Een kritische opmerking met een grote glimlach.
Stilte als je weet dat ze je kunnen horen.
“Maar je hebt me niet gezegd dat ik het op die manier moest doen.”
Passief-agressieve mensen weten precies hoe ze onder je huid moeten kruipen, en achteraf “LOL” toevoegen maakt het er niet beter op.
Dus als je genoeg hebt van beledigende teksten gevolgd door “jk!”of het zat bent om ogenschijnlijk beleefde maar overduidelijk boze briefjes van je huisgenoot te vinden, dan zijn deze tips voor jou… in tegenstelling tot sommige mensen die we kennen (ha! zie je wat ik daar deed?).
Passieve agressie, per definitie, is de kunst om boos te zijn zonder boos te lijken.
Het is een onafscheidelijke draaikolk van koffie en room met twee ingrediënten: woede en vermijding.
De eerste, woede – of de neven ergernis, frustratie en irritatie – borrelt altijd onder de oppervlakte. Maar woede proberen te onderdrukken is als een deksel op een pot kokend water proberen te houden. Uiteindelijk komt er stoom uit.
Naast half verborgen vijandigheid is het tweede ingrediënt van passieve agressie ontwijking. Het is een manier om conflicten te ontwijken, geen echte woede te voelen, en te voorkomen dat je direct moet zijn in een situatie waarin je je onbekwaam voelt – drie voordelen die een gewoonte van passieve agressie krachtig versterken.
De meeste mensen die passief-agressief zijn, hebben gaandeweg geleerd dat het niet oké is om boos of overstuur te zijn. Misschien is hen geleerd dat conflicten bedreigend zijn en ten koste van alles moeten worden vermeden. Misschien hebben ze geleerd dat “aardig” zijn en de boot niet schokken de enige optie is. Of misschien is het hun manier om uiting te geven aan hun onvrede zonder regelrecht in opstand te komen.
Dus wat te doen als je partner met opeengeklemde tanden volhoudt: “Ik ben niet boos.” Of je tiener met een rollende blik zegt: “Jeetje, je hebt me niet gezegd dat je wilde dat ik vandaag het gras maaide.” Of je huisgenoot zegt: “Ik heb de afvoer ontstopt” met badhaar dat verdacht veel op dat van jou lijkt. Hier zijn 5 tips om te proberen.
1. Kijk of er een patroon is. De realiteit is dat we allemaal mensen zijn en dat we allemaal onze dagen hebben. Soms komt een opmerking of een oogrol eruit als een boertje.
Maar als het een patroon is, of een standaardreactie als het stressvol wordt, dan moet er iets aan passief-agressief gedrag worden gedaan.
Dat gezegd hebbende, er recht in de ogen mee omgaan is precies wat de passief-agressieve persoon probeert te vermijden. Passief-agressieve mensen vermijden conflicten als drollen op de stoep. Maar dan bouwt de wrok zich op en lekt hun woede meer dan de regenjas van een stekelvarken. Dat brengt ons bij…
2. Maak duidelijk dat het veilig is om het uit te praten. Passief-agressieve mensen gedragen zich zo omdat ze bang zijn hoe je zult reageren. Ze zijn bang dat je tegen ze zult schreeuwen, ze zult afwijzen, niet meer van ze zult houden, of anderszins op een veel sterkere manier zult reageren dan je in werkelijkheid zult doen.
Het is vooral belangrijk om passief-agressief gedrag op het werk aan de kaak te stellen. Passief-agressieve collega’s zijn vaak ongelukkig of onzeker in hun werk. Maar in plaats van een probleem duidelijk aan te geven als iets dat moet worden aangepakt, uiten passief-agressieve collega’s hun ongenoegen door obstakels op te werpen, tijd te verspillen en in het algemeen ieders werk moeilijker te maken, om niet te zeggen minder plezierig.
Dus, of het nu op het werk is of thuis, maak duidelijk dat je liever hebt dat iemand een probleem aan het licht brengt dan dat je het in de doofpot laat stoppen. En, heel belangrijk, versterk dit door niet te reageren met datgene waar ze bang voor zijn. Als je je top blaast, hen kleineert, of op een andere manier hun woede het zwijgen oplegt, zullen ze meteen terug in hun schulp kruipen, als een heremietkreeft met alleen de klauwen naar buiten hangend.
