Heading

Behandelingsopties voor gevorderde prostaatkanker

Behandelingsopties voor gevorderde prostaatkanker

Vergevorderde prostaatkanker ontstaat wanneer een tumor die zich in de prostaatklier ontwikkelt, zich buiten de prostaat verspreidt. De meest voorkomende plaatsen van prostaatkankeruitzaaiing zijn de lymfeklieren en de botten. Dit wordt ook wel uitgezaaide prostaatkanker genoemd. Momenteel zijn er geen behandelingen die gevorderde/uitgezaaide prostaatkanker kunnen genezen. Er zijn echter wel effectieve manieren om de uitzaaiing te vertragen, het leven te verlengen en de symptomen onder controle te houden.

Hormoontherapie:

Mannelijke hormonen, met name testosteron, ondersteunen de groei van prostaatkanker. Door de hoeveelheid testosteron in het lichaam te verminderen, kan de groei en de verspreiding van prostaatkanker worden vertraagd. Hormoontherapie, ook bekend als androgeenablatie of androgeen-deprivatietherapie, is de belangrijkste benadering bij de behandeling van gevorderde prostaatkanker.

Het grootste deel van het mannelijke hormoon testosteron wordt geproduceerd door de testikels, en de operatieve verwijdering van de testikels was ooit een gebruikelijke manier om gevorderde prostaatkanker te behandelen. Omdat dit echter een operatie vereist en onomkeerbaar is, kiezen bijna alle mannen tegenwoordig voor een behandeling met medicijnen.

Gonadotropine-releasing hormoon (GnRH)-analogen (ook LHRH genoemd, of luteïniserend-hormoon releasing hormonen) zoals leuprolide (Eligard, Lupron, en Viadur), goserelin (Zoladex), en triptoreline (Trelstar) onderdrukken de productie van testosteron door de testikels, terwijl anti-androgenen zoals bicalutamide (Casodex), flutamide (Eulexin), en nilutamide (Nilandron) de effecten van testosteron in het lichaam blokkeren. Deze twee verschillende soorten geneesmiddelen worden vaak samen gegeven. Er zijn nu nieuwere vormen van anti-androgenen zoals Xtandi (MDV-3100, enzalutamide) en geneesmiddelen zoals Zytiga (abiraterone) die in staat zijn om de productie van testosteron te blokkeren, niet alleen in de testikels, maar ook in andere delen van het lichaam, zoals de bijnieren en de tumor zelf. Abiraterone is nu goedgekeurd voor toediening aan mannen die zich presenteren met aanwijzingen van uitgezaaide prostaatkanker, en biedt een alternatief voor chemotherapie. Ongeacht het specifieke type hormoontherapie zijn de bijwerkingen van al deze geneesmiddelen onder meer opvliegers, stemmingswisselingen, verlies van zin in seks en erectiestoornissen, hartproblemen en verlies van botdichtheid en spiermassa bij langdurig gebruik. Voor mannen met kanker die is uitgezaaid naar de botten, helpen medicijnen zoals Zometa (zoledronaat) en Xgeva (denosumab) bij de behandeling van osteoporose en kunnen zij de complicaties van de uitzaaiing van prostaatkanker voor de botten voorkomen of vertragen.

Hormoontherapieën zijn weliswaar effectief bij de meerderheid van de mannen, maar niet genezend en de meeste mannen ontwikkelen zich tot wat hormoonontwijkende of androgeenonafhankelijke prostaatkanker wordt genoemd.

Chemotherapie:

Patiënten die niet meer op hormoontherapie reageren, hebben andere behandelingsmogelijkheden.

Ooit werd chemotherapie alleen gebruikt om de symptomen te verlichten die gepaard gingen met symptomatische uitgezaaide ziekte. Sinds 2004 is echter bekend dat docetaxel (Taxotere) het leven kan verlengen van mannen met prostaatkanker die niet meer reageren op hormoontherapie en het is nu de standaard chemotherapieregeling voor patiënten in deze setting. Docetaxel wordt gewoonlijk samen met prednison (een steroïde) toegediend, moet om de drie weken via een intraveneus infuus worden toegediend en voorkomt dat kankercellen zich delen en groeien. De bijwerkingen van docetaxel zijn vergelijkbaar met die van de meeste chemotherapiemedicijnen en omvatten misselijkheid, haaruitval en onderdrukking van het beenmerg (de afname of stopzetting van de vorming van bloedcellen). Patiënten kunnen ook last hebben van tintelingen, gevoelloosheid of pijn in de vingers of tenen, en vochtretentie.

