Rode urine: Bloed of plantaardig pigment?
Sandi Ackerman in overleg met Barbara Deeb, DVM, MS
Het kan elk moment van het jaar gebeuren, maar het is vooral tijdens de wintervakantie dat de House Rabbit Society een stroom telefoontjes krijgt van verontruste konijnenmensen die zeggen dat hun konijn “bloederige urine” produceert. Meestal is het niet wat ze denken dat het is, maar het is begrijpelijk dat deze mensen bezorgd zijn, aangezien de feiten niet algemeen bekend zijn.
The Biology and Medicine of Rabbits and Rodents van Harkness en Wagner bevat één alinea over dit onderwerp:
“Bloederige urine is zeldzaam bij konijnen en knaagdieren. Veel gevallen van ‘bloederige’ urine blijken porfyrine-gepigmenteerde basisurine of een sanguinachtige vaginale afscheiding te zijn, geassocieerd met adenocarcinoom van de baarmoeder, poliepen, of abortus. Dikke witte urine met rood-oranje pigment duidt op een teveel aan calcium in de voeding.”
Bloedige urine bij konijnen mag dan zeldzaam zijn, maar rode urine is dat niet. Mensen die met huiskonijnen leven zullen dit ontdekken. Diseases of Domestic Rabbits (1988) van Lieve Okerman bevat twee zinnen over dit onderwerp:
“Rode kleur van de urine wordt soms waargenomen bij konijnen. Het wordt waarschijnlijk veroorzaakt door een plantaardig pigment en heeft geen invloed op de gezondheid van het dier.”
Rode urine is een beschrijvende term voor de conditie waarbij de urine van een konijn in kleur varieert van het normale lichtgeel tot donkergeel, worteloranje, bruin, of helderrood. Rode urine is geen medisch probleem. De kleur wordt meestal binnen een tot drie dagen weer normaal, hoewel ik een paar konijnen heb gehad bij wie het drie tot vier weken duurde voordat hun urine weer de lichtgele kleur had. Witte urine kan te wijten zijn aan een teveel aan calcium in de voeding; als het vele dagen wit blijft kunt u het dieet van uw konijn met uw dierenarts bespreken. Donkere urine als gevolg van hittestress of uitdroging kan vochttherapie vereisen
Om onduidelijke redenen (mijn konijnen eten allemaal hetzelfde voer, drinken hetzelfde water en krijgen dezelfde traktaties) krijgen sommigen rode urine, anderen niet. Rode urine (als gevolg van een teveel aan pigmenten in de urine) kan door een van de volgende oorzaken ontstaan:
- Tijdens het gebruik van antibiotica
- Bij de eerste koude uitbraak in de herfst
- Na het eten van sparrenbladeren
- Na het eten van wortels, spinazie of andere veggies die bètacaroteen bevatten
Het is niet nodig om in paniek te raken wanneer u een verandering in kleur van de urine van uw konijn waarneemt. Echter, hematurie kan door een ziekte in het urogenitale systeem ontstaan. Een ongesteriliseerd vrouwtjeskonijn kan een bloederige afscheiding uit haar vulva vertonen, of druppels bloed na het urineren, die met urine verward kunnen worden. Elk van deze verschijnselen kan een teken van baarmoederkanker zijn. Een ongecastreerd mannelijk konijn kan genitale kanker of een trauma hebben, waardoor bloed in zijn urine kan verschijnen. BLOED IN DE URINE (HEMATURIE)
Als we rode urine zien, maken de meesten van ons zich zorgen over een blaas- of urineweginfectie. Maar bloed in de urine is meestal moeilijk met het blote oog waar te nemen. Bij een nieraandoening is het niet altijd nodig om te persen, maar persen is het meest voorkomende teken van een blaasontsteking. Een konijn dat moet plassen neemt een ongewone houding aan, dat wil zeggen dat hij ongewoon lang op de tenen van de achterpoten zit, met de staart heel hoog in de lucht. Ververs onmiddellijk de kattenbak, zodat u kunt vaststellen of hij urine produceert. Het kan zijn dat hij maar een druppel of twee urine per keer produceert omdat hij zo vaak probeert te plassen, maar als u urine ziet, kunt u wachten tot uw reguliere dierenarts ’s morgens beschikbaar is. Als u geen urine ziet, kan er een verstopping zijn en is het tijd om uw spoeddierenarts te bezoeken.
In het geval van moeilijk urineren is een urineonderzoek op zijn plaats. Als hematurie optreedt samen met persen, is een aandoening van de urineblaas waarschijnlijk en kan aanvullend onderzoek nodig zijn; bijvoorbeeld röntgenfoto’s, urinekweek of bloedonderzoek. Interpretatie van de bevindingen moet gebaseerd zijn op kennis van anatomische en biochemische variaties van konijnen van andere kleine dieren patiënten.
Het is niet nodig om met uw konijn naar de dierenarts te gaan voor de conditie van rode (gepigmenteerde) urine. Maar wanneer moet u naar uw dierenarts gaan? Als u een rode of roze kleur in de urine ziet (oranje is OK) en er zijn geen andere symptomen, kunt u wachten tot de normale kantooruren en uw dierenarts vragen om de urine op bloed te testen. Als u ziet dat uw konijn zich inspant om te plassen, maar er is geen urine, ga dan zo snel mogelijk naar een dierenarts. Een dierenarts voor spoedgevallen kan vaststellen of uw konijn geblokkeerd is en niet kan plassen. Als hij niet geblokkeerd is, kunt u wachten tot de volgende dag, zodat uw dierenarts kan beslissen of verdere tests of een invasieve procedure nodig is.