:
- Welke vormen of genre te gebruiken,
- Welke soorten argumenten te maken,
- Welke soorten uitleg of bewijs nodig zijn,
- Wat weg te laten,
- Wat te benadrukken en wat te bagatelliseren,
- Welke soort dictee en zinsbouw te gebruiken, en
- Welke termen te definiëren.
Als studenten zich eenmaal op hun gemak voelen met op tekst gebaseerde definities van de retorische situatie, kunnen we het plaatje ingewikkelder maken door retorische situaties uit de echte wereld te bespreken, die niet zo vastliggen als ze in de klas lijken. Hoewel studenten kunnen verwachten dat hun professionele leven gevuld zal zijn met situaties die specifieke soorten antwoorden vereisen, zullen ze ook veel omstandigheden tegenkomen waarin een belangrijk deel van de taak van het succesvol aanpakken van een kwestie bestaat uit het vinden of creëren van een forum waarin het kan worden besproken en een publiek dat bereid is om het te onderhouden. Dit vraagt van studenten om verder te kijken dan het idee van de schrijver als de schepper van een enkele tekst en in plaats daarvan te denken aan de schrijver als een strateeg die betrokken is bij een voortdurende campagne die misschien moet beginnen met veel voorbereidend werk om het onderwerp tot het punt te brengen waarop het beschikbaar is voor debat.