In 2011 werd cabazitaxel (Jevtana) goedgekeurd als tweedelijns chemotherapie voor mannen met uitgezaaide prostaatkanker wanneer zij zijn gevorderd tijdens of na de behandeling met docetaxel. Net als docetaxel wordt cabazitaxel gebruikt in combinatie met de steroïde prednison. Uit onderzoek met cabazitaxel is gebleken dat mannen die cabazitaxel (Jevtana) in combinatie met prednison kregen, een langere algehele overleving hebben (de tijd tot de dood intreedt) dan mannen die het chemotherapiemiddel mitoxantrone in combinatie met prednison kregen. Bijwerkingen bij degenen die werden behandeld met cabazitaxel zijn een aanzienlijke daling van het aantal infectiebestrijdende witte bloedcellen (neutropenie), bloedarmoede, laag niveau van bloedplaatjes in het bloed (trombocytopenie), diarree, vermoeidheid, misselijkheid, braken, constipatie, en zwakte.

Immunotherapie:

Immunologische middelen worden gebruikt om het eigen immuunsysteem van de patiënt te stimuleren om te reageren tegen de kanker.

Voor patiënten met gevorderde prostaatkanker is Provenge (sipuleucel-T) een immunotherapiebehandeling die gebruikmaakt van de kracht van het eigen immuunsysteem van de patiënt om prostaatkankercellen te identificeren en aan te pakken. Elke dosis wordt specifiek voor elke patiënt vervaardigd. Voor de productie van Provenge worden de immuuncellen van de patiënt verzameld in een procedure die leukaferese wordt genoemd, en in het laboratorium gekweekt in aanwezigheid van een eiwit dat de immuuncellen stimuleert om prostaatkanker te herkennen. Dit proces activeert de immuuncellen van de patiënt om het immuunsysteem te helpen de ziekte beter te bestrijden. De behandeling met immunotherapie Provenge duurt doorgaans een maand en wordt gegeven in drie intraveneuze infusies om de twee weken. Provenge werd goedgekeurd door de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) voor de behandeling van mannen met asymptomatische of minimaal symptomatische uitgezaaide castraatresistente (hormoonrefractaire) prostaatkanker en wordt gemaakt door Dendreon Corporation. Studies hebben aangetoond dat bij patiënten met uitgezaaide prostaatkanker, Provenge mannen in staat heeft gesteld langer te leven met minimale bijwerkingen. Provenge is beschikbaar voor patiënten die bij UCLA Urology worden behandeld als onderdeel van onze standaardbehandeling. Immunotherapie (Provenge-vaccin voor prostaatkanker)

Klinische proeven:

Veel patiënten die geen andere door de FDA goedgekeurde behandelingsopties hebben, overwegen vaak deel te nemen aan klinische proeven. In klinische trials worden experimentele behandelingen, nieuwe combinaties van geneesmiddelen of nieuwe benaderingen van chirurgie of bestralingstherapie getest.

Klinische trials worden gewoonlijk ingedeeld in verschillende fasen, die elk een ander doel hebben. In fase I-onderzoeken testen onderzoekers een experimenteel geneesmiddel op een kleine groep mensen om een veilige dosis te bepalen, of om de veiligheid en bijwerkingen te evalueren. In fase II-onderzoeken wordt de behandeling uitgeprobeerd op grotere groepen patiënten of bij specifieke ziekten om de veiligheid en werkzaamheid verder te evalueren. Fase III-onderzoeken worden gebruikt om de werkzaamheid van de nieuwe behandeling te vergelijken met die van een bestaande goedgekeurde behandeling. Placebo’s, of “suikerpillen”, kunnen worden gebruikt als vergelijking met de experimentele behandeling in klinische studies voor ziekten waarvoor geen goedgekeurde behandeling bestaat. Als het geneesmiddel met succes door alle 3 fasen komt, zal het gewoonlijk door de FDA worden goedgekeurd voor gebruik in de algemene bevolking.

Veel thans goedgekeurde geneesmiddelen zoals Xtandi, Zytiga, en Provenge waren jaren eerder beschikbaar voor UCLA-patiënten die deelnamen aan klinische proeven dan wanneer zij anders hadden moeten wachten op goedkeuring door de FDA.

< Terug naar Prostaatkankerbehandelingen