Groene ontlasting komt niet vaak voor bij volwassenen en wordt meestal geïnterpreteerd als een waarschuwingssignaal. Hoewel ze soms kunnen duiden op een ernstig probleem, zijn ze meestal het gevolg van goedaardige, zichzelf beperkende aandoeningen.
Bij jonge zuigelingen, vooral bij zuigelingen die uitsluitend borstvoeding krijgen, is groene of geelgroene ontlasting met een enigszins loopachtige consistentie meestal de norm. Baby’s nemen geleidelijk de consistentie en kleur van de ontlasting van volwassenen aan naarmate ze vanaf 6 maanden nieuw voedsel krijgen.
Bij oudere kinderen of volwassenen, wanneer de ontlasting minder vast en groen wordt, moet worden nagegaan of deze verandering op zichzelf staat dan wel gepaard gaat met andere symptomen, zoals buikpijn of misselijkheid.
Afhankelijk van de vorm waarin deze verandering in de kleur van de ontlasting zich voordoet, kan worden bepaald of het om een irrelevante gebeurtenis gaat of om een ernstig gezondheidsrisico.
Wat is de reden voor een normale kleur ontlasting?
De normale kleur van de ontlasting (donkerbruin) is het gevolg van de oxidatie en afbraak van galpigmenten langs het spijsverteringskanaal.
Tijdens de afbraak door spijsverteringsenzymen en bacteriën verandert de gal van heldergroen naar donkergeel tot bruin.
Dit proces verloopt langzaam en progressief, en vindt plaats in het gehele spijsverteringskanaal, zodat de groene gal die zich in de twaalfvingerige darm bevindt – het eerste deel van de dunne darm – uiteindelijk donkerbruin wordt wanneer hij het rectum bereikt – het laatste deel van het spijsverteringskanaal – na een gemiddelde doorvoer van 6 tot 8 uur.
Wanneer dit proces op enigerlei wijze wordt veranderd, verandert de kleur van de ontlasting, die vaak donkergroen wordt.
Oorzaken van groene ontlasting
De bekendste oorzaak van groene ontlasting is diarree, maar dit is niet de enige; er zijn namelijk verschillende situaties waarin de ontlasting groen kan kleuren zonder dat dit per se een probleem hoeft te zijn.
Daarom is het verband tussen groene ontlasting en specifieke symptomen belangrijk. Zo gaat diarree in de meeste gevallen gepaard met buikpijn, misselijkheid en een verandering van de kleur van de ontlasting, maar wanneer groene ontlasting door andere oorzaken wordt veroorzaakt, zijn er meestal geen andere symptomen.
Voedsel kan de kleur van de ontlasting veranderen
Wat we eten kan de kleur van de ontlasting veranderen, waardoor deze donkergroen wordt.
In dit verband kunnen diëten die rijk zijn aan voedingsmiddelen die chlorofyl bevatten – zoals spinazie, snijbiet en andere bladgroenten – ertoe leiden dat de ontlasting wat minder consistent is dan gewoonlijk vanwege de vezels, en een donkergroene kleur aanneemt als gevolg van het chlorofyl dat in de bladeren zit.
Anderzijds kan overconsumptie van kleurstofrijke voedingsmiddelen veranderingen in de kleur van de ontlasting veroorzaken. Dit komt vooral voor bij kinderen, die vaker traktaties met natuurlijke of kunstmatige kleurstoffen binnenkrijgen.
Vitaminesupplementen
Sommige vitaminesupplementen kunnen de kleur van de ontlasting veranderen. Zo veroorzaken ijzerhoudende supplementen een donkerder dan normale, bijna zwarte ontlasting.
Sommige plantaardige supplementen, evenals bepaalde vitaminen, kunnen in sommige gevallen de ontlasting groenig van kleur doen worden.
In geen van deze situaties hoeft de kleur van de ontlasting een punt van zorg te zijn, aangezien er geen onderliggend gezondheidsprobleem is en de ontlasting gewoonlijk weer donkerbruin wordt zodra het pigment dat voor de kleurverandering verantwoordelijk is, is verwijderd.
Affecten die groene ontlasting veroorzaken
Zoals hierboven vermeld, is de kleur van de ontlasting grotendeels te wijten aan de aanwezigheid van de afbraakproducten van gal tijdens de reis door het spijsverteringskanaal.
Dus wanneer de gal sneller dan normaal door de dikke of dunne darm gaat, wordt hij niet volledig afgebroken en krijgt hij niet de uiteindelijke donkerbruine kleur. In plaats daarvan blijft het groen of geelgroen, waardoor de ontlasting die kleur aanneemt.
Dus elke aandoening die de snelheid van de darmtransit verhoogt, heeft de mogelijkheid de ontlasting groen te doen worden.
Diarree
Zowel in acute als chronische vorm wordt diarree geassocieerd met een toename van de snelheid van de stoelgang door het spijsverteringskanaal, waardoor de ontlasting een kleinere consistentie heeft, met name meer vloeibaar omdat het meer water bevat.
