Heading

Royal Society, voluit Royal Society of London for Improving Natural Knowledge, de oudste nationale wetenschappelijke vereniging ter wereld en de belangrijkste nationale organisatie ter bevordering van het wetenschappelijk onderzoek in Groot-Brittannië.

Britannica Quiz

Science at Random Quiz

Waartoe behoren paddenstoelen in welk koninkrijk? Welke dinosaurus was een roofdier zo groot als een kip? Test je kennis van alles in de wetenschap met deze quiz.

De Royal Society ontstond op 28 november 1660, toen 12 mannen bijeenkwamen na een lezing op het Gresham College in Londen door Christopher Wren (toen professor in de astronomie aan het college) en besloten “een Colledge ter bevordering van de Physico-Mathematicall Experimentall Learning” op te richten. Onder de aanwezigen bevonden zich de wetenschappers Robert Boyle en Bishop John Wilkins en de hovelingen Sir Robert Moray en William, 2nd Viscount Brouncker. (Brouncker zou de eerste voorzitter van de Royal Society worden.) Het initiatief had verschillende min of meer naaste voorgangers, waaronder een groep die in 1645 in Londen bijeenkwam, de Oxford “Experimental Philosophy Club” in de jaren 1650, en correspondentienetwerken zoals dat van de hervormer en filantroop Samuel Hartlib; maar het in 1660 opgerichte orgaan was bewust nieuw, met ambities om een echt nationaal genootschap te worden, gewijd aan de bevordering van de wetenschap. Deze ambities werden in de loop van de volgende jaren verwezenlijkt, met name door een oprichtingsakte die in 1662 door Charles II werd verleend en in 1663 werd herzien. De koninklijke oorkonde voorzag in een institutionele structuur voor het genootschap, met president, penningmeester, secretarissen en raad. Hoewel de vereniging bijna vanaf het begin onder koninklijke bescherming stond, is zij altijd een vrijwillige organisatie gebleven, onafhankelijk van de Britse staat.

Van meet af aan heeft de vereniging ernaar gestreefd de rol van onderzoeksinstituut te combineren met die van uitwisselingsplaats voor kennis en forum voor arbitrage, hoewel de laatste functie na de eerste jaren van de vereniging de overhand kreeg. Een belangrijke ontwikkeling was de oprichting in 1665 van een tijdschrift dat fungeerde als spreekbuis van de vereniging (hoewel het eigenlijk werd uitgegeven door de secretaris, aanvankelijk Henry Oldenburg, en pas in 1753 officieel door de vereniging werd aangenomen): dit was de Philosophical Transactions, dat vandaag de dag nog steeds bloeit als het oudste wetenschappelijke tijdschrift dat nog steeds wordt uitgegeven.

In de latere geschiedenis van het genootschap zijn verschillende episodes van bijzonder belang. Van 1703 tot 1727 was Sir Isaac Newton voorzitter van het genootschap, een groot wis- en natuurkundige die de dominante rol van het genootschap in de wetenschap in Groot-Brittannië en daarbuiten bevestigde. (Eerder was Newtons Principia gepubliceerd met het imprimatur van het genootschap). Schenkingen vanaf de 18e eeuw maakten prijzen mogelijk voor verschillende aspecten van de wetenschap die vandaag de dag nog steeds worden uitgereikt – met name de Copley Medal, die, voortkomend uit een legaat van Sir Godfrey Copley in 1709, de meest prestigieuze wetenschappelijke onderscheiding in Groot-Brittannië werd. Aan het eind van de 18e eeuw speelde de vereniging een actieve rol bij het aanmoedigen van wetenschappelijke exploratie, met name onder haar langstzittende voorzitter, Sir Joseph Banks, die eerder James Cook op zijn grote ontdekkingsreis van 1768-71 had vergezeld. In het algemeen echter had de vereniging in de 18e en het begin van de 19e eeuw de neiging om op haar lauweren te rusten en enigszins amateuristisch te worden. Dit werd in de jaren 1830 gecorrigeerd door een hervormingsprogramma dat het genootschap nieuw leven inblies en het weer een prominente plaats gaf die het sindsdien altijd heeft behouden. In 1919 stuurde het genootschap expedities om de zonsverduistering van 29 mei te fotograferen vanaf het eiland Príncipe in de Golf van Guinee en vanaf Sobral in Brazilië, waarmee de algemene relativiteitstheorie van Albert Einstein werd geverifieerd en waarmee Einstein beroemd werd.

Verkiezing tot Fellowship van de Royal Society is een felbegeerde onderscheiding voor wetenschappers; sinds 1945 komen zowel vrouwen als mannen in aanmerking voor deze eer. Vandaag de dag zijn er ongeveer 1300 fellows en 130 buitenlandse leden. Sinds 1967 is het genootschap gehuisvest in Carlton House Terrace, Londen, waar vergaderingen worden gehouden en de uitgebreide archieven en andere middelen van het genootschap zijn ondergebracht. De rol van de vereniging omvat nu het verstrekken van onafhankelijk advies over actuele kwesties en zij beheert ook grote sommen overheidsgeld via subsidies die bedoeld zijn om innovatief onderzoek te steunen, internationale wetenschappelijke samenwerking te bevorderen en betere communicatie tussen wetenschappers en het publiek aan te moedigen.