Nou, als je het probeert uit te praten, maar ze ontkennen nog steeds hun woede of ontevredenheid (“Ik? Ik ben prima. Alles is prima.” Of: “Sorry dat ik te laat was, maar ik heb geen herinneringsmails gezien,”) gaat het ineens naar een heel ander niveau.
3. Voor ongeneeslijke gevallen, valideer ze… Soms is passieve agressie zo ingebakken dat het een standaardmanier wordt om met de wereld om te gaan. Bij chronisch passief-agressieve personen vermijden ze niet alleen woede, maar ook verantwoordelijkheid.
Passief-agressieve mensen doen dit om niet als mislukkeling te worden gezien (als de hond hun huiswerk opeet, kun je ze er toch geen onvoldoende voor geven) of om een taak uit de weg te gaan waarvan ze denken dat ze er te goed voor zijn (wie denkt pa wel dat hij is, mij vertellen dat ik de oprit moet scheppen?)
Hoe het zich ook manifesteert, als de passief-agressieve persoon defensief optreedt, maakt hij zichzelf tot het slachtoffer. Dit brengt je in een moeilijke positie, want hoe je het ook presenteert, ze zullen je poging om te communiceren zien als een afleidingsmanoeuvre en een excuus. “Wat? Ik heb de handdoeken uit de droger gehaald zoals je vroeg – je hebt me niet verteld dat ik ze moest opvouwen en wegleggen.”
Begin daarom met empathie. Erken hun excuus, zelfs als je inwendig met je ogen rolt. Waarom? Het is van vitaal belang om jezelf op één lijn te stellen met hen, want tegenwerken is op zijn best glibberig, op zijn slechtst antagonistisch. “Ik snap het.” “Ik begrijp het.” “Ik hoor je.” Maak duidelijk dat je samenwerkt als een team. Maar dan…
4. Houd ze verantwoordelijk. Mensen die passief-agressief zijn, gedragen zich zo omdat ze ermee wegkomen. Als ze een vrijbrief krijgen omdat de hond hun huiswerk heeft opgegeten, kun je er zeker van zijn dat ze het huiswerk van vanavond in de jus dopen en het nog een keer laten gebeuren.
Dus erken hun situatie, stel je achter hen op, maar houd hen vervolgens aan hun verantwoordelijkheden, zelfs als (vooral als!) het gemakkelijker zou zijn om hen uit de brand te helpen of hun werk zelf te doen.
Bijvoorbeeld: “De hond heeft je huiswerk opgegeten? Het spijt me zo dat je dat is overkomen. Dat is mij ook een paar keer overkomen, het is vreselijk. Hier is nog een exemplaar-je kunt het morgen inleveren samen met het huiswerk van vanavond.”
In een notendop, er is erkenning en sympathie voor hun “wee-is-mij”-benadering, maar de normen veranderen niet. Het is jouw ongemak waard om het in de kiem te smoren. “Ik begrijp dat je niet naar de winkel bent gegaan omdat je niet meer wist wat ik je vroeg te kopen. Maar we hebben nog steeds geen zeep en tandpasta meer, dus bedankt dat je nu wel bent gegaan.”
5. En beloon ze als ze op de juiste manier assertief zijn. Als de chronisch late passief-agressieve persoon erin slaagt om op tijd te komen, druk dan oprechte blijdschap uit dat ze aanwezig zijn. Niet met een sarcastisch “Leuk dat je een keer op tijd bent”, maar met een brede glimlach en een oprechte vraag wat ze dit weekend van plan zijn.
Ook als iemand die meestal te laat komt een taak op tijd afrondt, geef hem dan de lof die hij stiekem wil. “Hé, je bent hier precies op tijd. Dat waardeer ik echt.”
Pasief-agressieve mensen, hoe frustrerend ze ook zijn, zijn tenslotte net als ieder ander. In hun kern willen ze gewoon liefde en goedkeuring. En hoewel ze het zeker moeilijk maken om voorbij hun stekels te komen, kun je ze met een paar eenvoudige strategieën helpen zich beter te gedragen om je heen, wat het helemaal waard is om hilarisch eek-waardige passief-agressieve “herinneringsmails” te missen die naar het hele personeel worden gestuurd.
Facebook/LinkedIn afbeelding: fizkes/