Heading

Definicja

Kość ciemieniowa lub os parietale jest sparowaną, płaską kością czaszki, która pokrywa środkową część czaszki. Obie kości pokrywają odpowiednio lewy i prawy płat ciemieniowy mózgu. Jako część neurocranium, kość ciemieniowa pomaga w formowaniu kształtu głowy i ochronie mózgu. Dokładniej, obie kości tworzą część calvaria (czapka czaszki) i podstawy czaszki (basicranium).

Położenie kości ciemieniowej

Więc, gdzie znajduje się kość ciemieniowa?

Każda kość ma szwy z:

• Większym skrzydłem kości klinowej
• Kością skroniową
• Kością czołową
• Kością potyliczną

To oznacza, że bardzo łatwo jest wyobrazić sobie dokładną lokalizację kości ciemieniowej.

Kości ciemieniowe stanowią większość wierzchołka głowy.

Anatomia kości ciemieniowej

Anatomia kości ciemieniowej obejmuje jej granice, kąty i powierzchnie. Jest to płaska kość składająca się z dwóch warstw kości zbitej z kością gąbczastą (kość trzonowa) pomiędzy nimi.

Kość trzonowa ma kształt plastra miodu z siecią przestrzeni, które zawierają czerwony szpik kostny. Czerwony szpik kostny produkuje komórki krwi; znacznie mniejsze ilości są produkowane w czaszce niż w kościach długich.

Kość pancerna działa również jako amortyzator – niezwykle ważny dla ochrony miękkiej i delikatnej tkanki mózgu.

Granice kości ciemieniowej (szwy)

Partykuły kości ciemieniowej z kością gnykową, kości skroniowej, czołowej i potylicznej nazywane są szwami.

Możliwe do ruszenia połączenia z niewielką swobodą, szwy powoli zrastają się w dzieciństwie.

Wszyscy wiemy, jak delikatna jest czaszka dziecka – dzieje się tak, ponieważ wiele szwów jeszcze się nie zrosło. Obszary czaszki, które nie połączyły się prawidłowo nazywane są miękkimi miejscami lub ciemiączkami.

Największym ciemiączkiem jest ciemiączko przednie, gdzie kość czołowa, lewa kość ciemieniowa i prawa kość ciemieniowa nie połączyły się jeszcze. Inne miękkie miejsca to ciemiączka sphenoidalne, sutkowe i tylne.

Po zrostach, mówi się, że kości czaszki są zszyte. Kości ciemieniowe mają pięć szwów:

1. Sagittal: łączy lewą kość ciemieniową z prawą kością ciemieniową
2. Lambdoidal: łączy tylną kość ciemieniową ze szczytem kości potylicznej
3. Sphenoparietal: najmniejszy szew, w którym kość ciemieniowa styka się z większym skrzydłem kości klinowej
4. Koronowa: przednia część kości ciemieniowej i tylna część kości czołowej
5. Kwadratowa: dół kości ciemieniowej i góra kości skroniowej

Powierzchnie kości ciemieniowych

Powierzchnia zewnętrzna każdej kości czaszki jest powierzchnią, którą możemy wyczuć.

Wypukłe powierzchnie zewnętrzne kości ciemieniowych tworzą razem zaokrągloną osłonę ostatnich dwóch trzecich górnej części czaszki.

Powierzchnia zewnętrzna jest nie tylko osłoną ochronną. Stanowi ona również punkty zaczepienia dla mięśni. Linia skroniowa górna – górny łuk graniczący z dołem skroniowym – stanowi miejsce przyczepu dla powięzi skroniowej. Powięź skroniowa obejmuje mięsień skroniowy – mięsień żucia.

Linia skroniowa dolna, która leży pod linią tylną, jest miejscem przyczepu mięśnia skroniowego.

Powierzchnia wewnętrzna jest nieco bardziej skomplikowana.

Widok wewnętrzny pokazuje trzy rowki:

• Sulcus arteriae meningeae mediae (rowek dla tętnicy oponowej środkowej)
• Sulcus sinus sagittalis superioris (rowek w linii środkowej dla zatoki strzałkowej górnej)
• Sulcus sinus sigmoidei (część rowka dla zatoki esowatej)

Zatoka czaszkowa lub duralowa zatoka żylna to przestrzeń, która pochłania krew i płyn mózgowo-rdzeniowy. Zatoki opróżniają się do większych żył, które zwracają te płyny do centralnego układu żylnego.

Inną cechą tej sparowanej kości jest zestaw dwóch otworów. Otwory te są otworami ciemieniowymi (parietal foramina). Pozwalają one na przejście naczyń krwionośnych przez płyty kostne.

Żyła emisyjna ciemieniowa (i czasami tętnica potyliczna) przechodzą przez każdy otwór ciemieniowy. Otwór ciemieniowy znajduje się w pobliżu lambda – punktu orientacyjnego w linii środkowej czaszki, gdzie spotykają się szwy lambdoidalny i strzałkowy.