De verhoogde doorvoersnelheid veroorzaakt ook een verandering van kleur, door de aanwezigheid van galpigmenten zoals biliverdine, die groen zijn in plaats van bruin.
De verandering van de kleur van de ontlasting naar groen bij diarree gaat meestal gepaard met buikpijn, misselijkheid, verminderde eetlust (hyporexie) en soms braken.
Dit is meestal omkeerbaar, behalve in gevallen van chronische diarree. Daarom zal de ontlasting zijn normale kleur terugkrijgen zodra de diarree is verdwenen.
Inflammatoire darmziekten
Inflammatoire darmziekten – zoals de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa en zelfs het prikkelbare-darmsyndroom – kunnen gepaard gaan met een verhoogde snelheid van de darmtransit, chronische diarree en daardoor een verandering van de kleur van de ontlasting naar groen.
Zoals hierboven vermeld, is een verhoogde snelheid van de darmtransit verantwoordelijk voor de verandering van de kleur van de ontlasting, wanneer het gehele afbraakproces van het voedsel geen tijd heeft gehad om te voltooien.
Burgerlijke ingrepen
Een colostomie of ileostomie is een ingreep om de darm via de buikwand naar buiten toe te openen voordat hij bij het rectum komt. In gevallen waar de patiënt deze procedures nodig heeft, zal de ontlasting van kleur veranderen, afhankelijk van het darmsegment dat werd uitgenomen.
Bij patiënten die een ileostomie (laatste deel van de dunne darm) of een colostomie van het opgaande colon (eerste deel van de dikke darm) hebben, zal de ontlasting vloeibaarder en groener van kleur zijn.
In tegenstelling daarmee zal, wanneer het segment waar de colostomie wordt aangelegd het dalende colon of het sigmoïd (laatste deel van de dikke darm) is, de ontlasting de neiging hebben consistenter en donkerder bruin van kleur te zijn.
Als het een definitieve colostomie is, vertraagt het lichaam geleidelijk de doorvoersnelheid om een meer fysiologisch verteringsproces mogelijk te maken, iets wat met bepaalde medicijnen kan worden geïnduceerd. Uiteindelijk zal de ontlasting een donkerdere kleur krijgen.
In gevallen waarin de colostomie tijdelijk is, wordt de situatie omgekeerd zodra de normale darmtransit is hersteld, na een operatie voor het herstel van de darmtransit.
Behandeling
Groene ontlasting behoeft geen specifieke behandeling. In plaats daarvan moet u proberen de onderliggende oorzaak onder controle te krijgen.
Voedselgebonden
In gevallen van groene ontlasting als gevolg van kleurstoffen, voedsel of vitaminesupplementen zijn geen speciale maatregelen nodig, omdat dit een normaal proces is. Als u groene ontlasting wilt vermijden, elimineert u gewoon de boosdoener.
Gegeven door acute diarree
Wanneer groene ontlasting het gevolg is van acute diarree, hoeft u alleen maar te wachten tot de diarree is opgelost. Het is een zelfbeperkend probleem, dat binnen 3 tot 5 dagen spontaan verdwijnt.
In de tussentijd kan de patiënt worden behandeld met ondersteunende maatregelen, zoals orale rehydratie en krampstillend middel.
Gevormd door chronische diarree
Bij ontstekingsziekten en chronische diarree wordt het allemaal wat ingewikkelder omdat de onderliggende ziekte moet worden behandeld; bij gevallen als de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa is dat geen gemakkelijke opgave.
Hoewel, eens de onderliggende aandoening gestabiliseerd is, keert de kleur van de ontlasting terug naar normaal.
Referenties
- Hyams, J. S., Treem, W. R., W. R., et al, Treem, W. R., Etienne, N. L., Weinerman, H., MacGilpin, D., Hine, P., … & Burke, G. (1995). Effect van zuigelingenvoeding op de ontlasting van jonge zuigelingen. Pediatrics, 95(1), 50-54.
- Rothbaum, R., Mcadams, A. J., Giannella, R., & Partin, J. C. (1982). A clinicopathologic study of enterocyte adherent Escherichia coli: a cause of protracted diarrhea in infants. Gastroenterology, 83(2), 441-454.
- Kitis, G., Holmes, G. K., Cooper, B. T., Thompson, H., & Allan, R. N. (1980). Associatie van coeliakie en inflammatoire darmziekten. Gut, 21(7), 636-641.
- Hirschhorn, N. (1980). De behandeling van acute diarree bij kinderen. Een historisch en fysiologisch perspectief. The American journal of clinical nutrition, 33(3), 637-663.
- Munkholm, P., Langholz, E., Davidsen, M., & Binder, V. (1994). Frequency of glucocorticoid resistance and dependency in Crohn’s disease. Gut, 35(3), 360-362.