Adie’s pupil, soms het Holmes-Adie syndroom genoemd, is een ongewone neurologische aandoening waarbij het vermogen van de pupil om zich te vernauwen gestoord is, meestal in één oog (hoewel het tweede oog de neiging heeft om uiteindelijk betrokken te raken, meestal op een later tijdstip, in ongeveer 20-30% van de gevallen).
Het gaat meestal gepaard met verlies van sommige reflexen, zoals de knieschok. Het komt vooral voor op middelbare leeftijd, en vaker bij vrouwen dan bij mannen. De oorzaak is onbekend, maar men denkt dat het een vorm van neuropathie is, waarbij de zenuwen die de pupillen en de reflexen aansturen selectief degenereren.
Sommigen denken dat dit komt door een aanval van een virus, anderen denken dat het “auto-immuun” is, wat betekent dat het immuunsysteem antilichamen maakt die deze specifieke zenuwen aanvallen. Er is een gevoel dat het licht te fel is in het aangetaste oog (omdat de pupil helpt om de lichtintensiteit te verminderen door zich te vernauwen bij fel licht). De pupil helpt ook om het licht in het oog scherp te stellen, en soms kunnen ook de zenuwen die de lens in het oog aansturen betrokken zijn, zodat het zicht vanuit het aangedane oog vaak wazig is. Het andere oog is echter meestal normaal.
Na verloop van tijd past de patiënt zich meestal aan de grote pupil aan (die meestal blijvend maar niet-progressief is) en merkt hij er niets meer van. Hoofdpijn komt niet vaak voor bij het syndroom, maar kan het gevolg zijn van problemen met het gezichtsvermogen.
Het dragen van een zonnebril, of zelfs het afdekken van het aangedane oog, kan de spanning verminderen, en misschien de hoofdpijn verlichten. Andere oorzaken van een tonische pupil zijn neurosyphillis, diabetes, herpes zoster, reusachtige cel arteritis en alcoholisme.