Nie każdy ma te otwory – są to rozwidlenia „niespójne”. Alternatywnie, mogą się one zmniejszać z czasem lub być zbyt duże, spotykając się, aby utworzyć jeden duży otwór.

Niektóre zespoły i zaburzenia genetyczne prezentują się z powiększonymi otworami ciemieniowymi. W tych przypadkach coś zatrzymuje proces kostnienia.

Archeolodzy i paleontolodzy często mylili duże otwory ciemieniowe z oznakami trepanacji (trepanacji) – wczesnego zabiegu chirurgicznego.

Inne znamiona na wewnętrznej powierzchni (wszystkich kości czaszki) to ziarniste bruzdy (foveolae) – małe zagłębienia, w których błona pajęczynówki wystaje w głąb kości. Mniejsze wersje bruzd ciemieniowych zwane sulci arteriosi zapewniają miejsce i ochronę dla mniejszych tętnic.

Funkcja kości ciemieniowych

Podstawową funkcją kości ciemieniowych jest funkcja strukturalna. Ta para kości pomaga w tworzeniu silnej, zaokrąglonej osłony nad mózgiem. Czaszka w naturalny sposób chroni tkankę miękką mózgu przed urazami – jednocześnie powstrzymuje jej rozszerzanie się, gdy dochodzi do infekcji, zwiększonej produkcji płynu mózgowo-rdzeniowego lub krwawienia. Sytuacje te mogą prowadzić do wzrostu ciśnienia wewnątrz czaszki.

Bez leczenia operacyjnego przypadki mogą szybko stać się śmiertelne.

Wewnętrzna powierzchnia czaszki zapewnia również miejsce dla opon mózgowo-rdzeniowych – dostarczających tlen i substancje odżywcze do trzech błon pokrywających mózg.

Guzki i guzy kości ciemieniowej

Guzek kości ciemieniowej nie jest normalnym objawem. Może on wskazywać na łagodnego kostniaka czaszki – niezwykle wolno rosnący stan, w którym dwie zwarte płyty kostne (ale nie centralna kość trzonowa) zwiększają swoje rozmiary. Większość kostniaków czaszki tworzy się w płytach ciemieniowych i rzadko występują pojedynczo.

Jak zewnętrzny guz kości ciemieniowej lub osteoma powoli zwiększa swoje rozmiary, może wpływać na kształt głowy. Te pogrubiałe obszary kości mogą być usunięte chirurgicznie. Zgrubienia kości rzadko występują na powierzchni wewnętrznej, gdzie może dojść do ucisku na mózg; większość zmian w czaszce jest wykrywana przypadkowo.

Złamania kości ciemieniowej

Złamanie kości ciemieniowej może spowodować poważne konsekwencje. Kości te pokrywają płaty ciemieniowe mózgu, ale graniczą z częściami płatów czołowych, potylicznych i skroniowych.

Jeśli złamanie kości ciemieniowej uszkodzi płat ciemieniowy, kilka zmysłów może być dotkniętych, jak również poznanie.

Uszkodzenie lewego płata ciemieniowego może powodować zespół Gerstmanna z objawami takimi jak agrafia (trudności w pisaniu), akalkulia (problemy z matematyką), afazja (wady wymowy) i agnozja (rozpoznawanie przedmiotów).

Jeżeli oba płaty ciemieniowe są uszkodzone, może to skutkować zespołem Balinta.

Uszkodzenie prawego płata ciemieniowego może powodować zaburzenia pamięci i osobowości.

Złamania płatów ciemieniowych nie zawsze są widoczne. Objawy mogą pojawić się po pewnym czasie. Jeśli pęknięcie czaszki spowoduje krwawienie wewnątrz mózgu, może minąć kilka dni, zanim ciśnienie wewnątrzczaszkowe wywoła objawy neurologiczne.

Objawy te zależą od obszaru mózgu, który został dotknięty. Udar mózgu – krwawienie wewnątrz mózgu spowodowane przez zablokowane lub uszkodzone naczynia krwionośne – nie jest wynikiem złamania, ale może prowadzić do podobnych objawów.

Objawy złamania czaszki. objawy złamania

Jeśli złamanie kości ciemieniowej nie jest przemieszczone – złamanie włosowate lub łagodne – leczenie nie jest konieczne. Złamanie z przemieszczeniem będzie wciskać się w tkankę mózgową poniżej, a złamanie otwarte może umożliwić bakteriom wywołanie infekcji błon mózgowych (zapalenie opon mózgowych) i rozprzestrzenianie się do mózgu (zapalenie mózgu).

Ponieważ płyty ciemieniowe są bardzo mocne, ten typ złamania jest zwykle wynikiem ekstremalnego napadu (kopnięcia w głowę i tępy uraz) oraz zderzeń pojazdów bokiem do kierunku jazdy.

Ciemniejszą stroną złamań kości ciemieniowej jest uraz z nadużycia u bardzo małych dzieci. Przed połączeniem szwów czaszka jest bardziej podatna na urazy.

Dzieci są również bardziej narażone na złamania czaszki po upadku ze schodów, z urządzeń na placu zabaw lub z wózka.

Quiz

.